Υπάρχουν κάποια φωτισμένα μυαλά τα οποία έχουν το προνόμιο να εφευρίσκουν νέες λέξεις. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και το μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Jean d’ Ormesson. Εδώ και κάποια χρόνια η σύνθετη λέξη inaptocratie, η πατρότης της οποίας τού αποδίδεται, εμφανίζεται στα γαλλικά λεξικά.
Στα ελληνικά μπορεί να μεταφραστεί ως «αδεξιοκρατία», ο ορισμός της οποίας είναι ο εξής:
«Σύστημα διακυβέρνησης, όπου οι λιγότερο ικανοί να ηγηθούν εκλέγονται από τους λιγότερο ικανούς να παράγουν, και στο οποίο τα λιγότερο ικανά μέλη της κοινωνίας να επιβιώσουν ή να επιτύχουν, επιβραβεύονται με αγαθά και υπηρεσίες που πληρώνονται από τον κατασχεμένο πλούτο ενός ολοένα και περισσότερο συρρικνούμενου αριθμού παραγωγικών ατόμων».
Φαίνεται, λοιπόν, ότι κάθε σύστημα διακυβέρνησης, σε διαφορετικό βέβαια βαθμό, παρουσιάζει μιαν εγγενή τάση προς «αδεξιοκρατία», επιβραβεύοντας όχι τους πιο άξιους και ικανούς αλλά εκείνους που έχουν την ικανότητα, με τρόπο δημαγωγικό και παραπλανητικό, να αποπλανούν συστηματικά τον μέσο ψηφοφόρο και κάνοντας χρήση επικοινωνιακών τεχνασμάτων να διασφαλίζουν και να διαιωνίζουν τα συμφέροντά τους.
Το σύστημα της «αδεξιοκρατίας» έχει δύο πόλους. Ο μεν πρώτος περιλαμβάνει τους πολιτικούς που έχουν τη νομιμοποιητική εξουσία, ο δε δεύτερος περιλαμβάνει τη δημόσια διοίκηση που κατέχει την πραγματική επιχειρησιακή γνώση και δύναμη ώστε να υλοποιεί τις αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας. Η κρατική μηχανή μπορεί να παρομοιαστεί με μια τεράστιων διαστάσεων επιχείρηση, η οποία χωρίς ξεκάθαρους στόχους, χωρίς λογοδοσία και ελλείψει ανταγωνισμού αντί να ικανοποιεί τους πολίτες, ικανοποιεί τα δικά της στενά συντεχνιακά συμφέροντα. Αυτή η ιεραρχικά δομημένη κρατικοδίαιτη ολιγαρχία είναι εκείνη που στην πραγματικότητα έχει τη δύναμη και που –προφανώς– η πολιτική εξουσία φροντίζει να στελεχώνει με τα κατάλληλα άτομα για να διαιωνίζεται το καθεστώς της «αδεξιοκρατίας».
Ως μη παραγωγοί αγαθών και υπηρεσιών, οι κρατικοδίαιτοι ολιγάρχες συντηρούνται μέσω των φόρων που οι πολίτες πληρώνουν, και το παράδοξο είναι χωρίς οι τελευταίοι να επαναστατούν στην κατάσχεση-δήμευση του πλούτου που παράγουν.
Πώς επιτυγχάνεται αυτό το παράδοξο; Επιτυγχάνεται μέσω της λεγόμενης «φορολογικής αυταπάτης», η οποία αποκρύπτει εντέχνως τον πραγματικό σκοπό της φορολογικής αφαίμαξης, προβάλλοντας με επιτυχία και περίσσια δεξιότητα την αναγκαιότητα επιβολής της.
Ετσι διαδίδεται ευρέως ότι:
• Οι υψηλοί φόροι είναι απαραίτητοι για την παραγωγή δημοσίων αγαθών που τόσο έχει ανάγκη η κοινωνία.
• Μειώνοντας τις δημόσιες δαπάνες, οι πολίτες θα στερηθούν τα «χρήσιμα» για αυτούς δημόσια αγαθά που πλέον θα σταματήσουν να παράγονται. Εδώ ακριβώς εδράζεται το τέχνασμα της φορολογικής αυταπάτης, χωρίς τα συνήθη υποζύγια, οι φορολογούμενοι δηλαδή πολίτες, να αντιδρούν στη ληστρική υφαρπαγή του πλούτου τους.
Και δεν αντιδρούν διότι έχουν στρεβλή εικόνα της πραγματικότητας που εντέχνως οι πολιτικές ηγεσίες σε αγαστή συνεργασία με τους «αδεξιοκράτες» συντηρούν. Δηλαδή από τη διατήρηση της εκλαμβάνουσας αυτής εικόνας εξαρτώνται τα προνόμιά τους. Προνόμια τα οποία συντηρούνται μέσω της υφαρπαγής του ιδιωτικού παραγόμενου πλούτου, όπως αναφέρει ο Jean d’ Ormesson στον ορισμό του.
Τι κομψός πράγματι τρόπος η μέθοδος της μονομερούς κατάσχεσης, της κλοπής της περιουσίας των άλλων!
Ετσι, με τρόπο ειρηνικό και ασφαλή επιβιώνει η παρασιτική αυτή κάστα που είναι οι «αδεξιοκράτες», κάστα που αντί να προσθέτει στην παραγωγή αφαιρεί από αυτήν, μέσω της φορολόγησης, παρέχοντας έτσι ένα νόμιμο, τακτικό και συστηματοποιημένο κανάλι για την καταλήστευση της ιδιωτικής περιουσίας.
Δεν θα ήταν δύσκολο για τον αναγνώστη να τοποθετήσει και να αναλύσει μέσα σε αυτό το πλαίσιο την ελληνική περίπτωση.
Σε όλα τα επίπεδα οι «αδεξιοκράτες» ευδοκιμούν στο γόνιμο έδαφος της αποθέωσης του ελληνικού κρατισμού.
Αρκεί ο καθένας μας να ρίξει μια γρήγορη ματιά στον στενό επαγγελματικό του χώρο αλλά και σε χώρους «δημοσίου συμφέροντος»: πανεπιστήμια, εταιρείες του Δημοσίου, νοσοκομεία, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.
Οι αναφορές είναι πολλές και, δυστυχώς, η ελληνική περίπτωση θα συνεχίσει για πολύ ακόμα να μας τροφοδοτεί με χαρακτηριστικά παραδείγματα, επιβεβαιώνοντας του λόγου το αληθές.
*Ο Μ. Αναλυτής είναι οικονομολόγος PhD, Οικονομική Ανάλυση και Πολιτική, Πανεπιστήμιο Poitiers Γαλλίας.