Διδακτικές ιστορίες από την εποχή της δραχμής

Διδακτικές ιστορίες από την εποχή της δραχμής

1' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ολίγη Ιστορία δεν βλάπτει ποτέ και κανέναν! Η ελευθερία στην κίνηση κεφαλαίων δεν κατακτήθηκε –χρησιμοποιώ το ρήμα με την κυριολεκτική του έννοια– εύκολα. Οπως άλλωστε όλες οι ελευθερίες του ατόμου και, όταν μιλάμε για την Ελλάδα, όλες οι ελευθερίες του επιχειρείν. Η δυνατότητα των κεφαλαίων, από τις αποταμιεύσεις μέχρι τα επενδυτικά κεφάλαια, να μετακινούνται εντός οργανωμένου και ελεγχόμενου συστήματος περιορισμών αποτέλεσε δομικό στοιχείο του μεταπολεμικού νομισματικού καθεστώτος. Σταδιακά όμως, στη δεκαετία του 1970, τα κράτη εγκατέλειψαν αυτήν την άκαμπτη στάση. Πράγματι, η αλματώδης διεθνοποίηση του εμπορίου, της παραγωγής και, επομένως, των κεφαλαίων επέτρεπε συνεχώς μεγαλύτερες επιτυχίες. Η εξισορρόπηση της άνισης συσσώρευσης των κεφαλαίων, που ερχόταν ως αποτέλεσμα της απελευθέρωσης στην κυκλοφορία του κεφαλαίου, δημιούργησε συνθήκες ταχύτατης ανόδου της ευμάρειας των λαών.

Η Ελλάδα αντιστάθηκε σε αυτές τις εξελίξεις. Χρειάστηκε συνεχής πίεση από το Ταμείο και άλλους οργανισμούς του «διεθνούς καπιταλισμού» για να αφήσει η κυβέρνηση το προνόμιο του ελέγχου και των εγκρίσεων. Το πρώτο βήμα κατάργησης των εμποδίων έγινε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη το 1992, ενώ το δεύτερο βήμα ορίστηκε να γίνει το 1994. Εν τω μεταξύ, όμως, οι εκλογές επανέφεραν τον Ανδρέα Παπανδρέου που είχε υποσχεθεί να καταργήσει αμέσως τη μεταρρύθμιση αυτή. Συνέβη, βεβαίως, το εντελώς αντίθετο.

Τον Μάιο του 1994 εκδηλώθηκε επίθεση στην ισοτιμία της δραχμής, υποχρεώνοντας την Τράπεζα της Ελλάδος να ξοδεύει σημαντικά συναλλαγματικά κεφάλαια. Οι επιτιθέμενοι πίστευαν ότι με την πλήρη απελευθέρωση, που είχε οριστεί για την 1η Ιουλίου, η δραχμή θα υποχρεωνόταν σε υποτίμηση, λόγω της δυνατότητας των καταθέσεων να «διαφύγουν» στο εξωτερικό.

Προς έκπληξιν όλων, ο Ανδρέας Παπανδρέου όχι μόνον δεν επέστρεψε στην παλαιά «σοσιαλιστική» άποψη αλλά, ακολουθώντας τη συμβουλή του ήδη διοικητή της Τράπεζας Ελλάδος Λουκά Παπαδήμου, συμφώνησε στην άμεση και πλήρη απελευθέρωση των βραχυπρόθεσμων κεφαλαιακών κινήσεων, που έγινε στις 16 Μαΐου. Προς έκπληξιν όλων των δογματικών «αριστερών» και «δεξιών» αλλά και των μονίμων εχθρών της επιχειρηματικότητας, η δραχμή σταθεροποιήθηκε. Το 1994 το νόμισμα διολίσθησε, ελεγχόμενα, μόνον κατά 5% έναντι 8% το προηγούμενο έτος. Επιπλέον, στη διάρκεια του καλοκαιριού καταγράφηκε σημαντική παλιννόστηση κεφαλαίων από το εξωτερικό. Η απελευθέρωση είχε κερδίσει το παιχνίδι. Εξέλιξη που προσέφερε πολύτιμη βοήθεια στην κυβέρνηση, η οποία επιδίωκε να πείσει ότι δεν θα επιστρέψει στις αποκοτιές της πρώτης πασοκικής κυβέρνησης του 1980. Ο Παπανδρέου είχε κερδίσει μία σπουδαία μάχη γοήτρου και η χώρα πέρασε σε άλλη εποχή. Βρισκόμαστε τώρα πίσω ακόμη και από εκείνο το τόσο μακρινό σημείο της πρόσφατης Ιστορίας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή