Ανθρωπιστές και ανθρώπινες ενοχές

Ανθρωπιστές και ανθρώπινες ενοχές

2' 23" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπιστικής Δράσης σήμερα, ευκαιρία να αναλογιστούμε ότι 65 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται εκτοπισμένοι από τα σπίτια τους λόγω πολέμου, καταπίεσης, φτώχειας και φυσικών φαινομένων. Είναι ευκαιρία να θυμηθούμε και τους πολλούς ανθρώπους –από τους ψαράδες σε ελληνικά νησιά έως επαγγελματικά στελέχη κυβερνήσεων και ΜΚΟ– που συμβάλλουν στη διάσωση, περίθαλψη και αποκατάσταση των προσφύγων. Η τεχνητή αυτή επέτειος, όμως, μας ωθεί να αναρωτηθούμε γιατί τόσες χιλιάδες άνθρωποι εργάζονται για να βοηθήσουν τα θύματα συγκρούσεων και καταστροφών ενώ λίγοι ασχολούνται με την πρόληψη και αποτροπή αυτών των δεινών.

Στη δική μας γειτονιά, η έξοδος των Σύρων από την πατρίδα τους παρουσιάζει όλες τις πτυχές μιας τραγωδίας που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί – ή έστω να μην είχε εξελιχθεί όπως εξελίσσεται. Ο συνδυασμός ενός σκληρού καθεστώτος, που δεν γνώριζε πώς να ανταποκριθεί σε φωνές διαμαρτυρίας, με τη βάναυση παρέμβαση παραγόντων του εξωτερικού μετέτρεψε ένα κίνημα που άρχισε το 2011 με ειρηνικές διαδηλώσεις στο πλαίσιο της Αραβικής Ανοιξης σε εμφύλιο πόλεμο και σύρραξη μεταξύ εκπροσώπων των διαφορετικών θρησκευτικών και πολιτικών ρευμάτων στην περιοχή. Οσο διαρκούσε η σύγκρουση χωρίς αξιόπιστη μεσολάβηση για τον τερματισμό της, τόσο αύξανε η συμμετοχή άλλων χωρών στη μία ή την άλλη πλευρά, ωθώντας τα πράγματα πέρα από το σημείο «μη επιστροφής». Από νωρίς ενεπλάκησαν η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, το Ιράν, το Κατάρ και αργότερα η Ρωσία. Η Δύση δεν γνώριζε τι να πράξει, οι «ειρηνευτικές διαδικασίες» δεν είχαν τέλος.

Η μαζική έξοδος των Σύρων ήταν αναπόφευκτη και είναι προς τιμήν των ευρωπαϊκών λαών που πρόσφεραν βοήθεια. Το κόστος αυτής της αλληλεγγύης δεν το γνωρίζουμε ακόμη, καθώς η άνοδος ξενοφοβικών δυνάμεων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες προκαλεί ανατροπές στο εσωτερικό και απειλεί τη συνοχή της Ε.Ε. Σε μεγάλο βαθμό, όπως στα ελληνικά νησιά, το κύμα των προσφύγων ήρθε ως φαινόμενο που έπρεπε να αντιμετωπιστεί χωρίς πολλή σκέψη. Από εκεί και πέρα, όμως, κάθε κοινωνία έπρεπε να δείξει το πραγματικό της πρόσωπο. Η Τουρκία, η οποία φιλοξενεί πάνω από δύο εκατ. Σύρους, ενεπλάκη σε κυνικό παζάρι με την Ε.Ε. επιδιώκοντας δικαιώματα, ως αντάλλαγμα για την ανακοπή της ροής προσφύγων. Στην Ελλάδα είδαμε άλλη μία φορά πόσο πίσω από τους πολίτες βρίσκεται το κράτος σε προθυμία και ικανότητες. Οι Γερμανοί διχάστηκαν μεταξύ αυτών που αποδέχονταν την πρόκληση να βοηθήσουν και αυτών που ήθελαν τη χώρα χωρίς πρόσφυγες και μετανάστες. Σε κράτη του πρώην ανατολικού μπλοκ, κυβερνήσεις αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα κατανομής προσφύγων. Η Ιστορία θα κρίνει κάθε λαό για τη στάση του στην προσφυγική κρίση.

Από τώρα, όμως, γνωρίζουμε ότι τη μεγαλύτερη ευθύνη έχουν οι συλλογικοί μηχανισμοί που δεν επιβάλλουν σε κυβερνήσεις, σε γειτονικές χώρες και σε μεγάλες δυνάμεις την ευθύνη για την αποτροπή συρράξεων. Είναι ουτοπικό να φανταζόμαστε μια ανθρωπότητα που θα σπεύδει να αποτρέπει σφαγές, αλλά αυτός είναι ο μόνος τρόπος αν θέλουμε να αποφύγουμε νέες Συρίες. Αλλιώς, μία ημέρα τον χρόνο ας γιορτάζουμε τους ανθρωπιστές – σαν αυτό να αμβλύνει τις ενοχές της ανθρωπότητας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή