Στο μυαλό των ψοφοφόρων

4' 1" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πάρα πολλοί άνθρωποι ψηφίζουν αρνητικά. Κι εγώ έχω ψηφίσει Συνασπισμό κάποτε, απέναντι στο μολώχ του επάρατου δικομματισμού της μεταπολίτευσης. Είναι φυσιολογικό, δεν είναι ασύνηθες. Αλλά πλέον έχει εμφανιστεί μια νέα μορφή αρνητικής πολιτικής τοποθέτησης από ένα αχανές, γιγάντιο μπλοκ ψηφοφόρων, σε όλο το δημοκρατικό δυτικό κόσμο, που τροφοδοτείται από το λαϊκισμό και έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Οι ψοφοφόροι.

Οι ψοφοφόροι είναι αυτοί που ψηφίζουν κάποιον επειδή “εύχονται ψόφο” στον αντίπαλό του. Δεν έχει σημασία το αν αυτός ο κάποιος είναι ικανός να μειώσει ή να αναστρέψει τη ζημιά που αναντίρρητα έχει προκαλέσει ο αντίπαλος. Δεν έχει καν σημασία το αν είναι χυδαίος, ανήθικος, ανίκανος ή βλαξ. Σημασία έχει το ότι δεν είναι αυτός που οι ψοφοφόροι έχουν επιλέξει (σχεδόν πάντα δικαιολογημένα) ως εχθρό. Απέναντί του θα ψήφιζαν οποιονδήποτε, ακόμα και τον Χίτλερ που λέει ο λόγος. Ή, στην περίπτωση του 7% των Ελλήνων (και ενός αναπάντεχα μεγάλου ποσοστού Αμερικάνων, Αυστριακών και άλλων), ακόμα και τον Χίτλερ κυριολεκτικά.

Οι ψοφοφόροι κάνουν τα εξής τρία πράγματα:

1. Περιγράφουν τα προβλήματα της κοινωνίας τους γλαφυρά, σχεδόν πάντα βασιζόμενοι σε απολύτως πραγματικά στοιχεία. Είναι αληθινά προβλήματα, σοβαρά και μεγάλα.

2. Επιρρίπτουν τις ευθύνες γι’ αυτά τα προβλήματα κατά σειρά σε μεμονωμένα πρόσωπα, στο πολιτικό σύστημα εν γένει και στους θεσμούς τους πολιτεύματος γενικότερα. Για τα (σοβαρά και αληθινά, επαναλαμβάνω) προβλήματα σχεδόν όλοι φταίνε. Όλοι οι άλλοι. 

3. Στη συνέχεια, ψηφίζουν υποψήφιους οι οποίοι είναι κραυγαλέα και αδιανόητα χειρότεροι κι από το σάπιο πολιτικό σύστημα που καταγγέλουν. Φαίνονται χειρότεροι από πριν, τα ψέματά τους είναι εξώφθαλμα, ο λαϊκισμός τους πηχτός, η άγνοια βγάζει μάτι. Αποδεικνύονται χειρότεροι και στην πράξη, ξανά και ξανά, από γκάφα σε γκάφα, από διαπραγμάτευση σε ήττα, από κωλοτούμπα σε κωλοτούμπα, από λαμογιά σε θεσμική εκτροπή. Δεν έχει καμία σημασία. Οι ψοφοφόροι αδιαφορούν και στηρίζουν.

Από τα τρία βήματα του ψοφοφόρου το πρώτο είναι σοβαρό, το δεύτερο επικίνδυνο, και το τρίτο εντελώς παράδοξο.

Γιατί έχουν δίκιο. Έχουν δίκιο! Τόσο συχνά, αναπάντεχα συχνά, έχουν δίκιο. Υπάρχει κανένας που αμφιβάλλει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται περισσότερη διαφάνεια; Διαφωνεί κανείς στο ότι η κατάσταση με τα δάνεια των αμερικανών φοιτητών είναι μια τραγωδία; Ή ότι οι δαπανηροί αμερικάνικοι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή είναι κατά κανόνα καταστροφικοί και ανώφελοι; Οι ψοφόροι υπογραμμίζουν προβλήματα τα οποία αναγνωρίζουμε όλοι, τα ζούμε όλοι, τα βλέπουμε. Υπάρχουν. Βεβαίως, όσο καταβυθίζεται κανείς στον ανορθόγραφο, ρατσιστικό κόσμο των πιο ψεκασμένων υπογκρουπούσκουλων των ψοφοφόρων, εμφανίζονται οι κοτσάνες και οι συνωμοσίες. Αλλά σε πολλά, πάρα πολλά έχουν δίκιο. Η οικονομία έχει πρόβλημα. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουν πρόβλημα. Οι οικονομικές ανισότητες στον κόσμο μας είναι ένα τιτάνιο πρόβλημα. Βεβαίως, το να μπορεί κανείς να διαγνώσει ένα πρόβλημα δεν σημαίνει ότι μπορεί να σκεφτεί και -ακόμα περισσότερο- να σχεδιάσει και να υλοποιήσει τη λύση. Κι επίσης, το “σχεδόν” στο “σχεδόν πάντα δίκιο” είναι ενίοτε κρίσιμο. Κι οι Κινέζοι λένε ότι ο Μάο είχε 70% δίκιο και 30% άδικο. Ξέρουμε πόσες δεκάδες εκατομμύρια νεκροί σημαίνει το “30% άδικο”.

