Ρωτήστε τυχαίο δείγμα συνομιλητών: Ποια ονόματα Αγγλων (Βρετανών) ή σκόρπιες λέξεις έρχονται χωρίς δεύτερη σκέψη στο μυαλό; Δεν υπάρχουν εκπλήξεις: Τσώρτσιλ, Σαίξπηρ, Ελισάβετ, Θάτσερ, Ντέιβιντ (και Βικτόρια) Μπέκαμ, Κάμερον (λόγω ημερών), Γουέμπλεϊ, Μπιγκ Μπεν, Harrods ίσως και Τάμεσης. Αουτσάιντερ στο κουίζ οι Μπιτλς. Μακριά από το αδιάβατο δάσος προβλέψεων και φόβων περί την εκούσια εξορία της Βρετανίας από την οικογένεια –λέμε τώρα…– της Ε.Ε., κάθε κράτος επιχειρεί να σταθμίσει συνέπειες για τα του οίκου του. Στη χώρα μας οι πρώτες συζητήσεις εστιάστηκαν στον τουρισμό και στο αύριο των Ελλήνων εργαζομένων και φοιτητών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Μια περιοδολόγηση στη νεώτερη ημετέρα Iστορία αναδεικνύει την Αγγλία (Βρετανία) ως μακράν τον πιο σταθερό κρίκο εξελίξεων στα ελληνικά πράγματα. Από τον ελληνικό ξεσηκωμό το αγγλόφιλο κόμμα διαδραμάτισε, άλλοτε λιγότερο, κυρίως περισσότερο από το γαλλικό και ρωσικό, καταλυτικό ρόλο στη βάπτιση του νέου κράτους. Το πρώτο («επώδυνο») επαναστατικό δάνειο συνήφθη στην Αγγλία ενώ ο φιλελληνισμός Βρετανών τοκιζόταν συνεχώς με πρόσωπα σπουδαία. Δικαίως πατριάρχης τους ο λόρδος Βύρων, πληθωρικότερος όλων, που παθιάστηκε και πικράθηκε συνάμα: «μηχανορράφα, πανούργα και ανήσυχη γενιά», είπε κάπου προς το τέλος για τους Ελληνες ο κορυφαίος φιλέλλην. Αδιάλειπτη η εμπλοκή του βρετανικού παράγοντα σε όλες τις καμπές, στρατηγική η πρόσδεση του εθνάρχη Βενιζέλου στο βρετανικό άρμα, συνυφασμένη εν πολλοίς με το παγιωμένο εγχώριο διχαστικό κλίμα· κορύφωση κατόπιν η επιχειρησιακή βρετανική παρουσία στα πρόδρομα δραματικά γεγονότα του Eμφυλίου. Καθοριστική για την παραμονή της Ελλάδας στον δυτικό κόσμο, κατά τήρηση των συμφωνηθέντων με το αντίπαλο στρατόπεδο, η συμβολή του Τσώρτσιλ και η μετάβαση της εποπτείας του ελληνικού ζητήματος στην αναδυθείσα νέα κοσμοκράτειρα ΗΠΑ. Ενδεικτικά. Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, μεσούσης της Κατοχής, μεταφράζει πολλά άλλα κεφάλαια: ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ κατάφεραν να συνεργαστούν –και μόνο– υπό τον συντονισμό δύο εμβληματικών Βρετανών, του Εντι Μάγερς και του Κρις Γουντχάους. Ο ενεστώτας με τα συμβάντα του είναι ο πιο σπουδαίος χρόνος για τους ανθρώπους αλλά φτερό στον άνεμο για το μέλλον.
Σε μια ασύλληπτη –και επί παντός– συμπύκνωση επικούρειου στοχασμού, πρώιμου διαλεκτικού υλισμού και εξόδιου σαρκασμού, ο Αμλετ διά χειρός του οικουμενικού Σαίξπηρ είναι απόλυτος: «…Ο Μεγαλέξανδρος πεθαίνει· ο Μεγαλέξανδρος θάβεται, ξαναγίνεται σκόνη· η σκόνη είναι χώμα· από το χώμα κάνουμε λάσπη· και γιατί μ’ αυτή τη λάσπη, όπου αυτός εκατάντησε, να μη βουλώσουν ένα κρασοβάρελο; Ο Μέγας Καίσαρ πέθανε και γινωμένος σκόνη, μπορεί στον τοίχο για το κρύο μια τρύπα να βουλώνει· ωιμέ, το χώμα που ’κανεν όλη τη γη να τρέμει, πώς κλείνει μια χαραματιά να μη φυσούν οι ανέμοι!». Ψυχραιμία λοιπόν. Θα ζήσουμε (και) με το Brexit.