Το 1492 ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυψε τον Νέο Κόσμο με τις υπέροχες καραβέλες του, πιστεύοντας πως είχε φτάσει στις Ινδίες. Κάποτε επέστρεψε στον Παλαιό Κόσμο, φέρνοντας τα εκπληκτικά του νέα μαζί με λάφυρα, φυτά, άνθη αλλά και «Ινδιάνους». Κάπως έτσι, από κει κι έπειτα, ο Ατλαντικός έγινε το απέραντο, και συχνά επικίνδυνο, κανάλι μέσω του οποίου Ισπανοί, Πορτογάλοι, Γάλλοι, Ολλανδοί και Αγγλοι πηγαινοέρχονταν από και προς τον θαυμαστό αυτό Νέο Κόσμο.
«Θυμάσαι τι συνέβη το 1495», μου γράφει ο κύριος Γκρι από τις διακοπές του, «τρία χρόνια μετά τη μεγάλη ανακάλυψη;». Προτού αναχωρήσει για το νησί, ο κύριος Γκρι είχε δανειστεί ένα βιβλίο που είχα αγοράσει φοιτητής στην Αγγλία και που το ξεκοκάλισα στα είκοσί μου: το «A Criminal History of Mankind», ένα από τα πιο συναρπαστικά αναγνώσματα του κόσμου (δυστυχώς αμετάφραστο ακόμα), γραμμένο από έναν περίεργο συγγραφέα που κάποτε θεωρήθηκε ο «μοναδικός Αγγλος υπαρξιστής», ονόματι Κόλιν Ουίλσον (Colin Wilson). Προτού το ρίξει στον αποκρυφισμό, ο Ουίλσον έγραψε μια σειρά από μάλλον ακατάτακτα βιβλία με κατά βάση εγκληματολογικό περιεχόμενο, όπως το «Criminal History». Εκεί, ο κύριος Γκρι έπεσε πάνω στο απόσπασμα σχετικά με μια, όχι και τόσο γνωστή και μάλλον λησμονημένη, παράπλευρη συνέπεια που είχε η κοσμογονική ανακάλυψη της Αμερικής.
Φυσικά και θυμόμουν, λοιπόν, τι συνέβη στην Ευρώπη το 1495: μια τρομακτική νέα και άγνωστη ασθένεια εμφανίστηκε, ξεκληρίζοντας κυρίως ναυτικούς και στρατιώτες. Τα πρώτα θύματα παρατηρήθηκαν στους κόλπους των μισθοφόρων στρατιωτών του Γάλλου βασιλιά Καρόλου του 8ου, μετά την επιστροφή από την επιτυχημένη, κατά τα άλλα, εισβολή στην Ιταλία. Οσοι νόσησαν παρουσίασαν μια σειρά από αποκρουστικές δερματικές παθήσεις που συνοδεύονταν από οξύτατους πόνους στα οστά και από εγκεφαλικές διαταραχές. Το χειρότερο; Η ασθένεια μεταδιδόταν μέσω της σεξουαλικής επαφής…
Οι Γάλλοι την αποκάλεσαν «Αρρώστια της Νάπολης» ή απλώς «Ιταλική ασθένεια». Οι Ιταλοί, πάλι, την είπαν «Ισπανική αρρώστια», ενώ οι Βρετανοί «Γαλλική». Γενικώς, η πρωτοφανής αυτή νόσος έπαιρνε την ονομασία της ανάλογα με το ποιος ήταν ο εχθρός σου. Σήμερα το βακτήριό της φέρει την επιστημονική ονομασία Treponema pallidum και είναι ευρύτερα γνωστή ως σύφιλη.
Υπενθύμισα στον κύριο Γκρι πως επικρατεί έως σήμερα διχογνωμία ως προς την εγκυρότητα της προέλευσης της σύφιλης αλλά, όντως, η εκδοχή του Κολόμβου παραμένει η επικρατέστερη. Του υπενθύμισα επίσης πως το νόμισμα έχει και την άλλη του πλευρά: ταξιδεύοντας προς τον Νέο Κόσμο και οι Ευρωπαίοι μετέφεραν αρρώστιες που ξεκλήρισαν τους ιθαγενείς, από την ιλαρά έως την ευλογιά – όταν δεν τους ξεκλήριζαν με τα ξίφη τους. Μερικές μάλιστα από τις σελίδες των ταξιδιωτικών εντυπώσεων του Κορτέζ είναι περιγραφές ανείπωτης φρίκης και θηριωδιών, κυρίως από την πλευρά των εξερευνητών-κατακτητών. Ωστόσο, μέσα στη δική της ασχήμια, συγκριτικά με την ιλαρά, η σύφιλη έχει μια κάποια μυθιστορηματική αίγλη ως μια πρωτόφαντη, εξωτική ασθένεια από έναν άγνωστο, νέο κόσμο. «Μα ναι», αποφαίνεται ο κύριος Γκρι γραπτώς. «Αφού την έφερε στη Γηραιά Ηπειρο ο ωκεανός. Και το σεξ φυσικά».