Το δεύτερο πράγμα που κάνουν οι ψοφοφόροι είναι να καταλογίσουν ευθύνες. Αυτό το βήμα ξεκινά καλά, συνεχίζει λιγότερο καλά, και καταλήγει πάρα πολύ επικίνδυνο. Φυσικά για τα υπαρκτά προβλήματα υπάρχουν υπαρκτοί υπαίτιοι. Πολιτικά πρόσωπα, ολόκληρα πολιτικά κόμματα, ακόμα και ολόκληροι πολιτικοί χώροι. Αλλά οι ψοφοφόροι δεν σταματούν εκεί. Επεκτείνουν την ευθύνη και πέρα από τα πρόσωπα και τους πολιτικούς σχηματισμούς. Στους θεσμούς. Στις ίδιες τις δομές του πολιτεύματος. Χάνουν κάθε εμπιστοσύνη σε οτιδήποτε συνιστά το πολιτικό σύστημα, ακόμα και τα βασικά δομικά του συστατικά, τη διάκριση των εξουσιών, βασικές κατοχυρωμένες δημοκρατικές ελευθερίες. Κι όχι απλά δεν τα εμπιστεύονται: Τα εχθρεύονται. Δεν αναγνωρίζουν τη χρησιμότητά τους. Αν χρειαστεί, τα απορρίπτουν. Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε σε κάθε πράξη και λέξη των μελών και της δικιάς μας κυβέρνησης, πλέον.

Αλλά το τρίτο είναι εκεί που οι ψοφοφόροι, τίγκα στην αγανάχτηση και την απελπισία, χάνουν κάθε συνοχή και συνέπεια και καταρρέεουν στην ασυναρτησία. Όσο και να προσπαθήσεις να τους ακούσεις, να τους αφουγκραστείς που λέει κι ο πρόεδρος του ΣτΕ, εκεί τους χάνεις. Πώς περιγράφεις τόσο ωραία τα προβλήματα των οικονομικών ανισοτήτων και της διαφθοράς στην κυβέρνηση και στον τρόπο που χρηματοδοτούνται τα πολιτικά κόμματα και αντ’ αυτών επιλέγεις φτωχολαμόγια, τα παραπεταμένα β’ διαλογής αποπαίδια του ΠΑΣΟΚ και της καρα-λαϊκιάς δεξιάς; Πώς καταγγέλεις διεφθαρμένους πολιτικούς και αντ’ αυτών επιλέγεις τους χυδαίους, ρατσιστές, αμόρφωτους, σεξιστές παρουσιαστές ριάλιτι; Ο ψοφοφόρος που διαμαρτύρεται για το σάπιο κράτος της μεταπολίτευσης και γι’ αυτό ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, είναι σα να διαμαρτύρεται για την αξιοπιστία του αυτοκινήτου του, και γι’ αυτό του σκίζει τα λάστιχα. Ο ψοφοφόρος που διαμαρτύρεται για τις οικονομικές ανισότητες και για τα email της Χίλαρι και γι’ αυτό ψηφίζει Τραμπ, είναι σαν να διαμαρτύρεται για την ποιότητα της μουσικής στην καφετέρια, και γι’ αυτό χώνει ταβανόπροκες στα ρουθούνια του. Γιατί δεν αλλάζει καφετέρια; Γιατί δεν ψάχνουν καλύτερο αυτοκίνητο; Γιατί δεν ψάχνουν κάτι καλύτερο από το παλιό σάπιο σύστημα που καταγγέλουν; Γιατί επιλέγουν κάτι πολύ, πολύ χειρότερο; Τι ακριβώς περιμένουν ότι θα γίνει;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή