Η κουλτούρα του ψέματος

2' 18" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δ​​​​ιερωτήθηκα γιατί μου είπε (ο Πούτιν) αυτό το πράγμα (ότι “η Ελλάδα μάς ζήτησε να τυπώσουμε δραχμές στη Ρωσία, γιατί δεν έχουν πια εκτυπωτική μηχανή για να το κάνουν”). Ισως για να μη θεωρηθεί υπεύθυνος ότι έσπρωξε την Ελλάδα στην έξοδο από την Ε.Ε. …», εξομολογείται ο Ολάντ στο βιβλίο «Ενας πρόεδρος δεν πρέπει να τα λέει αυτά» των Davet και Llomme, δημοσιογράφων της Le Monde, που κατέγραψαν τις εκ βαθέων εκμυστηρεύσεις του Γάλλου προέδρου. «Υπήρξαν επικοινωνίες του πρωθυπουργού με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ωστόσο ποτέ και σε καμία περίπτωση δεν τέθηκε τέτοιο ζήτημα από τον Ελληνα πρωθυπουργό», απάντησε το Μαξίμου…

Τα εύκολα πολιτικά ψεύδη και η συλλογική υποκρισία. Διότι, ουδείς ανέμενε ότι το Μαξίμου θα απαντούσε, ναι, πράγματι ο κ. Τσίπρας ζήτησε από τον Πούτιν να τυπώσει δραχμές… Μέσα στη σημερινή έκρηξη λαϊκισμού και δημαγωγίας διευρύνεται εντυπωσιακά η γκρίζα ζώνη της κουλτούρας ανεντιμότητας. Το ψέμα κυριαρχεί ως τρόπος πειθούς και μέσον μαζικής εξαπάτησης –σε βαθμό που και οι ίδιοι οι πολιτικοί να πέφτουν θύματα των δικών τους ψεμάτων– και δηλητηριάζει και την τελευταία «ίνα» της κοινωνίας.

Πολλοί αναλυτές τα διαχωρίζουν: Αλλα, λένε, είναι τα στρατηγικά ψέματα στην υπηρεσία του εθνικού συμφέροντος, τα διακρατικά ψεύδη, οι εθνικιστικοί μύθοι, κι άλλα οι ψεύτικες υποσχέσεις, οι κινδυνολογίες, οι συνωμοσίες, οι συγκαλύψεις, οι ιστορικές παραχαράξεις. Στηριζόμενοι στο επιχείρημα ότι, μολονότι άπαντες βδελύσσονται τον ψευδόμενο, ουδείς αμφισβητεί τη δύναμη του πολιτικού ψεύδους. Που, όπως γνωρίζουμε, συνήθως γοητεύει αντί να εξοργίζει, όχι μόνο γιατί είναι θελκτικές οι μεγαλόστομες εξαγγελίες, οι πληθωρικές υποσχέσεις, οι εντέχνως ενδεδυμένες υπερβολές, αλλά και γιατί περιέχουν έναν κόκκο μελλοντικής ευζωίας. Αλλωστε, οτιδήποτε γεννιέται και πεθαίνει μέσα στην ελπίδα εκτός από την ελπίδα.

Από πολλούς θεωρείται και εντελώς απαραίτητη εκείνη η σιβυλλική γλώσσα της αμφισημίας σε περίπτωση πολέμου, στη διπλωματία… Οι «αλήθειες» του ψέματος, υποστηρίζουν, αποδεικνύονται λειτουργικά αποτελεσματικότερες από την ηθική προσήλωση και ακεραιότητα, που αντιστρατεύονται την παραγωγή και επίτευξη πολιτικών στόχων. Με αποτέλεσμα, όλο και πιο συχνά, να απομακρύνεται η πολιτική από τις αξίες της και τα ηθικά της κριτήρια. Ομως μέχρι ποίου ορίου; Η εκ συστήματος εξαπάτηση ή απόκρυψη των πραγματικών γεγονότων και καταστάσεων ως μέσο υπέρβασης των πολιτικών αδιεξόδων οδηγεί στην κατάργηση της διάκρισης ανάμεσα στο αληθές και το ψευδές, στην απενοχοποίηση της υποκρισίας και τον πολιτικό αμοραλισμό. Σε κίβδηλες επιτυχίες και νόθους πολιτικούς καρπούς. Σε κοινωνίες δίγλωσσες, διπρόσωπες, που δείχνονται ως δημοκρατούμενες αλλά στην πράξη είναι αυταρχικές. Σε σύμβολα του ακροτελεύτιου σταδίου της αδιαφορίας και του κυνισμού.

Το ψέμα, όσο κι αν είναι χρήσιμο στην πολιτική, είναι ολέθριο για την ουσία που βγαίνει από το κοινό μεδούλι. Για τη χώρα, που λιγοστεύει. Για τον πολίτη. Οταν ερωτάται εάν «εμπιστεύεται τους πολιτικούς», συνήθως απαντά «όχι». Μια απελευθερωτική αλήθεια. Ενα πολλάκις ομολογημένο «πιστεύω» χωρίς πρακτικό αντίκρισμα. Διότι με την ψήφο του το ανατρέπει. Και η ζωή συνεχίζεται σε έναν άθραυστο κύκλο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή