Η μάχη για το αφήγημα της ελληνικής κρίσης

Η μάχη για το αφήγημα της ελληνικής κρίσης

2' 56" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

​​ ελληνική οικονομική κρίση έχει παγιωθεί και δεν απασχολεί όσο στο παρελθόν την παγκόσμια επικαιρότητα, που εστιάζει σε νέες ειδήσεις – τρομοκρατικές επιθέσεις, δημοψηφίσματα και εκλογές, δυσοίωνες οικονομικές εξελίξεις. Αν χρειάζεται όμως κάποιος μια απόδειξη ότι παραμένει ένα ακανθώδες διεθνές ζήτημα, αρκεί μια ματιά στα βιβλία που κυκλοφορούν για το θέμα στο εξωτερικό. Ο συνδυασμός οικονομικής θεωρίας και ανασκόπησης των ατέρμονων διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές δεν προσφέρεται, βέβαια, για ελαφρύ καλοκαιρινό ανάγνωσμα. Τα βιβλία αυτά απευθύνονται περισσότερο στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ – ερευνητές, αξιωματούχους και δημοσιογράφους που έχουν παρακολουθήσει την εξέλιξη της ελληνικής κρίσης για επαγγελματικούς, κυρίως, λόγους.

Πρόσφατα, όμως, το βιβλίο του καθηγητή Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ προκάλεσε σάλο στη χώρα μας με την περιγραφή του σχεδίου Β για την έξοδο από την Ευρωζώνη που του ανέθεσε να σχεδιάσει ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης. Με τίτλο «Welcome to the Poisoned Chalice» (Καλώς ήλθατε στο δηλητηριασμένο δισκοπότηρο), περιγράφει τους μήνες που πέρασε ως σύμβουλος του κ. Βαρουφάκη, τα έργα και τις ημέρες του οποίου σκιαγραφεί με θαυμασμό. Ο καθηγητής Γκάλμπρεϊθ πίστευε και πιστεύει ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα οδηγούσε σε μείωση του χρέους και βελτίωση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας, με τελικό αποτέλεσμα μια καλύτερη κοινωνία – ή, σύμφωνα με τη βιβλιοκριτική των New York Times, μια «ηλιόλουστη ουτοπία ισχυρών συνδικάτων, μικρών επιχειρήσεων και πολιτισμικών ανταλλαγών».

Ως λίκνο του δυτικού πολιτισμού, με το περίφημο ελληνικό φως, τους φιλόξενους ανθρώπους και την «ιερότητα του συνηθισμένου» που περιγράφει ο Ντάνιελ Κλάιν στο βιβλίο του «Ταξίδια με τον Επίκουρο», είναι ίσως αναμενόμενο η Ελλάδα να εμπνέει ιδεαλιστές οικονομολόγους να αναπτύξουν τις θεωρίες τους με αφορμή το οικονομικό της δράμα – ακόμη και να τις δοκιμάσουν στις πράξη. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ, ο οποίος επίσης δημοσίευσε πρόσφατα ένα βιβλίο-κριτική της Ευρωζώνης με αφορμή την Ελλάδα, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «The Euro: How a Common Currency Threatens the Future of Europe» (Το ευρώ: πώς ένα κοινό νόμισμα απειλεί το μέλλον της Ευρώπης).

Τόσο ο Στίγκλιτζ όσο και ο Γκάλμπρεϊθ καυτηριάζουν τον προβληματικό χειρισμό της ελληνικής κρίσης – κάτι που ασκεί ακόμη και το εσωτερικό γραφείο αξιολογήσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις εκατοντάδες σελίδες της δικής του ανάλυσης περί την εμπλοκή του διεθνούς οργανισμού στην κρίση της Ευρωζώνης. Οπως το θέτει στην αμερικανική εφημερίδα ο δημοσιογράφος και ερευνητής που ειδικεύεται στο ΔΝΤ Πολ Μπλούσταϊν, στην ελληνική κρίση κυριαρχεί «μια πολεμική ατμόσφαιρα που εμποδίζει τις καλές πολιτικές αποφάσεις». Ο ίδιος πάντως σημειώνει ότι «δεν υπάρχουν κακοί – μόνο άνθρωποι που προστατεύουν την περιοχή τους και κλωτσούν το τενεκεδάκι παρακάτω». Το δικό του βιβλίο αναμένεται τον Οκτώβριο. Ενας άλλος αναλυτής που ετοιμάζεται να εκδώσει βιβλίο για την τρόικα είναι ο Ράνταλ Χένινγκ, καθηγητής Διεθνών Οικονομικών στο American University, ο οποίος πρόσφατα έλεγε σε συνέντευξή του στην «Κ» ότι η συμφωνία του περασμένου Μαΐου αναβάλλει για μία ακόμη φορά την ελάφρυνση του χρέους για πολιτικούς λόγους, για μετά τις γερμανικές εκλογές, αλλά ότι αυτό ίσως αποδειχθεί υπερβολικά μακριά.

Σε κάθε περίπτωση, η πληθώρα των βιβλίων που κυκλοφορούν προδίδει ένα ακόμη στοιχείο: ότι το «επίσημο» αφήγημα της ελληνικής κρίσης, στον βαθμό που μπορεί να υπάρξει κάτι τέτοιο, δεν έχει ακόμη γραφτεί. Γι’ αυτό ίσως κάποιοι από τους πρωταγωνιστές, μεταξύ τους οι πρώην υπουργοί Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου και Γιάνης Βαρουφάκης, επιχειρούν να το διαμορφώσουν δημοσιεύοντας τη δική τους εκδοχή στα βιβλία τους. Αλλά και για έναν ακόμη λόγο: Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, η αναζήτηση της αλήθειας περιπλέκεται όχι μόνο από την έντονη πολιτική διαμάχη, αλλά και τις δικαστικές διώξεις, όπως αυτές εναντίον του κ. Παπακωνσταντίνου και του πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ, Ανδρέα Γεωργίου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή