Στο φανάρι, στο ύψος του καρατομημένου Φιξ, εκεί όπου είναι πλέον το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), βρίσκω την ευκαιρία, ως ακινητοποιημένος οδηγός, να βγάλω μερικές φωτογραφίες της οδού Καλλιρρόης. Το έχω κάνει και άλλες φορές, στην άνοδο ή στην κάθοδο, και αναλόγως της θέσης, του φωτός ή του χρόνου, έχω καταλήξει με λήψεις καλές ή κακές. Αλλά σκοπός δεν ήταν και δεν είναι η καλλιτεχνία, αλλά η τεκμηρίωση, η κατανόηση του αστικού περιβάλλοντος που αγκαλιάζει, που ορίζει και που επικοινωνεί με το νέο μουσείο ανάμεσα στις δύο σημαντικές αρτηρίες της Αθήνας, τη Συγγρού και την Καλλιρρόης.
Για τη Συγγρού πολλά θα είχε να πει κανείς, και χωρίς αμφιβολία είναι ένας δρόμος σύνθετος σε ιστορική ιλύ, χρήσεις, αρχιτεκτονικό αποτύπωμα. Αλλά η Καλλιρρόης; Τα ωραία δέντρα της στη νησίδα, που αντλούν νερό από τον υδροφόρο ορίζοντα του Iλισού, το γκαζόν του τραμ και δυο-τρία συμπαθητικά κτίρια είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να δει κανείς στον δρόμο, αν τον εξετάσει με κριτήρια αισθητικά. Παλαιότερες μνήμες μού φέρνουν στον νου τα ελάχιστα νεοκλασικά σπίτια που είχαν επιζήσει σε αυτήν την άκρη της πόλης. Οταν είχαν χτιστεί, βρίσκονταν δίπλα στον Iλισό, ανάμεσα σε κατσάβραχα, μάντρες και άδεια οικόπεδα. Τα είδα, όσα πρόλαβα, ανάμεσα σε πολυκατοικίες, που έδιναν τον τόνο σε μια καινούργια λεωφόρο της Αθήνας. Ηταν ένα σύνορο και μια πύλη προς τα ενδότερα της πρωτεύουσας.
Με την έλευση του νέου Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης σε αυτήν την περιοχή που ποτέ δεν ήταν προορισμός παρά μόνο για τους κατοίκους και που ποτέ δεν είχε ένα διακριτό ή ελκυστικό ύφος, αλλάζει η δυναμική. Η περιοχή καλείται τώρα να αναλάβει ρόλο περιβάλλοντος αστικού χώρου για ένα «διαστημόπλοιο» υπερτοπικής εμβέλειας που ήρθε να προσγειωθεί στη μικροαστική γειτονιά. Βεβαίως, η Καλλιρρόης δεν είναι ακριβώς γειτονιά, διατηρεί ωστόσο χαρακτηριστικά «μικρού τόπου» σε μια μεγάλη λεωφόρο που περισσότερο τέμνει παρά ορίζει. Τώρα, η Καλλιρρόης και η Συγγρού, σε εκείνο το ύψος, καλούνται να κάνουν μια υπέρβαση. Από μόνη της η υπέρβαση, φυσικά, δεν μπορεί να γίνει. Πριν από μισόν και πλέον αιώνα, η άφιξη του Χίλτον αστικοποίησε και εξευγένισε μια ολόκληρη περιοχή. Αλλά εκείνα τα χρόνια η οικονομία πετούσε, υπήρχε ζήτηση γης, ανάγκη για στέγαση, η περιοχή Χίλτον ρυθμίστηκε από την Αθήνα της ανάπτυξης. Σήμερα, είναι ο αντίποδας. Και το ΕΜΣΤ γεννιέται σε μια περιοχή με εξαιρετική θέα αλλά χωρίς ενδοχώρα.
Ζητούμενο είναι να βρεθεί ο τρόπος να αποκτήσει το μουσείο αστικό πεδίο, αστική ακτίνα, αστική αλληλεπίδραση. Απευκταία είναι η ακινησία. Ζητούμενο είναι η επένδυση της σκέψης και της διεθνούς εμπειρίας ώστε και οι κάτοικοι να νιώσουν τα θετικά της νέας γειτονίας και το ΕΜΣΤ να απολαμβάνει τη θέα στην Ακρόπολη μέσα από στέγες και ολάνθιστες ταράτσες.