Σε κοινή Διακήρυξη κατέληξαν οι ηγέτες του Νότου μετά το τέλος της Συνόδου των Ευρωμεσογειακών χωρών. Μεταξύ άλλων στο κείμενο υπάρχουν αναφορές για την πολιτική ασφάλεια της Ευρώπης, ενώ επισημαίνεται πως πρέπει να προστατευτεί και το κοινωνικό οικοδόμημα της γηραιάς Ηπείρου. Σημαντικό είναι και το γεγονός πως υπάρχει αναφορά στο πακέτο Γιούνκερ και στην επιπλέον ενδυνάμωσή του, ώστε να υπάρξει μείωση της ανεργίας.
Εξίσου σημαντικό σημείο της Διακήρυξης, είναι η αναφορά ότι το ευρωπαϊκό εγχείρημα πρέπει να οικοδομηθεί με την προοπτική της Μεσογείου -νοουμένης συνολικά- ως μιας περιοχής ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας. Στην Διακήρυξη των Αθηνών, τονίζεται, επίσης ότι οι ηγέτες υποστηρίζουν τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό στην κατεύθυνση εξεύρεσης μιας δίκαιης, βιώσιμης και ολοκληρωμένης λύσης, χωρίς εγγυήσεις, βασισμένης στις αποφάσεις του ΟΗΕ και στην ιδιότητα της Κύπρου ως κράτους-μέλους της ΕΕ. Σύμφωνα με τους ίδιους κυβερνητικούς κύκλους, θετικό σημείο της Διακήρυξης αποτελεί η αναφορά στην επανεκκίνηση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής 'Αμυνας της ΕΕ, καθώς και η αναφορά στην αναγκαιότητα των δεσμών με τις χώρες της Αφρικής, που θεωρούνται απαραίτητοι για την κοινή ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία στην περιοχή.
Στην Διακήρυξη τονίζεται ότι η Ευρώπη πρέπει να τηρήσει την δέσμευσή της για ευημερία και κοινωνική δικαιοσύνη, με προστασία του κοινωνικού της μοντέλου, ενώ ταυτόχρονα, οι ηγέτες των Μεσογειακών χωρών εκφράζουν την αποφασιστικότητά τους να διατηρήσουν το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο και να προωθήσουν την κοινωνική συνοχή και σύγκλιση.
Ειδικότερα, η Διακήρυξη των Αθηνών προβλέπει:
– Τη διαφύλαξη της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας της Ευρώπης
Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι θα πρέπει να υπάρξει ενίσχυση της συνεργασίας στα θέματα της ασφάλειας και της άμυνας σε πνεύμα αλληλεγγύης καθώς και σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών -μελών. Εξάλλου, όπως επισημαίνεται στη Διακήρυξη, θα πρέπει να προφυλαχθούν τα εξωτερικά σύνορα μέσω συστηματικών ελέγχων, της χρήσης της απαραίτητης τεχνολογίας και μέσω της διασύνδεσης των βάσεων δεδομένων.
– Την ενίσχυση της συνεργασίας στη Μεσόγειο και με αφρικανικές χώρες
Η συνεργασία των μεσογειακών χωρών με τις αφρικανικές χώρες είναι απαραίτητη, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά για την κοινή ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία.
– Την ενίσχυση της ανάπτυξης και των επενδύσεων στην Ευρώπη
Ο στόχος αυτός αναμένεται να επιτευχθεί με τον διπλασιασμό των πόρων του πακέτου Γιούνκερ με την έμφαση να δίνεται στην ψηφιακή οικονομία, τις μεταφορές, τις υποδομές και την έρευνα.
– Την ενίσχυση των προγραμμάτων για τους νέους
Στόχος είναι να δοθεί ώθηση στην κινητικότητα καθώς και στην πρόσβαση των νέων στην αγορά εργασίας. Προβλέπεται επίσης διεύρυνση του προγράμματος Erasmus.
– Την αντιμετώπιση της πρόκλησης του προσφυγικού
Στη διακήρυξη αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η αποτελεσματική προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. και η μεθοδική διαχείριση της πολιτικής του ασύλου και της μετανάστευσης αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για το μέλλον της Ευρώπης. Πρόκειται για ζητήματα που θα πρέπει να στηρίζονται στη διεθνή και ευρωπαϊκή νομοθεσία αλλά και στις αρχές της αλληλεγγύης και υπευθυνότητας. Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά. Στο πλαίσιο επίτευξης των στόχων αυτών θα πρέπει το ευρωπαϊκό σύστημα για το άσυλο να γίνει πιο αποτελεσματικό με την επανεξέταση του συστήματος του Δουβλίνου. Εξίσου καθοριστική κρίνεται και η ενίσχυση του προσωπικού της FRONTEX και της EASO για τη στήριξη των συστημάτων του ασύλου στις χώρες υποδοχής προσφύγων. Επίσης, θα πρέπει να επιταχυνθεί η μετεγκατάσταση προσφύγων η οποία γίνεται με αργούς ρυθμούς και να καταπολεμηθεί η παράνομη μετανάστευση με την αποτελεσματική εφαρμογή της διαδικασίας επαναπροώθησης.
Επισυνάπτεται η Διακήρυξη των Αθηνών της 1ης Συνόδου των Μεσογειακών Χωρών της ΕΕ στα αγγλικά.