Οταν τα βλέπουμε άψυχα, στην άμμο, ή τσακισμένα από τον πανικό του πολέμου, ή σκελετωμένα, όπως στο Χαλέπι ή στην Υεμένη, κατασυγκινούμαστε εδώ στη Δύση. Και στην Ελλάδα της Δύσης. Τις στιγμές αυτές, τις «στιγμές του σοκ» κατά τους μονότονους τίτλους, ο χριστιανισμός αναδύεται κάπως ζωηρός από εκεί όπου τον έχουμε καταχωνιάσει. Θυμάται κάποια από τα στοιχεία της καταγωγής του και σπασμένες λέξεις από τις εντολές που του δίνουν την ταυτότητά του, και για λίγο αδιαφορεί για γένη και φυλές.
Από «σοκ» σε «σοκ» όμως συνηθίζουμε. Η συγκίνησή μας μένει συνήθως άφωνη και άπραγη. Και μας περιλαβαίνει ξανά η άλογη φοβία. Μας περιλαβαίνουν κι όσοι σκέφτονται για εμάς πριν από εμάς, και μας παραδίδουν έτοιμες τις σκέψεις μας και τα αισθήματά μας, με μορφή πρωτοσέλιδων τίτλων, τηλεκραυγών και διαδικτυακού οργίου φημών: «Κύμα κρουσμάτων ελονοσίας!» «Θερίζει η φυματίωση!» «Υγειονομική βόμα οι λάθρο!». Και άλλα πολλά. Ψεύτικα. Υπουλα.
Είναι φρόνιμο να αποδεχόμαστε πως «ουδείς εκών κακός», πως δεν υπάρχουν άνθρωποι χαλασμένοι από τη φύτρα τους. Επίσης φρόνιμο είναι όμως να μη θεωρούμε αυτονόητη την εξίσωση «Πας Ελλην αγαθός, ενάρετος, εκ γενετής αντιρατσιστής και διά βίου φιλάνθρωπος» την οποία διακινούν πλείστοι όσοι λαϊκιστές, ιδίως δε όσοι, ακολουθώντας τη μόδα, αυτοπροσδιορίζονται σαν αντιλαϊκιστές. Το πώς θα φερθούμε εξαρτάται από τις αξίες που κουβαλάμε μέσα μας, από τα πρώτα παραδείγματα που θα μας έλξουν στο σπίτι και στη μικροκοινωνία μας. Εξαρτάται όμως, για να ξαναπούμε το κοινότοπο, και από τις πληροφορίες που φτάνουν συνεχώς στ’ αυτιά και τα μάτια μας. Και οι οποίες, αν είναι δολίως φιλτραρισμένες, είναι ικανές να πνίξουν τον αυθορμητισμό μας. Οπως συμβαίνει όταν μας δασκαλεύουν, και δη από τηλεοπτικούς άμβωνες, άνθρωποι που μάθαμε να τους υποληπτόμαστε σαν αυθεντίες, λόγω της επιστημονικής ειδικότητάς τους ή του αξιώματός τους, το οποίο στο μυαλό πολλών μεταφράζεται σε τεκμήριο βαθιάς γνώσης και έγκυρης γνώμης.
Και ένας μόνο κινδυνολόγος γιατρός-δήμαρχος να φανεί σε μιαν αγορά πανέτοιμη να υιοθετήσει και να αναμεταδώσει ακρίτως υπερβολές και φήμες, όσο βλακώδεις ή κακοήθεις, το παιχνίδι θα χαθεί. Κι ας επιμένουν οι επίσημοι φορείς (το ΚΕΕΛΠΝΟ λ.χ. ή οι εκπαιδευτικοί σύλλογοι) ότι κανένα κύμα ελονοσίας δεν υπάρχει, ότι τα προσφυγόπουλα θα πάνε σχολείο εμβολιασμένα, σε ξεχωριστή τάξη κτλ. Οι λιγότερο ενημερωμένοι, οι ξερόλες αλλά και οι μονίμως καχύποπτοι με ό,τι επίσημο ή κρατικό, θα βιαστούν να τρομοκρατηθούν. Ο τρόμος τους θα λειτουργήσει σαν θερμοκήπιο για να φυτέψουν εκεί τα ζιζάνιά τους οι πολιτικά και δημοσιογραφικά επαγγελματίες της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας. Αν οι κινδυνολόγοι επιδίδονται σε παίγνια κομματικής σκοπιμότητας ή απλώς τρελαίνονται με τη δημοσιότητα, δεν έχει διαφορά. Και έτσι και αλλιώς, φέρονται με κυνισμό νοσηρά αντικοινωνικό.