ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Υστερα από 43 χρόνια πραγματοποιήθηκε χθες στις Βρυξέλλες η πρώτη συνάντηση των Eυρωπαίων ηγετών χωρίς τη Βρετανία, καθώς οι ηγέτες της Ε.Ε. προετοιμάζονται για ένα δύσκολο διαζύγιο με το Ηνωμένο Βασίλειο. Στην κοινή τους δήλωση αναφέρεται ξεκάθαρα ότι «είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν όποια δυσκολία προκύψει», αλλά πίσω από τις κλειστές πόρτες της συνάντησης κανένας ηγέτης δεν πρότεινε αλλαγή στις ευρωπαϊκές συνθήκες, που θα έφερνε την Ενωση πιο κοντά. «Δεν θα γίνει μια απερίσκεπτη εμβάθυνση της Ε.Ε.», δήλωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής και υπέρμαχος μιας τέτοιας αλλαγής Ζ.-Κ. Γιούνκερ.
Σε αυτό όμως που συμφώνησαν όλοι οι ηγέτες είναι πως το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να κινηθεί «το γρηγορότερο δυνατόν» ώστε να υπάρχει λιγότερη ασάφεια και να μπορούν να προγραμματιστούν τα επόμενα βήματα. «Η Ευρώπη δεν πρέπει να είναι σκληρή με τη Μ. Βρετανία αλλά πολύ ξεκάθαρη», είπε ο Ιταλός πρωθυπουργός Μ. Ρέντσι.
Συγχρόνως, στο δεύτερο σημείο που συμφώνησαν οι «27» ήταν ότι η Βρετανία δεν θα μπορεί να βάλει όριο στα νούμερα της μετανάστευσης και στη συνέχεια να έχει πρόσβαση στην ενιαία αγορά της Ε.Ε. «Η πρόσβαση στην ενιαία αγορά απαιτεί την αποδοχή όλων των τεσσάρων ελευθεριών», αναφέρεται στη δήλωση των «27» και είναι το σημείο που προστέθηκε το απόγευμα της Τετάρτης, σε σχέση με το προσχέδιο της δήλωσης που είχε στα χέρια της η «Κ». «Πρόσβαση στην ενιαία αγορά προϋποθέτει ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση πολιτών μέσα στην Ε.Ε.», είπε ξεκάθαρα χθες ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. «Δεν υπάρχει πρόσβαση α λα καρτ», πρόσθεσε.
Ο πιο σκληρός, όσον αφορά τη συμφωνία εξόδου της Βρετανίας, Γάλλος πρόεδρος Φρ. Ολάντ, τόνισε ότι οι ηγέτες των κρατών-μελών θα επικεντρωθούν σε προτάσεις που μπορεί να τονώσουν την ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια, να προτρέψουν τους Ευρωπαίους φοιτητές να σπουδάσουν σε άλλες χώρες στην Ε.Ε., να ενισχύσουν τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα και να δημιουργήσουν μεγαλύτερη δημοκρατική λογοδοσία στην Ε.Ε. Ο κ. Ολάντ, που υφίσταται μεγάλη πίεση από την κ. Λεπέν στις επικείμενες προεδρικές εκλογές, τόνισε πως «οι λαϊκιστές δεν θέλουν να αλλάξουν την Ευρώπη αλλά να την τελειώσουν».
Περίοδος προβληματισμού
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Β. Ορμπαν τόνισε πως τώρα οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ξεκινήσουν μια «περίοδο προβληματισμού» μέχρι την επόμενη σύνοδο στην Μπρατισλάβα στις 16 Σεπτεμβρίου. Συγχρόνως, ανέφερε ότι δεν μπορεί η Βρετανία να έχει πρόσβαση στην ενιαία αγορά αν δεν χορηγήσει πλήρη δικαιώματα στους εργαζομένους από την Ανατολική Ευρώπη.
«Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δημιουργεί μια νέα κατάσταση για την Ε.Ε.», ανέφερε η δήλωση των 27 ηγετών. «Οι Ευρωπαίοι αναμένουν από εμάς να κάνουμε κάτι καλύτερο, όταν πρόκειται για την παροχή της ασφάλειας, της ευημερίας και της ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον». Χθες όμως, τέτοια συζήτηση δεν έγινε, απογοητεύοντας πολλούς στις Βρυξέλλες που νιώθουν ότι η Ε.Ε. δεν είναι έτοιμη για αλλαγές, παρόλο που αναμένεται μια συζήτηση να γίνει στην Μπρατισλάβα στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής του Σεπτεμβρίου, όταν θα είναι πιο ξεκάθαρο και το είδος συνεργασίας που θα προκύψει με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Για τον Αυστριακό καγκελάριο Κρίστιαν Κερν «το δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο χάος» και δεν νομίζει «ότι η Μεγάλη Βρετανία θα γίνει ένα πρότυπο».