Την είσοδο της Ελλάδας στην κρίση, αλλά και την έξοδο από αυτήν, επηρέασε και επηρεάζει η γραφειοκρατία στα πεδία της διοίκησης και της Δικαιοσύνης. Η αναθεώρηση του Συντάγματος σε ό,τι αφορά τη Δικαιοσύνη είναι απολύτως αναγκαία. Δεν πρέπει να διαφεύγει την προσοχή μας πως η γραφειοκρατία της Δικαιοσύνης επηρεάζει αρνητικά την οικονομία, περίπου όσο και η αντίστοιχη της διοίκησης. Οι βασικές σχετικές προτάσεις, με τη μορφή περίπου τίτλων, νομίζω πως πρέπει να είναι οι εξής:
• Ιδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου, στις αρμοδιότητες του οποίου θα είναι και ο έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, κυρίως ο κατασταλτικός, αλλά και ο προληπτικός. Το σχετικό αίτημα έχει ωριμάσει. Πρέπει, ωστόσο, να ανοίξει η συζήτηση για: α) τον τύπο του Συνταγματικού Δικαστηρίου που θα προκρίνουμε, β) τις ιδιότητες που θα πρέπει να έχουν τα μέλη του και γ) τον τρόπο που αυτά θα επιλέγονται.
• Αναθεώρηση των διατάξεων περί Ελεγκτικού Συνεδρίου (Ε.Σ.). Και μάλιστα δραστική αναθεώρηση. Είναι άξιον αναφοράς το στοιχείο πως ο έλεγχος της νομιμότητας και της κανονικότητας των δημοσίων δαπανών δεν αποτρέπει παρά το 0,081% αυτών! Η διεξαγωγή του όμως συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, την υπερβολική καθυστέρηση των πληρωμών, τη συνακόλουθη άνοδο των τιμών, την πλημμελή εκτέλεση των συμβάσεων κ.λπ. Εδώ πρέπει να προσαχθούν και τα εξής: το Ε.Σ. σήμερα ασκεί έλεγχο δημοσίων δαπανών παράλληλα με τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου της διοίκησης, ενώ κατά τον παρεμπίπτοντα δικαστικό του έλεγχο λειτουργεί ως ένα, παράλληλο, διοικητικό δικαστήριο.
• Στο πλαίσιο του συνολικού μας συστήματος απονομής της δικαιοσύνης, οφείλουμε να συγκροτήσουμε έναν αποτελεσματικό, δηλαδή μεταξύ άλλων και γρήγορο, τρόπο απονομής της δικαιοσύνης για υποθέσεις με οικονομικό περιεχόμενο. Είναι απολύτως γνωστό πως αρκεί η προσφυγή στη Δικαιοσύνη για να απαξιωθεί μια οποιαδήποτε επενδυτική προσπάθεια. Η αρμοδιότητα αυτή θα προσλάβει ακόμη μεγαλύτερη και καθημερινότερη αξία, αν γίνει επιτέλους δεκτή στο διοικητικό μας σύστημα η αυτοαδειοδότηση των επιχειρήσεων.
• Ο συνταγματικός εξοπλισμός με πλήρη νομοθετική ισχύ των καθοριζομένων από τον κοινό νομοθέτη αποκλειστικών προθεσμιών κατά την απονομή της δικαιοσύνης (η αποφυγή δηλαδή της μετατροπής του χαρακτηρισμού τους από τη νομολογία ως ενδεικτικών).
*Ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος είναι βουλευτής, πρώην υπουργός.