Εχει τον τρόπο της η Ιστορία. Να απογυμνώνει, να εκθέτει, να ξεμπροστιάζει, να παγιδεύει, να αποκαλύπτει ψευδαισθήσεις. Η προσέγγισή της μέσα από ανθρωπομορφικά σχήματα έχει βέβαια τα εγγενή της προβλήματα. Αλλά μερικές φορές αξίζει τον κόπο να υποθέτεις κι εσύ την Ιστορία έτσι όπως τη φαντάστηκαν και την απεικόνισαν οι ζωγράφοι. Σαν μιαν όμορφη δέσποινα πανέτοιμη να σαρκάσει μπροστά στην αυταπάτη κάθε ξιπασμένου, που δεν λογαριάζει όσα γράφονται ανεξίτηλα στην περίφημη δέλτο της. Να, όπως συνέβη στην περίπτωση ενός φανατικού Ούγγρου νεοναζί.
Ο αξιότιμος κ. Csanad Szegedi λοιπόν, ετών 34, προβαλλόταν σαν ο επόμενος ηγέτης του νεοναζιστικού κόμματος Jobbik, η ισχυρή παρουσία του οποίου στα κοινά έχει μετατοπίσει συνολικά προς τα ακροδεξιά το πολιτικό φάσμα της Ουγγαρίας, όπως φάνηκε άλλωστε και με το πρόσφατο ξενοδιωκτικό δημοψήφισμα. Εκτός των άλλων, ο νεοναζιστικός αστήρ (ώρες ώρες έχω την αίσθηση ότι το «νεο-» στην αρχή της κρίσιμης λέξης λειτουργεί μετριαστικά, σχεδόν καθησυχαστικά) πρωταγωνίστησε στη δημιουργία της παραστρατιωτικής «Ουγγρικής Φρουράς». Πρότυπό της, η ναζιστική οργάνωση «Σταυρωτά Βέλη», που ηγεμόνευσε στη χώρα κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής και, δρώντας στην υπηρεσία των χιτλερικών, οδήγησε πάνω από μισό εκατομμύριο Ούγγρους Εβραίους στον θάνατο, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Ωσπου κάποια στιγμή ο κ. Ζέγκεντι (αν έτσι διαβάζεται το όνομά του), που μέχρι τότε καμάρωνε για τη φυλετική του καθαρότητα και σίγουρα θα είχε και τίποτε αιματολογικές εξετάσεις να επιδεικνύει προς επικύρωση των λεγομένων του, είπε να αναζητήσει το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειάς του. Κι έμαθε τότε πως μία από τις γιαγιάδες του, με την οποία φαίνεται δεν είχε διατηρήσει επαφή, ήταν επιζήσασα Εβραία, όπως κι άλλοι συγγενείς του. Αφού πρώτα δοκίμασε να κρύψει την ανατρεπτική αλήθεια, στο τέλος αναγκάστηκε να αποδεχτεί όσα αρνιόταν: ότι το Ολοκαύτωμα δεν είναι σιωνιστικός μύθος αλλά φριχτή αλήθεια, ότι τα «Σταυρωτά Βέλη» –όπως άλλωστε οι κάθε ονομασίας και εθνικότητας δωσίλογοι– δεν ήταν πατριώτες αλλά ιδιοτελέστατοι υποτακτικοί ξένου αφέντη, και ότι, τελικά, η επίκληση της αιματολογικής και γονιδιακής καθαρότητας είναι ίσως ο σοβαρότερος λόγος για ν’ αρχίσει να γελάει σαρκαστικά η ανθρωπομορφική μας Ιστορία. Δεν χρειάστηκε περισσότερα για να μετανιώσει. Απέκτησε την ισραηλινή υπηκοότητα, άλλαξε όνομα και σχεδιάζει να μετακομίσει στο Ισραήλ.
Παρ’ όλ’ αυτά, παρά την πεισματική άρνηση της καταγεγραμμένης Ιστορίας να αποδεχτεί το σενάριο περί μη αναμείξεως φυλών και γονιδίων, παραδόσεων, τρόπων ζωής αλλά και θρησκευτικών πίστεων, στην Ευρώπη, τη σακατεμένη μάλιστα από τον ναζισμό, είναι και πάλι του συρμού η καθαρότητα. Η λατρεία της καθαρότητας. Τη βλέπουμε αποτυπωμένη στις διακηρύξεις αλλά και στους τίτλους που διαλέγουν για τα κόμματά τους οι ακροδεξιοί: «Καθαροί Φινλανδοί», για παράδειγμα. Οχι νόθοι. Οχι αποκυήματα μοργανατικών γάμων με «κατώτερους» ή «μολυσμένους» λαούς.
Καμία σχέση δεν έχουν οι Καθαροί αυτού του φυράματος με την πολύμορφη χριστιανική αίρεση των Καθαρών. Απλή συνωνυμία, αλλά με κοινό σημείο το αίμα: Οι αιρετικοί Καθαροί, που εισήγαγαν στον χριστιανισμό στοιχεία του μανιχαϊσμού και του γνωστικισμού, πλήρωσαν με το αίμα τους την αξίωσή τους ότι ο ηθικός τους βίος είναι καθαρότερος, αγνότερος, από τον βίο των άλλων χριστιανών. Οι βαριά αρματωμένες παπικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους, ντόπιοι τυχοδιώκτες-«πιστοί», τους μακέλεψαν στην Προβηγκία, στα μέσα του 13ου αιώνα. Μάλιστα, για να μην ξεφύγει κανένας κρυφοαιρετικός, είχαν πάρει την εντολή να σφάξουν καλού κακού και δηλωμένους ρωμαιοκαθολικούς, δίχως να καθυστερούν για λεπτομερέστερες διακριβώσεις, με τη θαυμάσια εξήγηση ότι «ο Θεός θα έβρισκε εύκολα τους δικούς του και θα τους αποζημίωνε μεταθανάτια». Για τους σημερινούς Καθαρούς, το αίμα, αν είναι πιστοποιημένα αμόλυντο, είναι το μόνο που μπορεί να σου δώσει διαβατήριο ώστε να συμπεριληφθείς στη βλακωδώς υπερήφανη χορεία των Καθαρών Φινλανδών, των Καθαρών Ούγγρων, των Καθαρών Δανών (στη Δανία ένας ακροδεξιός σχηματισμός αρκείται στον τίτλο «Δανοί», παραλείποντας τα προσδιοριστικά επίθετα ως ευκόλως εννοούμενα). Και των Καθαρών Ελλήνων βέβαια.
Καθαρό αίμα; Ανόθευτο δηλαδή από την Ιστορία, που οι σελίδες της είναι γεμάτες μετακινήσεις πληθυσμών, επιμιξίες από έρωτα ή διά της βίας, καταλήψεις και ανακαταλήψεις τόπων και χωρών διά των οποίων σμίγουν, χωρίζουν και ξανασμίγουν φυλές, θρησκείες, γλώσσες; Εντάξει, οι ανθρωπολογικές μελέτες που ανακαλύπτουν κάθε τόσο έναν κοινό πρόγονο όλων των Ευρωπαίων ή όλων των γήινων έχουν την ωραία φαντασία τους, έστω και μικρότερη απ’ όση διακρίνει τους ανθρωπογονικούς μύθους, λίγο ή πολύ θρησκευτικούς. Tον περασμένο Μάιο, λόγου χάρη, πληροφορηθήκαμε ότι όλοι οι Ευρωπαίοι καταγόμαστε από όσους κατοικούσαν την εποχή των παγετώνων στο σημερινό Βέλγιο. Πριν από πεντέξι χρόνια μια ομάδα παλαιοντολόγων, βασισμένη στο απολίθωμα ενός πρωτεύοντος θηλαστικού στη Βιρμανία, διατύπωσε τη θεωρία ότι ο κοινός πρόγονος των ανθρώπων (καθώς και των πιθήκων και των μαϊμούδων) δεν εμφανίστηκε στην Αφρική, και συγκεκριμένα στην Αιθιοπία, όπως είναι ευρύτερα πιστευτό, αλλά στην Ασία· και μάλλον δεν μιλούσε δωρικά. Λίγο αργότερα άλλοι παλαιογενετιστές υπέδειξαν διαφορετικό πρόγονο του ανθρώπινου είδους, με έδρα του τη νότια Σιβηρία αυτός και με το συμβατικό όνομα «Ντεζίνοβα» (από το σπήλαιο όπου εντοπίστηκε ένα δόντι ηλικίας 30.000-50.000 ετών). Υποθέσεις.
Δεν έχει σημασία από πού έλκουμε την οιονεί αδαμική καταγωγή μας, αν όντως υπάρχει μια απώτατη κοινή γενέτειρα γεωγραφικά περιορισμένη. Οι δρόμοι χώρισαν γρήγορα. Οι άνθρωποι, εκ γενετής νομάδες, βγήκαν ν’ αναζητήσουν πόρους και μεθόδους επιβίωσης, σύνορα άλλωστε και δασμοί δεν υπήρχαν. Μετανάστευσαν μαζικά αμέτρητες φορές, αλληλομισήθηκαν, φίλιωσαν, πολέμησαν, ειρήνευσαν, διχάστηκαν, έσμιξαν, τσακίστηκαν, ξανασηκώθηκαν. Δεν είναι μίξερ η Ιστορία, δεν αλέθει και δεν ομογενοποιεί τα πάντα. Δεν ξέρει ωστόσο και να μοιράζει τις φυλές σε αμίαντες και σε νόθες. Η καθαρότητα της γερμανικής ψυχής, λ.χ., η λατρεμένη των ναζιστών κάθε εποχής, κόστισε στην ανθρωπότητα εκατομμύρια νεκρούς. Μα ποια καθαρότητα. «Η γερμανική ψυχή είναι μιγάς», έλεγε ο Νίτσε στο βιβλίο του «Πέραν του καλού και του κακού», που επηρέασε τον Παλαμά. Ο δε γερμανικός λαός «είναι ανόμοιος και αντιφατικός, κράμα και κυκεών απερίγραπτος φυλών!» Το κράμα, μάλλον αυτό είναι ο τρόπος της Ιστορίας.