Τι αξίζει να δει -και να ζήσει- κάποιος στη μυθική βραζιλιάνικη μεγαλούπολη, που από τις 5 έως τις 21 Αυγούστου φιλοξενεί τους 31ους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Το άγαλμα του Χριστού του Λυτρωτή (Christ the Redeemer) απλώνει τα χέρια του σαν να ευλογεί τους ντόπιους (cariocas) και τους επισκέπτες του Ρίο ή σαν να τους συγχωρεί που ενδίδουν στους πειρασμούς της πόλης. Το Ρίο ντε Τζανέιρο είναι κολασμένο και ενάρετο μαζί. Μαγικές παραλίες, ξέφρενη νυχτερινή ζωή, αίθουσες τέχνης, αριστοτεχνική σύγχρονη αρχιτεκτονική, μπάλα και σάμπα. Το μέρος της Γης με την υψηλότερη συγκέντρωση όμορφων ανθρώπων. Η πόλη που τρέφεται από τα πάθη της, που εξακολουθεί να ζει και να αναπνέει με πάθος κόντρα στα πολιτικοοικονομικά σκάνδαλα, τις φαβέλες, την εγκληματικότητα και τη διαφθορά.
Ή μήπως λόγω όλων αυτών; Φυτεμένη στο μεγαλύτερο αστικό δάσος του κόσμου, με τρεχούμενα νερά, τροπικά δάση και καρτποσταλικά ηλιοβασιλέματα, δεν αμελεί την αστική κουλτούρα της. Σύγχρονα κτίρια με επώνυμες αρχιτεκτονικές υπογραφές, μουσεία και γκαλερί, εστιατόρια που την κάνουν δημοφιλή γαστρονομικό προορισμό, ενημερωμένη αγορά, πολυτελή ξενοδοχεία. Το Ρίο τα έχει όλα, σε ισόποσες σχεδόν δόσεις. Βρωμιά και χλιδή. Σκληρή πραγματικότητα και ονειρικό παραμύθι. Καλλίγραμμα κορίτσια και παιδική εγκληματικότητα. Απάτητη φύση και μεθυσμένες λεωφόρους. Απλώς διαλέγεις κατεύθυνση. Ή τις συνδυάζεις όλες. Aυθεντικό βραζιλιάνικο ξενύχτι στην μποέμικη Lapa, extreme sports στο δάσος Tijuca, αυτοσχέδιο 5×5 στην πολυτραγουδισμένη Ipanema, πρωινό στο κοσμικό Confeitaria Colombo.
Λουτσιάνο ντε Σόουζα, προπονητής
«Είμαι από το Ρίο και ζω εκεί όταν δεν βρίσκομαι στην Ελλάδα. Κάθε φορά που με επισκέπτονται φίλοι, σίγουρα θα τους πάω στου Mariu’s, στην Κοπακαμπάνα. Είναι λίγο ακριβό εστιατόριο, αλλά αξίζει τα λεφτά του. Εχει φρέσκα ψάρια από τον Αμαζόνιο, όστρακα και καλομαγειρεμένο κρέας. Είναι από τα πιο παλιά εστιατόρια, με πιστούς πελάτες, Βραζιλιάνους και ξένους. Σε περίοπτη θέση βρίσκεται το αυθεντικό κράνος του Αϊρτον Σένα, τον οποίο ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού λατρεύει».
* Mariu’s: Av. Atlântica, 290-Copacabana, τηλ. +55 21-22750652, www.marius.com.br
Ricardo Leite, αρχιτέκτονας
«Caipirinha θα βρείτε παντού στο Ρίο, η καλύτερη όμως σερβίρεται στο Armazém Devassa. Λειτουργεί σχεδόν όλο το εικοσιτετράωρο και προσωπικά το λατρεύω για την εξαιρετική εξυπηρέτηση, την αμεσότητα και τις γνώσεις του προσωπικού. Και, φυσικά, την υπέροχη θέα του στην παραλία της Ipanema. Σε υψηλό επίπεδο και η κουζίνα του, με τον δημιουργικό σεφ Andrea Tinoco να επιμελείται το μενού».
* Armazém Devassa: Rua Visconde de Piraja, 539-Ipanema, τηλ. +55 21-38121800, www.maripanema.com.br
Edgard Antonio Casciano, πρέσβης της Βραζιλίας στην Αθήνα
«Συνιστώ μια επίσκεψη στη περιοχή του λιμανιού Praça Mauá, το οποίο έχει ανακαινιστεί πλήρως και θα προσελκύσει σίγουρα πολύ κόσμο κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Φυσικά, πρέπει να επισκεφτείτε τα δύο μουσεία που βρίσκονται εκεί. Το Museu de Arte do Rio – MAR (Museum of Art of Rio), σε ένα ιστορικό κτίριο πανέμορφης αρχιτεκτονικής, διαθέτει μια σπουδαία συλλογή τέχνης, σύγχρονης και παραδοσιακής, που συνδέεται άμεσα με την πόλη. Το δεύτερο είναι το νέο Museu do Amanhã (Museum of Tomorrow), που σχεδιάστηκε από τον Ισπανό Santiago Calatrava και είναι αφιερωμένο στις επιστήμες. Προκαλεί και προσκαλεί τον επισκέπτη να προβληματιστεί με τις αλλαγές που συντελούνται στο περιβάλλον και στον πλανήτη, αλλά και τις προοπτικές που δημιουργεί η επιστήμη για το μέλλον».
* Museu de Arte do Rio: Praça Maua, 5-Centro-Rio de Janeiro, τηλ. +55 21-30312741, www.museudeartedorio.org.br
* Museu do Amanha: Praça Maua, 1-Centro, Rio de Janeiro, τηλ. +55 21-381.218.00, www.museudoamanha.org.br
Ροντρίγκο Γκάλο, ποδοσφαιριστής ΑΕΚ
«Το Ρίο είναι μια πολύ όμορφη αλλά ταυτόχρονα επικίνδυνη πόλη, αν κάποιος δεν είναι προσεκτικός. Στις περισσότερες παραλίες της υπάρχουν γήπεδα beach soccer (futebol de arena), βόλεϊ ή ποδοβόλεϊ (redetenis). Οι διασημότερες και πιο όμορφες είναι oι Copacabana, Ipanema, Barra da Tijuca και Arpoador. Η τελευταία νομίζω ότι έχει τα ωραιότερα νερά και προσωπικά την προτιμώ. Αν κάποιος θέλει ξαπλώστρες και ομπρέλα, θα πρέπει να πληρώσει ακριβά, ιδίως κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Το πιο σύνηθες είναι να φέρνει ο καθένας τη δική του ομπρέλα. Τα παιχνίδια στην παραλία ξεκινούν έτσι, από το πουθενά, και καταλήγουν ντόπιοι και τουρίστες να παίζουν όλοι μαζί, οπότε μη διστάσετε να ζητήσετε την μπάλα».
Jonathas Vieira, καθηγητής πανεπιστημίου
«Tο Bar do Tom βρίσκεται στον δεύτερο όροφο ενός ιστορικού κτιρίου, με ξύλινα πατώματα και εμφανή τούβλα στους τοίχους. Πήρε το όνομά του από τον στιχουργό του θρυλικού “The Girl from Ipanema”, Tom Jobim. Η θέα είναι υπέροχη, το περιβάλλον ζεστό και τα live που διοργανώνονται υψηλής αισθητικής (το κλαμπ ανοίγει στις 19.00 και το πρόγραμμα αρχίζει στις 21.00). Εμφανίζονται σχήματα και καλλιτέχνες σημαντικοί στη βραζιλιάνικη μουσική σκηνή. Προσωπικά το προτιμώ τις βραδιές που φιλοξενεί μπάντες bossa nova».
* Bar do Tom: Rua Adalberto Ferreira, 32-Leblon, τηλ. +55 21-2274402, http://postozero.com
Luiz Veloso, φωτογράφος και ζωγράφος
«Το Ρίο προσφέρει ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς, ωστόσο υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε. Οπως να δημιουργήσετε την ευκαιρία να απολαύσετε την ανατολή ή το ηλιοβασίλεμα από την κορυφή του Pedra da Gávea, στο δάσος Tijuca. Από εδώ απογειώνονται τα ανεμόπτερα και η θέα στην πόλη είναι μοναδική. Αν έχετε δει το animation “Rio”, αυτό είναι το μέρος όπου τα μπλε μακάο κάνουν οτοστόπ σε ένα αιωρόπτερο. Με λίγη τύχη μπορεί να δείτε και εσείς κάποια εξωτικά πουλιά. Σε κάθε περίπτωση, το καλύτερο θα ήταν να σκαρφαλώσετε απόγευμα στο βουνό και να κατασκηνώσετε εκεί για ένα βράδυ. Αν δεν είστε της περιπέτειας, υπάρχει για εσάς η παραλία της Arpoador. Ανάμεσα στις μυθικές παραλίες της Ipanema και της Copacabana, εδώ συγκεντρώνονται πολλοί cariocas (δηλαδή ντόπιοι) για να απολαύσουν το ηλιοβασίλεμα. Μόλις η φύση ολοκληρώσει την παράστασή της, ρίξτε μια βουτιά, πιείτε νερό καρύδας και περπατήστε από την Ipanema προς το Leblon. Κάποιοι λένε πως είναι το μέρος της Γης με τους ομορφότερους ανθρώπους. Αν αγαπάτε τη φωτογραφία, το Ρίο θα αποδειχτεί η πόλη σας. Οπου κι αν κοιτάξετε, θα ανακαλύψετε έναν μαγικό συνδυασμό πόλης και φύσης (η πόλη φιλοξενεί το Tijuca, το μεγαλύτερο αστικό δάσος του κόσμου).
