Παράταση ζωής με προοπτική ολοκλήρωσης της συμφωνίας με τη Socar πήρε η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, μετά την απευθείας παρέμβαση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. H διάρκειας περίπου μιάμισης ώρας συνάντηση που είχε χθες με τον πρόεδρο της Socar Ροβνάγκ Αμπτουλάγεφ κατάφερε να αποτρέψει επί του παρόντος το ναυάγιο της ιδιωτικοποίησης, που είχαν προδιαγράψει οι χειρισμοί του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνου Σκουρλέτη, και να ξαναβάλει την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ σε τροχιά ολοκλήρωσης μέσα από αμοιβαίους συμβιβασμούς στο επίμαχο θέμα των τελών και εσόδων της εταιρείας. Στο πλαίσιο αυτό, η Socar ανακοίνωσε την παράταση της εγγυητικής επιστολής, που έληγε στις 30 Σεπτεμβρίου, κατά ένα μήνα. Στο διάστημα αυτό, όπως ανακοίνωσε το γραφείο του πρωθυπουργού, «θα υπάρξουν επαφές ανάμεσα σε όλους τους εμπλεκομένους, προκειμένου η λύση που θα προκύψει να είναι επωφελής για όλα τα μέρη». Κύκλοι της Socar τόνιζαν χθες ότι η συζήτηση «έγινε σε εποικοδομητική και ειλικρινή βάση». Τόνιζαν επίσης ότι «ο πρωθυπουργός αναγνώρισε τη στρατηγικής σημασίας αξία του Αζερμπαϊτζάν και της Socar ως επενδυτών στην Ελλάδα» και ότι υπήρξε συμφωνία αφενός για την ανανέωση της εγγυητικής επιστολής και αφετέρου για τη δημιουργία επιτροπής «με σκοπό την εξεύρεση μιας εποικοδομητικής λύσης».
Η ανανέωση της εγγυητικής από τη Socar ήταν αποτέλεσμα μιας κατ’ αρχήν συμφωνίας των δύο πλευρών στο θέμα των τελών διέλευσης του ΔΕΣΦΑ, η οποία παρακάμπτει τον υπουργό Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη –ήταν απών από τη χθεσινή συνάντηση– έπειτα από σχετικό βέτο των Αζέρων. Η συμφωνία αυτή, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, προβλέπει αύξηση των τελών διέλευσης στα επίπεδα του 40%-50% έναντι του 23,8% που προωθούσε ο κ. Σκουρλέτης και του 68% που ήταν όταν οι Αζέροι κατέθεσαν την προσφορά των 400 εκατ. ευρώ. Οι αυξήσεις για τους καταναλωτές φυσικού αερίου θα είναι αναπόφευκτες και θα κυμανθούν στα επίπεδα του 3%-4%. Η συμφωνία που επετεύχθη χθες αναμένεται να αποτυπωθεί στον κανονισμό τιμολόγησης του ΔΕΣΦΑ που αναμένεται να εγκρίνει η ΡΑΕ, βασική παράμετρος του οποίου είναι ο προσδιορισμός των ανακτήσιμων εσόδων από επενδύσεις της περιόδου 2006-2015. Η παρέμβαση Σκουρλέτη περιόριζε τα ανακτήσιμα έσοδα στα 285 εκατ. ευρώ από τα 829 εκατ. ευρώ που ήταν όταν η Socar κατέθεσε την προσφορά της, με τις δύο πλευρές να τα βρίσκουν στη χθεσινή συνάντηση κάπου στη μέση. Οι συζητήσεις ουσιαστικά επανήλθαν στο σημείο όπου βρίσκονταν λίγο πριν ο κ. Σκουρλέτης τις τορπιλίσει καταθέτοντας την επίμαχη τροπολογία, αφού οι Αζέροι είχαν αποδεχθεί μείωση των ανακτήσιμων εσόδων στα 500-550 εκατ. ευρώ, γεγονός που ενισχύει τις εκτιμήσεις ότι ο πραγματικός στόχος του κ. Σκουρλέτη δεν ήταν η προστασία των καταναλωτών από τις αυξήσεις αλλά το ναυάγιο του διαγωνισμού για να εφαρμόσει τη δική του ατζέντα.
Στη χθεσινή συνάντηση οι δύο πλευρές συμφώνησαν επίσης να υπάρξει τριμερής συνάντηση μέσα στις επόμενες ημέρες και με την πλευρά της ιταλικής Snam, προκειμένου να επιλυθούν όλα τα ζητήματα που συνδέονται με την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης στο πλαίσιο του υφιστάμενου διαγωνισμού. Οπως είναι ήδη γνωστό, η ιταλική εταιρεία ενδιαφέρεται να εξαγοράσει από τη Socar το κρίσιμο ποσοστό του 17% του ΔΕΣΦΑ που έχει τεθεί ως προαπαιτούμενο από την Ε.Ε. για την έγκριση της μεταβίβασης. Η εταιρεία βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις τόσο με τη Socar όσο και με την ελληνική πλευρά, οι οποίες οδηγήθηκαν επίσης σε αδιέξοδο μετά την τροπολογία Σκουρλέτη, και ζήτησε, όπως και η Socar, «αξιόπιστο» συνομιλητή για να επανέλθει.
Το βέβαιο, όπως φάνηκε και από τη χθεσινή εξέλιξη, είναι ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν θα ήθελε να εμφανιστεί ότι υπαναχωρεί στο project, κι αυτό γιατί δεν πρόκειται για μια απλή ιδιωτικοποίηση. Πρόκειται για ενεργειακές υποδομές με γεωπολιτικές διαστάσεις, σε μια περίοδο εύθραυστων ισορροπιών στην ευρύτερη περιοχή, γι’ αυτό και η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τόσο των ΗΠΑ όσο και της Ε.Ε. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου το γεγονός ότι το ενδιαφέρον της Socar για τον ΔΕΣΦΑ συνδέθηκε από την αρχή με τον αγωγό TΑΡ, καθώς επίσης και το γεγονός ότι μέτοχος στον TΑΡ είναι και η ιταλική Snam.