Στο ζήτημα της αποκατάστασης των σχέσεων του Ισραήλ με την Τουρκία βρισκόμαστε στην αρχή μιας προσπάθειας, παρά στη φάση της οριστικής ολοκλήρωσης και της εξασφαλισμένης μακρόπνοης προοπτικής. Ωστόσο, η γεωγραφία και τα αντικειμενικά δεδομένα, κυρίως στο ενεργειακό πεδίο, εκ των πραγμάτων θα επηρεάσουν τους επενδυτικούς σχεδιασμούς και τις πολιτικές εξελίξεις στην περιοχή.
Το σκηνικό παραμένει ρευστό, αλλά είναι γεγονός ότι η εξίσωση αλλάζει. Και αυτό δεν εκπλήσσει. Εδώ και χρόνια έχει καταστεί σαφές ότι οι εταιρείες προτιμούν τη μεταφορά του ισραηλινού (και του κυπριακού) αερίου μέσω αγωγού που θα περνάει από την Κύπρο και θα καταλήγει στην Τουρκία, είτε για να καλύψει τις αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της γειτονικής χώρας είτε για να φθάσει στις ευρωπαϊκές αγορές, που σημαίνει ότι κάποιες ποσότητες αερίου ενδεχομένως να περνούν και από τη Βόρεια Ελλάδα.
Από την άλλη, η συγκεκριμένη εξέλιξη, αν ευοδωθεί, θα ενταφιάσει τα όποια σχέδια για την κατασκευή αγωγού (East Med) για την υποθαλάσσια μεταφορά του αερίου από την Αν. Μεσόγειο μέχρι την Κρήτη και από εκεί μέσω της ηπειρωτικής Ελλάδας, στην Ευρώπη. Η αλήθεια είναι πως πολλοί ειδικοί αμφιβάλλουν για το κατά πόσον η δύσκολη γεωλογία της Ανατολικής Μεσογείου θα επέτρεπε την κατασκευή ενός αγωγού τόσο μεγάλου μήκους και σε τέτοιο βάθος.
Μια άλλη παράμετρος είναι πως ένας αγωγός μέσω Κύπρου και Τουρκίας λειτουργεί πιεστικά υπέρ της λύσης του Κυπριακού. Ο Ταγίπ Ερντογάν θα κληθεί πλέον να «ζυγίσει» τα υπέρ και τα κατά της διαιώνισης του προβλήματος μέσα από το πρίσμα των οικονομικών οφελών που θα έχει από τη διασύνδεση με τα κοιτάσματα της Αν. Μεσογείου. Από την άλλη, ενδεχόμενη κατασκευή αγωγού προς την Τουρκία δυσχεραίνει τη μεταφορά με LNG, όπου θα υπήρχε σημαντική εμπλοκή Ελλήνων πλοιοκτητών. Αναλόγως των ποσοτήτων και εφόσον κατασκευασθεί τερματικό στην Αλεξανδρούπολη, όπως πιέζουν οι ΗΠΑ, μέρος του αερίου από τα ισραηλινά, τα κυπριακά αλλά και τα αιγυπτιακά κοιτάσματα θα μπορούσε να μεταφέρεται προς την Ελλάδα. Την ίδια ώρα, υπάρχει και η εσωτερική παράμετρος του Ισραήλ καθώς η προοπτική συνεργασίας με την Τουρκία διχάζει τους ιθύνοντες αλλά και την κοινή γνώμη της χώρας. Υπάρχουν αρκετοί που εστιάζουν στις ενεργειακές προοπτικές, στη χρησιμότητα της ανταλλαγής πληροφοριών για το Ιράν και στην κοινή στόχευση στη Συρία, αλλά εξίσου μεγάλος αριθμός δεν έχει πεισθεί για την ειλικρίνεια των προθέσεων του Ερντογάν, τον οποίο βλέπουν ως σθεναρό υποστηρικτή της Χαμάς, και είναι πεπεισμένοι ότι ακόμη και αν εξομαλυνθούν οι σχέσεις, σύντομα θα υπάρξουν και πάλι τριβές. Υπό αυτό το πρίσμα αντιτάσσονται στην ομαλοποίηση των σχέσεων.
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος έσπευσε να διαβεβαιώσει τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Αναστασιάδη ότι δεν θα επηρεασθεί η στρατηγική σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο, επενδύει στο πλέγμα συνεργασίας και με τις δύο χώρες, αλλά και στη διατήρηση του καλού κλίματος με την Αίγυπτο η οποία από την πλευρά της δεν επιχαίρει για τη σχεδιαζόμενη τουρκοϊσραηλινή προσέγγιση. Και αυτή είναι ακόμη μία παράμετρος που δεν μπορεί να αγνοήσει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.
Το περιφερειακό γεωπολιτικό παζλ είναι πολυσύνθετο και η ενεργειακή διάσταση δεν το απλοποιεί. Εμπλέκονται πολλές χώρες των οποίων οι σχέσεις είναι από τεταμένες έως εχθρικές. Διακυβεύονται συμφέροντα, συχνά ανταγωνιστικά και ενίοτε αντικρουόμενα.
Πολλά θα εξαρτηθούν από το ποιες είναι οι πραγματικές προθέσεις και η στρατηγική μακροπρόθεσμη στόχευση του Ταγίπ Ερντογάν, όχι μόνο σε σχέση με το Ισραήλ, αλλά και έναντι της Κύπρου, της Αιγύπτου, όπως φυσικά και της Ελλάδας. Και σε αυτά τα ερωτήματα δεν υπάρχουν ακόμη απαντήσεις.