ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. «Σίγουρα δεν θα παρακολουθήσω την επίσκεψη του προέδρου Ομπάμα στην Αθήνα», ήταν η απάντηση Eυρωπαίου αξιωματούχου σε ερώτηση της «Κ» για το κατά πόσον μπορεί η παρουσία του Αμερικανού προέδρου στην Ελλάδα να αλλάξει τα δεδομένα στη διαπραγμάτευση για το χρέος.
Αυτό που ενδιαφέρει τώρα τις Βρυξέλλες είναι να κλείσει εντός του έτους η δεύτερη αξιολόγηση, καθώς Eυρωπαίος αξιωματούχος με γνώση των διαπραγματεύσεων εκτιμούσε πως όσο περισσότερο καθυστερήσει τόσο περισσότερες δυσκολίες θα παρουσιαστούν. Και ενώ η ελληνική πλευρά με τους θεσμούς μπορεί να φτάσει σε συμφωνία μέσα στις επόμενες εβδομάδες, καθώς, σύμφωνα με μέλος της τρόικας, η προετοιμασία για αυτή την αξιολόγηση έχει ουσιαστικά ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο –όταν κλιμάκιο των θεσμών βρισκόταν στην Αθήνα–, αυτό που παραμένει ερώτημα είναι κατά πόσον θα συμμετάσχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), που θα πρέπει να κρίνει πως τα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους είναι αρκετά για να το καταστήσουν βιώσιμο.
Χωρίς συμφωνία στο χρέος που θα ικανοποιεί και το ΔΝΤ, η αξιολόγηση δεν θα είναι δυνατόν να κλείσει. Αυτό ξεκαθάριζε την Παρασκευή μπροστά σε δημοσιογράφους Eυρωπαίος αξιωματούχος, εκφράζοντας όμως την αισιοδοξία του για επίτευξη συμφωνίας μέσα στο 2016 παρά τις δυσκολίες που θα προκύψουν. «Είμαι πεπεισμένος ότι είναι πιθανό να ολοκληρώσουμε μέσα στο 2016. Θα χρειαστούν σημαντικές προσπάθειες και δεν θα είναι εύκολο, καθώς υπάρχει μια σειρά από θέματα τα οποία χρειάζονται πολιτικές αποφάσεις», είπε ο ίδιος αναφέροντας τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις και τους δημοσιονομικούς στόχους για το 2017-2018, μεταξύ άλλων. Το Εurogroup στις 5 Δεκεμβρίου είναι το τελευταίο του 2016, και για να πάρει το «πράσινο φως» η αξιολόγηση, θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία με τους θεσμούς μέχρι το τέλος Νοεμβρίου το αργότερο.
Ωστόσο, παρά την αισιοδοξία που εκφράζεται δημοσίως στις Βρυξέλλες, πίσω από κλειστές πόρτες το κλίμα είναι πιο συγκρατημένο. Ευρωπαίος αξιωματούχος έλεγε στην «Κ» πως ο χρόνος, περίπου τρεις εβδομάδες, είναι μάλλον περιορισμένος για όλα όσα πρέπει να συμβούν και ότι «το πιο ρεαλιστικό σενάριο είναι να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση μέχρι το τέλος Ιανουαρίου». Το ρίσκο όμως –με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης στο τέλος Ιανουαρίου, και όχι μέσα στο 2016– αυξάνεται με μια σειρά από παράγοντες που μπορεί να λειτουργήσουν ανατρεπτικά. «Κάθε καθυστέρηση πέρα από τον Ιανουαρίου θα κάνει την αξιολόγηση πολύ πιο δύσκολη και πολύ πιο γρήγορα», έλεγε αξιωματούχος στην «Κ», καθώς οι εκλογικές αναμετρήσεις που ξεκινούν στην Ευρώπη παίζουν έναν ρόλο που είναι απρόβλεπτος.
Ο ίδιος τόνιζε πως αν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι τότε, «κάποιοι παράγοντες μπορεί να λειτουργήσουν ανατρεπτικά», εννοώντας πως από τον Φεβρουάριο η Ολλανδία μπαίνει στην τελική προεκλογική τροχιά με εκλογές τον Μάρτιο, η Γερμανία ξεκινάει επισήμως την εκλογική της περίοδο και η Γαλλία βρίσκεται μόλις τρεις μήνες μακριά, κάνοντας οποιαδήποτε απόφαση για το χρέος πολύ πιο δύσκολη.
Αλλωστε, πέρα από την αξιολόγηση η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί, θα πρέπει να υπάρξει και συμφωνία για το χρέος που θα επιτρέπει στο ΔΝΤ να συμφωνήσει στη συμμετοχή του στο πρόγραμμα επί της αρχής.
Στη συνέχεια, τα στελέχη του ΔΝΤ θα πρέπει να προσέλθουν στο διοικητικό τους συμβούλιο με θετική εισήγηση για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα. «Ολα αυτά πρέπει να συμβούν ταυτοχρόνως», τόνισε ο Eυρωπαίος αξιωματούχος, «είναι φιλόδοξο σχέδιο, αλλά όχι αδύνατον», πρόσθεσε και ξεκαθάρισε πως «εάν δεν καταφέρουν τον στόχο τους μέσα στο 2016, δεν θα είναι και το τέλος του κόσμου αν δεν συμβεί ακριβώς τότε».
Στο τέλος της δεύτερης αξιολόγησης αναμένεται και η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους από το ΔΝΤ και όχι νωρίτερα, καθώς πρέπει να συμπεριλάβει μια σειρά από παραμέτρους που θα είναι γνωστές μόνο στο τέλος, όπως ποιοι θα είναι οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Και ενώ συνεχίζονται οι διεργασίες όσον αφορά τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, αυτά πρέπει επίσης να πάρουν την έγκριση των κρατών-μελών και πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα, καθώς η συμφωνία του Eurogroup του Mαΐου ξεκαθαρίζει ότι η εφαρμογή τους πρέπει να γίνει μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. «Δηλαδή από τώρα μέχρι κάποια στιγμή μέσα στο 2018», όπως είπε χαρακτηριστικά ο αξιωματούχος.