Στην πραγματικότητα, ένα είναι το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση τους επόμενους μήνες: να ενταχθεί η Ελλάδα στο πρόγραμμα χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Αυτή είναι η μόνιμη επωδός όλων όσοι αναφέρονται στο ελληνικό ζήτημα και στις προοπτικές που έχει η χώρα, κάποια στιγμή, να αρχίσει να λειτουργεί και πάλι κανονικά. Είτε βρίσκονται εντός είτε εκτός συνόρων, είτε πρόκειται για τραπεζίτες είτε για επενδυτές, είτε πρόκειται για αναλυτές είτε για dealers. Ολα τα υπόλοιπα, προσθέτουν, της ιστορίας του χρέους συμπεριλαμβανομένης, είναι χαμένη υπόθεση, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον, και είναι λάθος να μπαίνουν ψηλά στην ελληνική ατζέντα, για έναν απλό λόγο: θα «καούν».
Η παγίδα, μπροστά μας
Και θα «καούν» όχι μόνο για ουσιαστικούς λόγους, αλλά και για απλά τεχνικούς. «Αυτό που δεν καταλαβαίνετε στην Αθήνα είναι η παγίδα που βρίσκεται μπροστά σας. Είναι δυνατόν να περιμένετε λύση στο χρέος από τον ESM; Αυτός, στην πραγματικότητα, λειτουργεί ως broker. Πώς λοιπόν θα κάνει swap με το χρέος, αφού δεν μπορεί;». Και κάπως έτσι, «ακούγεται» λογική η πρόθεση της Φρανκφούρτης να προτείνει αρχές του 2017 –υπό πολλούς όρους– κάποιες απλές βοήθειες ως προς τη διαχείριση του προβλήματος και όχι να διαμορφώσει συγκεκριμένα μέτρα, έστω βραχυπρόθεσμα, όπως θα επιθυμούσε η ελληνική κυβέρνηση.
Το ακόμα πιο παράδοξο; Ολα τα παραπάνω έχουν εξηγηθεί σε αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες, τόσο σε συναντήσεις στην Αθήνα όσο και στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη, μπροστά και πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας, όμως το κεφάλαιο «χρέος» εξακολουθεί να είναι το πρωτεύον για το Μέγαρο Μαξίμου. Κι αυτό, από κάποια στιγμή και μετά, καταντά ακατανόητο για όσους δεν… μετέχουν της ελληνικής πολιτικής κουλτούρας. Οι οποίοι επιμένουν: «Τρέξτε γρήγορα τις δύο αξιολογήσεις, κλείστε αυτά τα δύο μέτωπα όσο το δυνατόν νωρίτερα και προσευχηθείτε κάποια στιγμή, μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2017, ο Ντράγκι να σας κάνει το μεγάλο δώρο και να σας εντάξει στο QE».
Βασική διευκρίνιση: Το «δώρο» θα είναι για όλους, αφού από αυτή την εξέλιξη, αν δρομολογηθεί, κερδισμένοι θα βγουν κι εκείνοι που έχουν επενδύσει εκατομμύρια στη χώρα (σε αυξήσεις κεφαλαίου, ανακεφαλαιοποιήσεις, ομόλογα και κάθε λογής τίτλους) και προς το παρόν περιμένουν στωικά, μετρώντας μόνο ζημίες.
Συν τοις άλλοις, υποστηρίζεται, μόνο σε αυτή την περίπτωση θα μπορεί να έχει κάποια βάση και η πρωθυπουργική πρόβλεψη ότι η χώρα θα επιστρέψει στις αγορές μέσα στο επόμενο έτος. Αλλιώς, μόνη της και περιμένοντας να αναγνωρισθούν οι προσπάθειές της, δεν έχει καμία ελπίδα. Σ’ αυτή την περίπτωση, τονίζεται, θα μπορεί να κάνει μόνο ένα υποτυπώδες liability management και τίποτα περισσότερο, όταν θα μπορεί…
Συνεπώς, καταλήγουμε εκεί απ’ όπου ξεκινήσαμε: στο πρόγραμμα χαλάρωσης. «Πρέπει να καταλάβετε ότι αλλιώς η Ελλάδα δεν έχει κανένα απολύτως ενδιαφέρον και δεν έχετε παρά να παρακολουθήσετε κάποια από τα road shows των τελευταίων εβδομάδων για να καταλάβετε τι εννοώ», έλεγε στην «Κ», αρχές της εβδομάδας, κορυφαίο στέλεχος μεγάλου ξένου επενδυτικού οίκου. Σύμφωνα με την αφήγησή του, το «παρών» δίνουν μόνο αναλυτές, ορισμένοι «μακροπρόθεσμοι» και κάποιοι που παρακολουθούν προσπαθώντας να «μυριστούν» την ευκαιρία για να μπουν και να βγουν γρήγορα.
Οι υπόλοιποι απέχουν. Είναι ενδεικτικό ότι πρόσφατα στις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια μεγάλης παρουσίασης, «έπεσε» η σκέψη για τη διοργάνωση και μιας ειδικής εκδήλωσης, αναφορικά με την Ελλάδα, στο Χάρβαρντ.
Οπως μας έλεγαν αυτοί που είχαν την ιδέα, τελικώς δεν υλοποιήθηκε για έναν απλό λόγο: από τους ξένους fund managers, στους οποίους υποτίθεται ότι θα απευθύνονταν, ενδιαφέρον έδειξαν μόλις δύο – τρεις!
Πότε θα εμφανιστούν; Οταν θα κρίνουν ότι πρέπει να προεξοφλήσουν μια μεγάλη αποκλιμάκωση στα επιτόκια των ομολόγων. Κι αυτό θα γίνει στη βάση της προοπτικής του QE, το οποίο, τυπικά, λήγει τον ερχόμενο Μάρτιο, συνολικά ως πρόγραμμα, αλλά εκφράζεται η σιγουριά ότι η Eυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα το ανενεώσει. Το QE, λοιπόν, μπορεί να ρίξει τα ελληνικά επιτόκια από τα επίπεδα του 8% – 8,50%, όπου βρίσκονται σήμερα, στο 5% ή και στο 4,50%, μέσα σε διάστημα μικρότερο των 15 ημερών. Και να επαναφέρει τη χώρα, αργά αλλά σταθερά, σε κάποιας μορφής σταθερότητα.
Γιατί η πρόβλεψη που γίνεται είναι πως, αμέσως μετά, θα ανοίξει ο δρόμος για μια κανονική έκδοση, που μπορεί να ρίξει το επιτόκιο ακόμα και χαμηλότερα του 4% και επιτέλους κάτι να αρχίσει να κινείται στην Ελλάδα. Οπως ακριβώς, δηλαδή, έγινε και στην Πορτογαλία.