Τα μετρητά προτίμησε η πλειονότητα όσων ιδιωτών προχώρησε σε αγορά ακινήτου στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους. Ειδικότερα, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών που επικοινώνησε η «Κ», οκτώ στους δέκα ιδιώτες, που αγόρασαν ακίνητο στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου, προτίμησαν τη μεταφορά χρημάτων μέσω καταθετικών λογαριασμών και όχι τη λήψη δανείου, μια τάση που ξεκίνησε με την επιβολή των capital controls και συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Η ίδια τάση επικρατεί και στον τομέα της καταναλωτικής πίστης.
Αναφορικά με τα νέα δάνεια που εκταμιεύθηκαν στο πρώτο εξάμηνο του 2016, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η «Κ», στο σύνολο της εγχώριας αγοράς, κυμάνθηκαν σε ποσά των 75 εκατ. ευρώ στη στεγαστική πίστη, ενώ στην καταναλωτική πίστη σε 150 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας νέο ιστορικό χαμηλό ρεκόρ των τελευταίων δεκαετιών.
Αναιμική ζήτηση
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο εξάμηνο του έτους στη στεγαστική πίστη ο αριθμός των νέων δανείων, που επηρεάστηκε σημαντικά και από την αποχή των δικηγόρων, κυμαίνεται στα 800 περίπου σε όλη την αγορά, όταν τη «χρυσή» εποχή του 2006 είχαν φθάσει σε αριθμό τα 80.000 στο πρώτο εξάμηνο!
Σύμφωνα με ανάλυση της Τράπεζας της Ελλάδος, η εξέλιξη των δανείων προς τα νοικοκυριά επηρεάζεται κυρίως από τη σχέση ζήτησης, ενώ στη χρονική διάρκεια της τελευταίας διετίας, 2014-15, όπως και στα χρόνια της κρίσης που προηγήθηκαν, καθοριστική ήταν η αρνητική συμβολή της μείωσης των τιμών των κατοικιών.
Ειδικότερα, όπως εκτιμά η ΤτΕ, η επίπτωση από τη μείωση αυτή στον πλούτο των νοικοκυριών και στην αξία των εξασφαλίσεων που κατά κανόνα ζητούνται σε τραπεζικά δάνεια προς νοικοκυριά επηρεάζει τη ζήτηση και την προσφορά στα δάνεια αυτά. Από την πλευρά της ζήτησης δανείων εκ μέρους των νοικοκυριών, μια σημαντική υποχώρηση της τιμής της κατοικίας τους μειώνει την αξία του μόνιμου πλούτου τους, επομένως την κατανάλωση αλλά και τον δανεισμό τους. Επίσης, μια μείωση της αξίας του υπέγγυου ακινήτου περιορίζει τη δυνατότητα, επομένως και τη διάθεση των νοικοκυριών να προσφύγουν στον τραπεζικό δανεισμό.
Αναφορικά με την προσφορά δανείων από τις τράπεζες, είναι λογικό επακόλουθο μια υποχώρηση των τιμών κατοικιών να τις αποθαρρύνει ως προς την παροχή πιστώσεων, καθώς μειώνει την αξία των διαθέσιμων δανειακών εξασφαλίσεων.
Σε βραχυχρόνιο ορίζοντα, στην παρούσα χρονική συγκυρία, τα ελληνικά νοικοκυριά εμφανίζουν τάση μείωσης του χρέους τους ως προς το εισόδημά τους, κατά συνέπεια η άνοδος του πραγματικού ΑΕΠ κατά το 2014 και το πρώτο εξάμηνο του 2015 δεν φαίνεται να λειτούργησε ενισχυτικά για τα δάνεια προς τα νοικοκυριά.