Οι επενδυτές ανανέωσαν φέτος τη σχέση τους με τις αναδυόμενες αγορές, διοχετεύοντας δισ. δολαρίων σε μετοχές και ομόλογα. Ωστόσο, η προοπτική αύξησης των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) απειλεί να «παγώσει» εκ νέου αυτήν τη σχέση. Η άνοδος των αμερικανικών επιτοκίων και των αποδόσεων στα ομόλογα μειώνει την ελκυστικότητα των αναδυόμενων αγορών και ενισχύει το δολάριο. Διογκώνεται έτσι η αξία των υποχρεώσεων σε δολάρια για τους δανειολήπτες των αναδυόμενων αγορών.
Πρόσφατα διδάγματα από την οικονομική ιστορία καταδεικνύουν πως η μικρότερη αύξηση –ή έστω ένας ψίθυρος για αύξηση– μπορεί να δοκιμάσει τα «νεύρα» των αναδυόμενων αγορών, οι οποίες έχουν δανειστεί περίπου 3 τρισ. δολάρια σε όρους αμερικανικού νομίσματος και άρα οι επενδυτές είναι αρκετά εκτεθειμένοι.
Τον Μάιο του 2013 ο Μπεν Μπερνάνκι, τότε επικεφαλής της Fed, είχε υπονοήσει μια αύξηση των επιτοκίων. Προκλήθηκε μεγάλη μεταβλητότητα στις αγορές, σημείωσαν άνοδο οι αποδόσεις των ομολόγων, διευρύνθηκαν τα spreads και ο χρηματιστηριακός δείκτης MSCI υποχώρησε κατά 15% στο διάστημα του επόμενου μηνός. Και όταν τον Δεκέμβριο του 2015 ήταν ξεκάθαρο πως η Fed θα προχωρούσε στην πρώτη αύξηση των επιτοκίων ύστερα από μία δεκαετία, οι αναδυόμενες αγορές παρασύρθηκαν ξανά στην άβυσσο, με τον δείκτη MSCI να διολισθαίνει κατά 20% από τον Νοέμβριο έως τον Ιανουάριο.
Οι προθεσμιακές αγορές διαβλέπουν νέα αύξηση των επιτοκίων από τη Fed έως τον Δεκέμβριο, αν και οι επενδυτές δεν φαίνεται να πείθονται για κάτι τέτοιο. Προς αυτήν την κατεύθυνση, όμως, κινούνται και ορισμένοι από τους υψηλούς αξιωματούχους της Fed. Ο επικεφαλής της Fed στο Σαν Φρανσίσκο, Τζον Γουίλιαμς, δήλωσε πως είναι καλύτερα τα «επιτόκια να αυξηθούν νωρίτερα παρά αργότερα». Τα σχόλιά του ήταν σχεδόν προβοκατόρικα εάν αναλογιστεί κανείς πως την ίδια ημέρα είχαν ανακοινωθεί στοιχεία που έδειξαν τη μεγαλύτερη επιβράδυνση στον κλάδο υπηρεσιών των ΗΠΑ από το 2008.
«Η κατάρρευση των πραγματικών επιτοκίων στις ΗΠΑ είναι, κατά πάσα πιθανότητα, το πιο σημαντικό γεγονός για τις αναδυόμενες αγορές φέτος», δηλώνει ο Μπάχνου Μπαγουέτζα, στρατηγικός αναλυτής στην UBS. «Εάν αποφασιστεί μετριοπαθής αύξηση, τότε οι επενδυτές θα θεωρήσουν πως ανοίγεται μια ευκαιρία νέων τοποθετήσεων. Αλλά εάν η Fed υποδείξει ένα μονοπάτι με σχετική εξομάλυνση των επιτοκίων από ιστορικά χαμηλά επίπεδα και ενισχυθεί η προοπτική για αύξηση του πληθωρισμού, οι αναδυόμενες αγορές θα υποστούν μεγάλο πλήγμα».
Ορισμένα στοιχεία δείχνουν έναν μεγάλο όγκο ρευστού να έχει διοχετευθεί σε μετοχές, τίτλους σταθερού εισοδήματος και εμπορεύματα των αναδυόμενων αγορών, μειώνοντας τις αποδόσεις και τα spreads σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Eνα 18μηνο πριν είχε σημειωθεί μεγάλη ρευστοποίηση θέσεων από τις αναδυόμενες αγορές σε συνάρτηση με την άνοδο του δολαρίου το 2014 και το 2015. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη άνοδος του δολαρίου σε διάστημα διετίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Αυτή η επιστροφή, έστω και μερικώς, των κεφαλαίων στις αναδυόμενες αγορές αιτιολογείται από τις υψηλότερες αποδόσεις τους όταν τα επενδυτικά κέρδη στον ανεπτυγμένο κόσμο δεν είναι καθόλου ικανοποιητικά λόγω, εν μέρει, των πολύ χαμηλών επιτοκίων.
Οι εισροές κεφαλαίων στα χαρτοφυλάκια των αναδυόμενων αγορών υπολογίζονται φέτος στα 80 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Διεθνών Χρηματοοικονομικών (IΙF). Περίπου τα δύο τρίτα αυτών των κεφαλαίων διοχετεύθηκαν σε μετοχές και το ένα τρίτο σε ομόλογα. Ο μεγαλύτερος όγκος των εισροών καταγράφηκε το προηγούμενο τρίμηνο. Το καλοκαίρι ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική περίοδος. Αντίθετα, οι αγορές μετοχών, ομολόγων και νομισμάτων του ανεπτυγμένου κόσμου δεν είχαν σαφή κατεύθυνση.