ΜΠΡΑΤΙΣΛΑΒΑ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Με την ελπίδα να θέσουν τα θεμέλια σε έναν «οδικό χάρτη» που θα καθορίσει την πορεία της Ε.Ε. το επόμενο διάστημα, βρέθηκαν χθες οι 27 ηγέτες σε ένα μεσαιωνικό κάστρο στην Μπρατισλάβα της Σλοβακίας. Στη συνάντηση που για πρώτη φορά έγινε επισήμως χωρίς τη Βρετανία, οι «27» έφτασαν στη σλοβακική πρωτεύουσα για μία «επώδυνα ειλικρινή» συζήτηση, που, κατά κάποιον τρόπο, αναγνώρισε τα λάθη του παρελθόντος και έδωσε το στίγμα για το ποια θα πρέπει να είναι τα βήματα από εδώ και εμπρός σε τρία βασικά σημεία: τη μετανάστευση, την ασφάλεια και την οικονομία, που απασχολούν σε διαφορετικό βαθμό και τους «27».
«Δεν έχουμε έρθει στην Μπρατισλάβα για να παρηγορεί ο ένας τον άλλο ή ακόμη χειρότερα να αρνηθεί τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε αυτήν τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή στην ιστορία της Ε.Ε. μετά το βρετανικό δημοψήφισμα», είπε ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ πριν ξεκινήσουν οι συζητήσεις, δίνοντας το στίγμα ότι δεν θα επιτρέψει να εξελιχθεί η Σύνοδος σε ανούσια συνάντηση.
Ομως σύντομα κλίμα χαμηλών προσδοκιών φαίνεται να δημιούργησε η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, που δήλωσε πως σε λίγους μήνες δεν μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα ετών όπως είναι η ανεργία, η τρομοκρατία και το αυξανόμενο κύμα των μεταναστών. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, και η τοποθέτηση της κ. Μέρκελ κατά τη διάρκεια της Συνόδου ήταν χωρίς αιχμές και μάλλον στρογγυλεμένη.
Ο πιο ρεαλιστής ήταν ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, που δήλωσε ότι σκοπός της Συνόδου είναι να «λειάνουμε τις διαφορές μας» και προσέθεσε ότι «χρειαζόμαστε ενότητα για να λειτουργήσουμε σαν Ευρώπη». Οι εντάσεις πριν από τη Σύνοδο είχαν εκφραστεί τόσο ανάμεσα στα κράτη του Βορρά και Νότου μετά τη Σύνοδο της Αθήνας όσο και μεταξύ των κρατών της Ανατολής και της Δύσης ιδιαίτερα στο θέμα της μετανάστευσης. Ο κ. Γιούνκερ έθεσε πιο έντονα το θέμα της οικονομικής ανάπτυξης της Ε.Ε., όπως το είχε παρουσιάσει κατά τη διάρκεια της ομιλίας του την περασμένη Τετάρτη, προαναγγέλλοντας τον διπλασιασμό των πόρων του πακέτου για τις επενδύσεις στα 630 δισ.
Ο σκοπός της Συνόδου δεν ήταν να καταλήξει σε συγκεκριμένα συμπεράσματα για τα επόμενα βήματα αλλά σε μία κοινή δήλωση των «27» που θα αποτελέσει τις «οδηγίες» για περαιτέρω συζήτηση και ανάλυση. Για συγκεκριμένα συμπεράσματα η συζήτηση αναμένεται να συνεχιστεί τον Οκτώβριο στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες και στη Βαλέτα της Μάλτας, τις αρχές Φεβρουαρίου, ώστε οι αποφάσεις να παρουσιαστούν στην 60η επέτειο από τη Συμφωνία της Ρώμης, που ήταν και η ιδρυτική της Ε.Ε. στην ιταλική πρωτεύουσα, έτσι ώστε η πολιτική ενδοσκόπηση που προκάλεσε το δημοψήφισμα της Βρετανίας τον περασμένο Ιούνιο να ολοκληρωθεί ύστερα από συζητήσεις εννέα μηνών.
Προτεραιότητες
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου, έγινε σαφές ότι τα κράτη-μέλη είχαν διαφορετικές προτεραιότητες. Οι χώρες του Νότου (Ελλάδα, Μάλτα, Ιταλία) περισσότερο αναφέρθηκαν στη σημασία της φύλαξης των συνόρων και στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού, ενώ άλλες, όπως η Γαλλία, τόνισαν ως βασικό θέμα την ανεργία των νέων. Αυτό που δεν αναμενόταν, αλλά ταίριαζε στο πλαίσιο των «επίπονα ειλικρινών» συνομιλιών που είχε προαναγγείλει ο κ. Τουσκ, ήταν η συζήτηση για το κατά πόσον οι ίδιοι οι ηγέτες συμβάλλουν στη δημιουργία αντιευρωπαϊκών συναισθημάτων, καθώς πολλές φορές καταλήγουν να κατηγορούν τις αποφάσεις που αυτοί έχουν λάβει στις Βρυξέλλες.