Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία όσον αφορά τις εξελίξεις στη Συρία ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν επισκέπτεται σήμερα την Αγκυρα, ώστε να αποφορτίσει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις από την έντονη δυσπιστία που συσσωρεύθηκε την επαύριο του αποτυχημένου πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου εναντίον του Ερντογάν και του κύματος διώξεων που εξαπέλυσε εν συνεχεία η τουρκική κυβέρνηση.
Ο Τζο Μπάιντεν θα έχει διαδοχικές συναντήσεις με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ, στις οποίες, πέραν του συριακού, θα κυριαρχήσει το τουρκικό αίτημα για έκδοση του ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. Η τουρκική κυβέρνηση θεωρεί την αδελφότητα Γκιουλέν παρακρατική, τρομοκρατική οργάνωση και τον ιδρυτή της, ο οποίος ζει στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1990, ιθύνοντα νου του αποτυχημένου πραξικοπήματος.
Ηδη από τη Δευτέρα 22 Αυγούστου βρίσκονται στην Αγκυρα τρεις αξιωματούχοι του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών και ένας εκπρόσωπος του υπουργείου Δικαιοσύνης, οι οποίοι άρχισαν από νωρίς χθες το πρωί εντατικές διαβουλεύσεις με Τούρκους ομολόγους τους σχετικά με τα ντοκουμέντα που έχει παραδώσει η τουρκική κυβέρνηση στις αμερικανικές αρχές, υποστηρίζοντας το αίτημα έκδοσης. Η αμερικανική πλευρά έχει δηλώσει την πρόθεσή της να συνεργαστεί, τονίζοντας όμως ότι θα χρειαστούν χειροπιαστές ενδείξεις περί εμπλοκής του Γκιουλέν στην απόπειρα πραξικοπήματος, προκειμένου να εκδοθεί στην Τουρκία.
Πάντως η κυβέρνηση των Ερντογάν-Γιλντιρίμ κατάφερε να εξασφαλίσει τη συναίνεση της τουρκικής αντιπολίτευσης στο αίτημα για την έκδοση του Γκιουλέν πριν από την κρίσιμη επίσκεψη Μπάιντεν. Ο ηγέτης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δήλωσε ότι οι ΗΠΑ οφείλουν να εκδώσουν τον Γκιουλέν, σημειώνοντας ότι το κόμμα του συμπίπτει με την κυβέρνηση στην εκτίμηση ότι ο ισλαμιστής διανοούμενος είναι «ο κύριος παράγοντας» πίσω από το στρατιωτικό κίνημα.
Κύκλοι του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ εξέφρασαν έντονες επικρίσεις εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών την επομένη του αποτυχημένου πραξικοπήματος. Ο υπουργός Εργασίας δεν δίστασε να υποστηρίξει ότι «η Αμερική είναι πίσω από όλα αυτά», αν και ο εκπρόσωπος Τύπου του Ερντογάν τον «άδειασε» στη συνέχεια, υποστηρίζοντας ότι επρόκειτο για δηλώσεις που έγιναν «εν θερμώ». Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος σε συνέντευξή του δήλωσε ότι «το σενάριο (του στρατιωτικού κινήματος) γράφτηκε στο εξωτερικό», χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις. Μια φιλοκυβερνητική εφημερίδα έγραψε ότι η απόπειρα πραξικοπήματος χρηματοδοτήθηκε από τη CIA και καθοδηγήθηκε από Αμερικανό απόστρατο στρατηγό. Κατά την επίσκεψή του στην Αγκυρα αναμένεται να διαψεύσει κατηγορηματικά αυτές τις φήμες και να εκφράσει την υποστήριξή του στη δημοκρατική τάξη της Τουρκίας, μη παραλείποντας ωστόσο να ασκήσει κριτική για τις εκτεταμένες διώξεις εναντίον πολιτικών αντιπάλων της τουρκικής κυβέρνησης.
Το Κουρδικό
Οι εξελίξεις στη Συρία και το άρρηκτα συνδεδεμένο με αυτές κουρδικό πρόβλημα αναμένεται να απασχολήσουν εκτενώς τον Μπάιντεν στις συναντήσεις του με την τουρκική πολιτική ηγεσία. Η αμερικανική πλευρά παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή τη στροφή της τουρκικής πολιτικής στο συριακό μέτωπο, ιδιαίτερα δε τη σύσφιγξη των σχέσεων της Αγκυρας με τη Μόσχα. Χθες πάντως ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς δήλωσε ότι δεν υπάρχει ζήτημα χρησιμοποίησης της βάσης του Ιντσιρλίκ από τη Ρωσία, καθώς η τελευταία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ.