Μια νέα γενιά σύγχρονων κτιρίων γραφείων δρομολογείται για τα επόμενα χρόνια σε διεθνές επίπεδο, τάση η οποία σταδιακά θα αρχίσει να κάνει την εμφάνισή της και στην ελληνική αγορά ακινήτων. Βασικό στοιχείο των νέων αυτών κτιρίων θα είναι ο μεγάλος βαθμός παραμετροποίησής τους, ώστε να καλύπτουν τις επιμέρους, συγκεκριμένες ανάγκες των εταιρειών-χρηστών τους, γεγονός που θα απαιτήσει πολύ πιο ευέλικτα αρχιτεκτονικά σχέδια.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε σε πρόσφατη παρουσίασή της στο συνέδριο ακινήτων Prodexpo η Κατερίνα Δήμου, στέλεχος της εταιρείας παροχής υπηρεσιών ακινήτων Colliers Hellas, «έχει αρχίσει να εμφανίζεται ένας νέος τύπος ενοικιαστών στην αγορά γραφείων. Πρόκειται για επιχειρήσεις οι οποίες αλλάζουν τον τρόπο εργασίας, καθώς για αυτές η παραγωγικότητα των υπαλλήλων τους δεν μετριέται μόνο από τις ώρες που αυτοί απασχολούνται, αλλά και από τον τρόπο που αυτές οι ώρες αξιοποιούνται».
Κατά την κ. Δήμου, παλαιότερα οι εταιρείες προσπαθούσαν να «στριμώξουν» όσο το δυνατόν περισσότερους υπαλλήλους σε όσο το δυνατόν μικρότερες επιφάνειες γραφείων. Σήμερα, αυτή η τάση φαίνεται να αλλάζει με τη βοήθεια και της τεχνολογίας, όπως η φορητότητα των συσκευών εργασίας, που επιτρέπει στον εργαζόμενο να έχει ανά πάσα στιγμή μαζί του την εργασία του.
Ετσι, οι εταιρείες υιοθετούν έναν πιο ευέλικτο χώρο εργασίας, κάτι που σημαίνει ότι συχνά δεν υπάρχουν συγκεκριμένες θέσεις εργασίας. Κάθε ημέρα οι υπάλληλοι επιλέγουν οι ίδιο το σημείο από το οποίο θα εργαστούν εντός του κτιρίου γραφείων. Παράλληλα, τέτοιου είδους κτίρια έχουν μεγάλους χώρους συνάθροισης εργαζομένων, ώστε να ενθαρρύνεται η ανταλλαγή απόψεων και η επικοινωνία μεταξύ τους, όπως επίσης και πολλές αίθουσες συναντήσεων, αλλά και σημεία για την πραγματοποίηση τηλεφωνικών επικοινωνιών. Τα παραπάνω ισχύουν και για τα διευθυντικά στελέχη, ανέφερε η κ. Δήμου, προσθέτοντας ότι ένα τέτοιο εργασιακό περιβάλλον έχει υιοθετήσει η διεθνής εταιρεία παιδικών παιχνιδιών Μattel.
Περισσότερα τετραγωνικά
Οπως τονίζει η ανάλυση της Colliers Hellas, το νέο αυτό σχέδιο δεν φαίνεται να προκαλεί μείωση της ζήτησης γραφείων ανά τ.μ., το αντίθετο μάλιστα, καθώς από τα σημερινά 9-10 τ.μ. που αντιστοιχούν σε κάθε υπάλληλο, τα νέα γραφεία απαιτούν περίπου 12 τ.μ. ανά υπάλληλο. Σε κάθε περίπτωση, τέτοιου είδους προσεγγίσεις απαιτούν σαφώς μεγαλύτερη ευελιξία από την πλευρά των εταιρειών ανάπτυξης ακινήτων. Παράλληλα, ακόμα μία τάση που φαίνεται να διαμορφώνεται στην παγκόσμια αγορά γραφείων θέλει την απομάκρυνση των εταιρειών από τη λογική της κατάληψης ενός ολόκληρου και αυτόνομου κτιρίου γραφείων. Αντιθέτως, προτιμώνται κτίρια μεικτών χρήσεων και συστέγασης με άλλες επιχειρήσεις, ακόμα και από τον ίδιο κλάδο. Στο πλαίσιο αυτό, οι εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων χρειάζονται ευέλικτα αρχιτεκτονικά σχέδια, που να μπορούν να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις του κάθε χρήστη. Παράλληλα, απαιτούνται επενδύσεις και σε παλαιότερα κτίρια, ώστε να γίνουν φιλικότερα προς τους χρήστες τους, μέσω της αύξησης των κοινόχρηστων χώρων. Στο μέλλον, όσοι αναπτύσσουν κτίρια γραφείων θα πρέπει να κινούνται με πολύ σαφή στόχευση αναφορικά με τους πιθανούς πελάτες τους, καθώς θα πρέπει να στοχεύουν σε συγκεκριμένες ομάδες εταιρειών, στις οποίες και θα απευθυνθούν.
Με τη σειρά του, ο Γιάννης Γκάνος, πρόεδρος του RICS Ελλάδος, ανέφερε στην ομιλία του ότι, σύμφωνα με σχετική έρευνα του RICS σε 19 χώρες παγκοσμίως, οι χρήστες γραφείων ζητούν σύγχρονους και ανοιχτούς χώρους, καθώς διαφοροποιούνται πλέον οι ανάγκες. «Η τεχνολογία διαδραματίζει πλέον τεράστιο ρόλο στα κτίρια, όπως π.χ. οι μονώσεις, ο κλιματισμός και τα δίκτυα». Σύμφωνα με τον κ. Γκάνο, το βασικό συμπέρασμα της έρευνας του RICS, η οποία επικεντρώθηκε στο να διερευνήσει το πού οδεύει η αγορά ακινήτων τα επόμενα 20 χρόνια, ήταν ότι οι πόλεις μεγαλώνουν διαρκώς. Ωστόσο, δεν καταγράφεται μόνο μεγαλύτερη συγκέντρωση στις υφιστάμενες μεγαλουπόλεις, αλλά προκύπτει και η ανάδυση μιας κατηγορίας πόλεων 1-5 εκατ. κατοίκων. Οπως ανέφερε ο κ. Γκάνος, η ψηφιακή επανάσταση αλλάζει τον τρόπο εργασίας κι επομένως και τις ανάγκες μας σε ακίνητα.
Θετική ατμόσφαιρα
Σε πρόσφατη ανάλυσή της, η εταιρεία παροχής υπηρεσιών ακινήτων CBRE ανέφερε ότι η δημιουργία ενός θετικού κλίματος κατά την παραμονή μας στον χώρο εργασίας αναρριχάται διαρκώς στη λίστα των προτεραιοτήτων των επιχειρήσεων. Η CBRE πιστεύει ότι έως το 2040 ο εργασιακός χώρος θα είναι πολύ διαφορετικός απ’ ό,τι σήμερα, προσφέροντας μεγαλύτερη αυτονομία κι επιλογές για τους εργαζομένους. Η εταιρεία αναγνώρισε πέντε επιμέρους τάσεις που θα κυριαρχήσουν στο μέλλον.
Κατ’ αρχάς, είναι σαφές ότι οι χώροι εργασίας θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά, καθώς οι εργαζόμενοι ζουν κι εργάζονται περισσότερο απ’ ό,τι στο παρελθόν. Ετσι, απαιτείται μεγαλύτερη ευελιξία, ιδίως για τα στελέχη άνω των 50 ετών, με τις εταιρείες να πρέπει να υποστηρίξουν μη συμβατικές εργασιακές συνήθειες, προκειμένου να αναπτύξουν και να διατηρήσουν τα έμπειρα στελέχη τους. Επίσης, σημαντική κρίνεται και η διαμόρφωση γραφειακών χώρων που να προωθούν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής (διατροφή, άσκηση), όπως επίσης και χώρων που να μειώνουν το επίπεδο άγχους.