Προτιμήστε το τελεφερίκ, που θα σας πάει στην κορυφή Sugar Loaf. Βρείτε, επίσης, λίγο χρόνο να επισκεφτείτε τη λίμνη Lagoa Rodrigo de Freitas ή σκέτο Lagoa, όπως την αποκαλούν οι cariocas. Υπάρχουν πολλά εστιατόρια εδώ με θέα το λόφο Corcovado, όπου βρίσκεται το άγαλμα του Χριστού του Λυτρωτή (Christ the Redeemer). Τέλος, το Ρίο είναι η απόλυτη γαστρονομική πόλη. Απολαύστε το τσάι ή το πρωινό σας στο Confeitaria Colombo, το εντυπωσιακό βικτωριανό tearoom με τους βελγικούς καθρέφτες, τα γαλλικά βιτρό και τα πορτογαλικά πλακάκια, που λειτουργεί 120 χρόνια. Πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε feijoada (φασολάδα με χοιρινά λουκάνικα και παΐδια). Οι επισκέπτες το βρίσκουν παράξενο, αλλά φανείτε γενναίοι και φάτε σαν Βραζιλιάνοι. Η feijoada και η caipirinha είναι θεσμός για τους Βραζιλιάνους. Δοκιμάστε το πιάτο στο Bar Veloso, στο Leblon. Αν θέλετε πιο αστικές επιλογές, προτιμήστε το εστιατόριο Pergula, στο ξενοδοχείο Copacabana Palace Hotel».
* Confeitaria Colombo: R. Gonçalves Dias, 32-Centro, Rio de Janeiro, τηλ. +55 21-25051500, www.confeitariacolombo.com.br
* Veloso Bar: R. Aristides Espinola, 44-Leblon, τηλ. +55 21-22749966, www.barveloso.com.br
* Pérgula: Av. Atlântica, 1702-Copacabana, τηλ. +55 21-25487070, www.belmond.com
Flavio Goldman, επικεφαλής πολιτισμού στην πρεσβεία της Βραζιλίας στην Αθήνα
«Υπάρχει μια αλυσίδα βιβλιοπωλείων που ονομάζεται Livraria da Travessa, με ευρεία γκάμα ξενόγλωσσων βιβλίων και όμορφα καταστήματα – εγώ προτιμώ εκείνα της Ipanema και του Shopping Leblon (το μεγαλύτερο στο Ρίο).
Στο κέντρο του Ρίο, όμως, υπάρχει και το κλασικό βιβλιοπωλείο Livraria Leonardo da Vinci, πολύ αγαπητό στην πνευματική τάξη του Ρίο εδώ και 64 χρόνια, με πολλά πολιτιστικά δρώμενα και εμφανίσεις δημοφιλών λογοτεχνών».
* Marquês do Herval: Av. Rio Branco, 185-Centro, τηλ. +55 21-25332237, www.leonardodavinci.com
Silvelena Martins, διοικητικός υπάλληλος
«Από το 1999, το Zazá Bistro είναι μια αγαπημένη γωνιά της Ipanema, στη συμβολή των δρόμων Joana Angelica και Prudente de Morais. Η ατμόσφαιρα είναι ευχάριστη, τα τραπέζια κοντά το ένα στο άλλο, η διακόσμηση ιδιαίτερη και τα κοκτέιλ δυνατά. Το προτιμούν συχνά Βραζιλιάνοι σταρ, όπως τα μοντέλα Letícia Birkheuer και Juliana Paes, ο σκηνοθέτης Renato Aragão, ο μουσικός Ney Matogrosso, ο αρχιτέκτονας André Piva, κ.ά.».
* Zaza Bistrô: Rua Joana Angelica, 40-Ipanema, τηλ. +55 21-22479101, www.zazabistro.com.br
Caroline Martins, βιολόγος
«Για όσους απολαμβάνουν να κάνουν τα ψώνια τους σε δρόμους και στενά, και όχι σε κλιματιζόμενα malls, η Feira da Praça XV είναι το μέρος που πρέπει να γνωρίζουν. Στο τεράστιο υπαίθριο παζάρι της θα βρείτε τα πάντα, όπως ξεχωριστές και σπάνιες αντίκες σε καλές τιμές».
* Feira da Praça XV: Praça X, Centro, Rio de Janeiro
Luiz Eduardo Pedroso, αναπληρωτής επικεφαλής στην πρεσβεία της Βραζιλίας στην Αθήνα
«Για live music acts πρέπει οπωσδήποτε να βρεθείτε στην περιοχή της Lapa, πολύ κοντά στο κέντρο. Αν πρέπει να διαλέξω δύο από τα αμέτρητα κλαμπ, σημειώστε το Fundição Progresso και το Circo Voador. Στην περιοχή, επίσης, βρίσκονται πολλά dancehalls (gafieiras), όπου μπορείτε να μοιραστείτε την πίστα με έμπειρους cariocas χορευτές».
* Fundiçao Progresso: R. dos Arcos, 24-Lapa, Centro, Rio de Janeiro, τηλ. +55 21-3212080, www.fundicaoprogresso.com.br
* Circo Voador: Rua dos Arcos, Centro, τηλ. +55 21-25330354, www.circovoador.com.br
JoAo Paulo Diniz, φοιτητής
«Πνιγμένη στις μπανανιές, στα μάνγκο και τα μπαμπού, η Villa Leonor, στη Santa Teresa, είναι ένα ξενοδοχείο με προνομιακή ησυχία που σε κάνει να ξεχνάς πως βρίσκεσαι σε απόσταση λεπτών από τη γειτονιά της Lapa, με τα μπαρ και την έντονη ζωή. Πολύ κοντά στα ΜΜΜ, τρένο και λεωφορεία, έχει μια υπέροχη μικρή ταράτσα, όπου σερβίρεται το πρωινό».
* Villa Leonor: Rua Costa Bastos, 681-Santa Teresa, τηλ. +55 21-25267175, www.villaleonor.com
Camila Pontes, νευρολόγος
«Το εστιατόριο A Marisqueira λειτουργεί περισσότερα από εξήντα χρόνια και δημιουργήθηκε από μια οικογένεια πορτογαλικής καταγωγής. Αντιστέκεται γενναία στο χρόνο, με έμπειρους σερβιτόρους ντυμένους με λευκό σακάκι και παπιγιόν, ενώ η κουζίνα του αποδεικνύεται ευέλικτα προσαρμόσιμη στις γαστριμαργικές επιταγές των καιρών. Προτιμώ τα πιάτα Taco de Bacalhau à Moda (τάκος στο φούρνο με πατάτες ογκρατέν, σάλτσα ντομάτας, μαγιονέζα) και Fried Cod Mario Soares (μπακαλιάρος τηγανισμένος σε σκόρδο. Το πιάτο έχει δημιουργηθεί προς τιμήν του παλιού πρωθυπουργού της Πορτογαλίας Mario Soares)».
* A Marisqueira: Rua Barata Ribeiro, 232-Copacabana, τηλ. +55 21-25473920, www.amarisqueiradematosinhos.com
Tips από την ειδικό
Η Maria Ferreira Pantalou, tour leader, προτείνει δέκα εμπειρίες για να απολαύσετε το Ρίο σαν γνήσιοι cariocas.
1. Παίξτε ποδόσφαιρο στην Copacabana.
2. Αγοράστε caipirinha και μπίρα από τα κιόσκια στην παραλία της Ipanema.
3. Αγοράστε τα διάσημα βραζιλιάνικα μπικίνι και σαγιονάρες Havianas.
4. Απολαύστε γνήσια βραζιλιάνικο μεσημεριανό στου Mariu’s.
5. Κάντε πτήσεις με ανεμόπτερα από τις πλαγιές του Pedra da Gavea και Pedra Bonita.
6. Προγραμματίστε το γύρο των νησιών Arraial do Cabo και Mangaratiba (στην πραγματικότητα είναι ακρωτήρια). Απαιτεί χρόνο, αλλά το θέαμα αποζημιώνει.
7. Πιείτε αυθεντικό βραζιλιάνικο καφέ στο παραδοσιακό Confeitaria Colombo.
8. Πιείτε φρέσκους χυμούς ζαχαροκάλαμου, είναι αναζωογονητικοί.
9. Χορέψτε στα κλαμπ της μποέμ γειτονιάς Lapa. Προσοχή, η θερμοκρασία φτάνει τους 40° C ακόμα και τη νύχτα.
10. Ακολουθήστε το μονοπάτι που ενώνει την Copacabana με την Ipanema και πιείτε νερό καρύδας (coco verde).