Υποχώρηση της κυβερνητικής διχογνωμίας που κυριάρχησε το τελευταίο διάστημα στο ζήτημα των ενεργειακών αποκρατικοποιήσεων διαφαίνεται μετά τις συναντήσεις με τους επικεφαλής των θεσμών. Αρμόδιοι παράγοντες, μάλιστα, διαβλέπουν ακόμη και φως στην άκρη του τούνελ για τον ΔΕΣΦΑ, με το κλίμα να αντιστρέφεται υπέρ της ολοκλήρωσης της ιδιωτικοποίησης λίγο πριν εκπνεύσει η κρίσιμη ημερομηνία της 30ής Σεπτεμβρίου οπότε λήγει η εγγυητική επιστολή της Socar. Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών στη βάση αμοιβαίων υποχωρήσεων και με στόχο πάντα την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης, που σέρνεται από τον Ιούνιο του 2013 και έφτασε σε πλήρη αδιέξοδο τον Ιούλιο με την τροπολογία Σκουρλέτη για τη μείωση των τελών διέλευσης που εισπράττει ο ΔΕΣΦΑ. Η βάση των συζητήσεων τέθηκε από τους θεσμούς στις συναντήσεις της περασμένης εβδομάδας, οι οποίοι ζήτησαν ολοκλήρωση της συμφωνίας με τη Socar το ταχύτερο δυνατόν, χωρίς να έχουν πρόβλημα στη μετοχική σύνθεση του νέου σχήματος, σε τι ποσοστό δηλαδή θα συμμετάσχει η ιταλική Snam ή κάποιος άλλος τρίτος επενδυτής. Η σαφής κατεύθυνση που έδωσαν οι πιστωτές προϋποθέτει βήματα υποχώρησης και των δύο πλευρών, οι σχέσεις των οποίων βρίσκονται σε πραγματικά τεντωμένο σχοινί.
Μόλις τις προηγούμενες ημέρες οι Αζέροι διεμήνυσαν ότι προτίθενται να εγκαταλείψουν το project του ΔΕΣΦΑ, με το επιχείρημα ότι η τροπολογία Σκουρλέτη απομειώνει την αξία της εταιρείας κατά 40-50%, ενώ η πλευρά του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας διέρρεε ότι το ελληνικό Δημόσιο θα εγείρει διά της νομικής οδού αξιώσεις από τη Socar σε περίπτωση που δεν ανανεώσει την εγγυητική επιστολή.
Μετά την παρέμβαση των θεσμών, αυτό που ουσιαστικά αναζητείται είναι ένα «βελούδινο διαζύγιο» με τη Socar, έτσι ώστε να βρεθεί λύση χωρίς να χρειαστεί να ακυρωθεί ο υπάρχων διαγωνισμός και χωρίς να τεθεί εκτός ΔΕΣΦΑ, έστω με πολύ μικρότερο ποσοστό από το 49% που έχει θέσει ως πλαφόν η Ε.Ε. στην αζερική εταιρεία. H παραμονή της Socar στο νέο ιδιοκτησιακό σχήμα του ΔΕΣΦΑ συνδέεται κυρίως με τις γεωπολιτικές διαστάσεις της ιδιωτικοποίησης του φορέα που ελέγχει το ελληνικό σύστημα φυσικού αερίου. Αλλωστε το ενδιαφέρον της Socar συνδέθηκε από την πρώτη στιγμή με τον αγωγό Τap και τη στήριξη που διασφάλισε σε αυτόν η ελληνική κυβέρνηση. Δεν είναι, εξάλλου, τυχαίο το γεγονός ότι και η ιταλική Snam που ενδιαφέρεται για την εξαγορά ποσοστού, μέσω της Socar, από τον ΔΕΣΦΑ, έχει μετοχική συμμετοχή στον αγωγό Tap, όπως και η ελβετική Fluxys αλλά και η ισπανική Enag που εμφανίστηκαν και στη συνέχεια αποχώρησαν, ως ενδιαφερόμενες για το 17% του ΔΕΣΦΑ, είναι επίσης μέτοχοι στον Tap.
Ενα «βελούδινο» διαζύγιο» σημαίνει εξαγορά του 66% του ΔΕΣΦΑ από τη Socar, όπως προβλέπει η συμφωνία του Αυγούστου του 2013, έτσι ώστε να μην υπάρξουν νομικά θέματα με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού και στη συνέχεια μεταπώληση ποσοστού τουλάχιστον 17%, με τo υπουργείο Ενέργειας να επιδιώκει πολύ μεγαλύτερο ποσοστό στην ιταλική Snam ή και ένα ποσοστό στην ελβετική Fluxys, το ενδιαφέρον της οποίας, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, επανεξετάζεται από την πλευρά της κυβέρνησης. Στην περίπτωση που οι Ιταλοί και οι Βέλγοι δεν ενδιαφερθούν για αυξημένα ποσοστά συμμετοχής, το υπουργείο εξετάζει την επαναγορά από τα ΕΛΠΕ της συμμετοχής του (35%) στον ΔΕΣΦΑ, το οποίο διατίθεται μέσω του διαγωνισμού στη Socar.
Η υλοποίηση του σεναρίου προϋποθέτει ότι δεν θα προκύψουν νομικά ζητήματα και ότι αυτό θα διευκολυνθεί τόσο από τη Socar όσο και από την πλευρά του ελληνικού Δημοσίου. Οι υποχωρήσεις που είναι έτοιμες να κάνουν και οι δύο πλευρές, σύμφωνα με παράγοντες που γνωρίζουν καλά τα πράγματα, αφορούν τόσο τη μείωση του τιμήματος των 400 εκατ. ευρώ όσο και το ύψος των τελών του ΔΕΣΦΑ, θέματα που μέχρι και την έλευση των θεσμών εμφάνιζαν αμφότεροι ως αδιαπραγμάτευτα.
Τα πρώτα μηνύματα ως προς την πορεία αυτού του σχεδίου θα φανούν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο, με την έκδοση από τη ΡΑΕ της απόφασης για τον καθορισμό των τελών του ΔΕΣΦΑ. Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα θα ξεκαθαρίσει πλήρως στις 30 Σεπτεμβρίου, οπότε λήγει η εγγυητική επιστολή της Socar, με τις εκτιμήσεις να συγκλίνουν υπέρ της παράτασης.