Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch για τις οικονομίες του ανεπτυγμένου κόσμου, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο πολιτικών κρίσεων και για την άνοδο του προστατευτισμού στο διεθνές εμπόριο, με σημαντικές επιπτώσεις στις επενδύσεις του ιδιωτικού κλάδου.
Η υποτονική οικονομική ανάπτυξη σε ένα ασταθές πολιτικό περιβάλλον, αποτέλεσμα του ακραίου λαϊκισμού σε ορισμένες χώρες, οδηγεί στην εκτίμηση πως οι συνθήκες δεν θα βελτιωθούν σε μεγάλο βαθμό το 2016-2018 από τις επιδόσεις που είχαν σημειωθεί την περίοδο 2011-2015. Σε παγκόσμια κλίμακα, αναλυτικότερα, ο ρυθμός ανάπτυξης δεν θα ξεπεράσει το 1,5% που είχε σημειωθεί την περίοδο 2011-2015, έως τα τέλη του 2018. Φαίνεται, παράλληλα, να μειώνεται κατά πολύ η δυνατότητα των κεντρικών τραπεζών να τονώσουν την ανάπτυξη.
«Η άνοδος του λαϊκισμού που παρατηρείται σε πολλές χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου μπορεί να αποτελέσει την απαρχή της εξάπλωσης του προστατευτισμού και της πρόκλησης εντάσεων εντός Ευρωζώνης, ενισχύοντας την αβεβαιότητα και πλήττοντας έτσι τις προοπτικές στις ιδιωτικές επενδύσεις», αναφέρει η Fitch.
Στην Ευρωζώνη, ειδικότερα, η ανάπτυξη εξάντλησε κάθε περιθώριο βελτίωσης κατά τις αρχές του έτους, ενώ δεν υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στις οικονομικές προβλέψεις για τη Βρετανία και την Ιαπωνία.
Η Fitch αναθεώρησε προς τα κάτω τις αντίστοιχες εκτιμήσεις για τις ΗΠΑ στο 1,4% από το 1,8% που είχε προβλεφθεί τον Ιούλιο. «Φέτος, η αμερικανική οικονομία θα παρουσιάσει τους χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από το 2009, λόγω των προσαρμογών στην παραγωγή πετρελαίου, της αποδυνάμωσης της εξωτερικής ζήτησης και της προγενέστερης ανατίμησης του δολαρίου που έχει επηρεάσει τη βιομηχανική ζήτηση της χώρας», σχολιάζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Fitch, Μπράιαν Κούλτον.
Ενδιαφέρον προκαλεί η πρόβλεψη της Fitch ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) θα αυξήσει το βασικό επιτόκιο τον Δεκέμβριο, συνεχίζοντας με την αναδίπλωση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής που υιοθέτησε επί χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008.
Οπως επισημαίνεται στην έκθεση για την «Προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας», οι εντεινόμενες πολιτικές πιέσεις και η ανησυχία για την εξάντληση των «εφοδίων» στο μέτωπο της νομισματικής πολιτικής έχουν ενισχύσει την άποψη πως είναι αναγκαία η εφαρμογή δημοσιονομικών μέτρων για τη στήριξη των οικονομιών στον ανεπτυγμένο κόσμο. Ενισχύεται ολοένα και περισσότερο η ανάγκη για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, ενώ η νομισματική πολιτική των αρνητικών επιτοκίων περιορίζει τη δυνατότητα των κεντρικών τραπεζών να ενισχύσουν τις τιμές στην πραγματική οικονομία.
Σε καλύτερη μοίρα, εν τούτοις, βρίσκονται οι ισχυρότερες οικονομίες του αναδυόμενου κόσμου, δηλαδή η Κίνα, η Ρωσία και η Βραζιλία. Φαίνεται να αποδίδουν οι προσπάθειες της Κίνας για σταθεροποίηση της ανάπτυξης, όταν η οικονομία δέχεται πιέσεις από την απότομη πτώση των εξαγωγών και τη μεγάλη πτώση των επενδύσεων. Σημάδια σταθεροποίησης εμφανίζει η ρωσική οικονομία, ύστερα από τη μεγάλη συρρίκνωση των εισαγωγών, την αναπροσαρμογή των πραγματικών μισθών και τη δημοσιονομική προσαρμογή που οδήγησε σε τεράστια υποχώρηση της εγχώριας ζήτησης το 2015. Στη Βραζιλία, τέλος, η αποπομπή της προέδρου Ντίλμα Ρούσεφ και η εγκαθίδρυση νέας πολιτικής ηγεσίας έχουν ανανεώσει το ενδιαφέρον στη δημοσιονομική πολιτική, αυξάνοντας τις προσδοκίες για ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην οικονομία.