Μια κίνηση αθανασίας ή έστω μια δημόσια αναγνώριση στον κύκλο μιας ζωής. Ενα «minument», μας λέει η Ελένη Ζευγαρίδου. Μνημείο στον Αγνωστο Ανθρωπο. Στον αντίποδα του monument, τα μικρά γλυπτά που συναπαρτίζουν την έκθεση «Νοματαίοι» είναι μια συστάδα προσώπων που έχουν «όνομα», σαν ένα μνημείο συλλογικό, σαν «αγορά». Στην Gallery Genesis, o Γιώργος Τζάνερης έστησε ένα ευρηματικό σκηνικό, μέσα από το οποίο οι πήλινοι άνθρωποι της Ελένης Ζευγαρίδου αποκτούν διαφάνεια χωρίς να χάνουν την αμφισημία τους.
Ηταν μια έκπληξη. Σε διάφορες στάσεις μοναχικότητας και εξωστρέφειας, οι πήλινες μορφές της Ελένης Ζευγαρίδου, αν και είναι όλες «είδωλα» από το δικό της περιβάλλον (οικογένεια, φίλοι, καθηγητές, γνωριμίες), οργανώνουν μια αρχιτεκτονική με τη γλώσσα του σώματος. Από μακριά, η «αγορά» των σωμάτων έχει γεωφυσικές διακυμάνσεις, ξέφωτα και πυκνώσεις. Ολα τα γλυπτά είναι ψημένος πηλός, είναι υπόλευκα, έχουν βάρος. «Μη φοβηθείτε να τα πιάσετε», μου λέει η Ελένη Ζευγαρίδου. Η αφή μου λέει ότι τα γλυπτά δεν είναι εύθραυστα.
Η Ελένη Ζευγαρίδου είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση. Ακούω τον συγκροτημένο λόγο της με τον οποίο υποστηρίζει τη δημιουργία της, το εννοιολογικό αλλά και τεχνικό υπόβαθρο. Επειτα από χρόνια στη διαφήμιση, αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά με την τέχνη. «Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο γλυπτά», μου λέει. Θείος της ήταν ο γλύπτης Ευθύμιος Καλεβράς, με μεγάλη παραγωγή σε μνημεία του ποντιακού ελληνισμού και με επιρροές από τον Ροντέν έως τον Χένρι Μουρ.
Τα μικρογλυπτά της Ελένης Ζευγαρίδου ψιθυρίζουν ιστορίες ζωής. Πολλά από αυτά είναι αναγνώστες, συνθέτουν μικρόκοσμους, που, όμως, τέμνονται μέσα από τη συνύπαρξη. «Είναι γλυπτά συντροφιάς». Οι «Νοματαίοι» οργανώθηκαν με επιμέλεια της Ιριδος Κρητικού: «η μοναξιά των μικρών ανθρώπων της Λένας Ζευγαρίδου είναι πηχτή και αδρή, σαν τον ωχρό ακατέργαστο ψημένο πηλό με το κουκούτσι των κόκκων της άμμου που τους γέννησε, σκαμμένη από τα σημάδια του μικρού μαχαιριού που τρύπωσε στο ελάχιστο δέμας τους».
Κατά σύμπτωση, η μορφή που καλωσορίζει τους επισκέπτες είναι ο άνθρωπος που μύησε την Ελένη Ζευγαρίδου στη γλυπτική. Ο Σλάβομιρ Αντρέι Μιλέσκο ήταν καθηγητής στο Ινστιτούτο Τέχνης Μαρία Κιουρί στο Πανεπιστήμιο Λούμπλιν στην Πολωνία. Με Master’s, στη συνέχεια, στη Σχολή Καλών Τεχνών του Λίνκολν στην Αγγλία, όπου και ζει, η Ελένη Ζευγαρίδου επιχειρεί να ξεπεράσει το «φαινομενικά ανώνυμο» και να το αναγάγει «σε ατελές μνημείο».