Μια μεγάλη απώλεια

1' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 στο μηνιαίο περιοδικό «Διαβάζω», επί διεύθυνσης του αείμνηστου Ηρακλή Παπαλέξη, ήμουν υπεύθυνος της στήλης «Κριτικογραφία»: κάθε μήνα συγκέντρωνα, όχι δίχως κόπο, όλες (δυνάμει όλες, τέλος πάντων) τις κριτικές και τις παρουσιάσεις βιβλίων του μήνα που μόλις είχε περάσει. Επεφτα κάθε τόσο στο όνομα της Μάρης Θεοδοσοπούλου, η οποία έγραφε τη στήλη της στην εφημερίδα «Εποχή» και αργότερα, για ένα διάστημα, στο «Βήμα».

Δεν τη γνώριζα προσωπικά και πέρασαν κάμποσα χρόνια έως ότου ανταλλάξουμε μερικές κουβέντες, αρχικά από το τηλέφωνο, όταν κάποτε τηλεφώνησε και ζήτησε τον Ηρακλή. Ωστόσο, παρακολουθούσα ανελλιπώς τις κριτικές της· σε πολλά από τα δημοσιευμένα κριτικά σημειώματα που έπεφταν στα χέρια μου, κατέγραφα απλώς τα στοιχεία στη στήλη και πήγαινα παρακάτω. Στην περίπτωση της Μάρης Θεοδοσοπούλου στεκόμουν για ώρα και διάβαζα τα λεγόμενά της, συνήθως για βιβλία, της τρέχουσας ελληνικής πεζογραφίας, βιβλία που είτε είχα διαβάσει είτε σκόπευα να διαβάσω, παρατηρώντας κάθε φορά το πόσο λεπτά χειρουργική και έξοχα υπαινικτική ήταν στην κριτική της αποτίμηση. Πολλοί την είχαν κατηγορήσει ότι τελικά δεν έπαιρνε ποτέ θέση, δεν σου έλεγε αν το βιβλίο είναι «καλό ή κακό» (λες και όλα τα βιβλία, ειδικά της πεζογραφίας, είναι τόσο αβασάνιστα άσπρο ή μαύρο). Θεωρώ πως την αδικούσαν. Η Μάρη Θεοδοσοπούλου δεν ενδιαφερόταν για αφορισμούς και επιθέσεις, πολύ δε περισσότερο δεν την αφορούσε η αποθέωση κανενός. Ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρούσε πως με έναν πλάγιο τρόπο, με επιχειρήματα και σειρά θέσεων, τοποθετούσε το υπό κρίση βιβλίο εκεί όπου η ίδια έκρινε πως έπρεπε να τοποθετηθεί.

Με τα χρόνια, συγκέντρωσε έναν μεγάλο όγκο δουλειάς. Συστηματική, ακούραστη και –νομίζω– καλοπροαίρετη πάντοτε, πρέπει να είχε μοναδική εποπτεία της πεζογραφικής μας παραγωγής των τελευταίων σαράντα χρόνων, χώρια το πλούσιο υπόβαθρο που έκρυβε από πίσω.

Ποτέ δεν συμφωνείς σε όλα με έναν κριτικό, ο οποίος, στο τέλος τέλος, είναι και αυτός αναγνώστης. Δεν είναι όμως αυτό το ζητούμενο, αλλά εάν σε μαθαίνει πράγματα. Η Μάρη Θεοδοσοπούλου το πέτυχε αυτό. Χάθηκε πρόωρα αλλά το γεγονός παραμένει: πολλοί μάθαμε από τα γραπτά της.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή