ΡΩΜΗ. Το προειδοποιητικό καμπανάκι μιας ακόμη κρίσης ήχησε χθες στα αυτιά των Ευρωπαίων, με την κατηγορηματική δήλωση του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι ότι θα παραιτηθεί σε περίπτωση που οι ψηφοφόροι απορρίψουν τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις στο δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου.
«Αν ο λαός πει “όχι” και θέλει αυτό το παρωχημένο δυσλειτουργικό σύστημα, δεν θα είμαι εγώ αυτός που θα διαπραγματευθεί με τα άλλα κόμματα μια κυβέρνηση ειδικού σκοπού», είπε ο Ρέντσι στον τηλεοπτικό σταθμό RTL, ουσιαστικά αποκλείοντας την παραμονή του έστω και ως μεταβατικού πρωθυπουργού. «Δεν θέλω να λάβω μέρος σε παραδοσιακά πολιτικά παιχνίδια. Είτε αλλάζουμε είτε εγώ δεν έχω ρόλο», υποστήριξε. Ολες οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων εβδομάδων δείχνουν το «Οχι» να προηγείται με διευρυνόμενη διαφορά, στοιχείο που καθιστά ορατό το ενδεχόμενο αστάθειας και προκήρυξης νέων εκλογών ενώ βρίσκονται σε άνοδο δυνάμεις που ζητούν ένα ακόμη δημοψήφισμα, αυτήν τη φορά για την παραμονή της Ιταλίας στην Ευρωζώνη.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Ρέντσι έχει ανεβάσει τους τόνους κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αφαιρώντας τη σημαία της Ε.Ε. από το γραφείο του και απειλώντας ότι θα ασκήσει βέτο στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Οι κινήσεις αυτές ερμηνεύονται ως απόπειρα προσεταιρισμού της ιταλικής κοινής γνώμης από έναν πρωθυπουργό που παραμένει, παρ’ όλ’ αυτά, σταθερά προσανατολισμένος προς τις Βρυξέλλες. «Οι Βρυξέλλες θέλουν να κερδίσει το “Ναι” και δεν είναι ώρα να βάλουν τρικλοποδιά στον Ρέντσι», έγραψε η εφημερίδα Il Fatto Quotidiano, σημειώνοντας ότι η Κομισιόν «έκανε τη χάρη» στην Ιταλία να αναβάλει την τελική απόφαση για τον ιταλικό προϋπολογισμό. Ο προϋπολογισμός κινδυνεύει να κριθεί ότι παραβιάζει τους κανόνες του συμφώνου σταθερότητας προβλέποντας αυξημένες δαπάνες μεταξύ άλλων για έκτακτα γεγονότα όπως οι σεισμοί και η αύξηση των αφίξεων προσφύγων και μεταναστών.
Aύξηση του κόστους δανεισμού
Η αυξανόμενη πιθανότητα να χάσει ο Ρέντσι το δημοψήφισμα έχει οδηγήσει το τελευταίο διάστημα σε μεγάλη άνοδο του κόστους δανεισμού του ιταλικού δημοσίου. Η απόδοση του ιταλικού δεκαετούς ομολόγου ήταν χθες 2,09% ενώ έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 0,7% στη διάρκεια του τελευταίου μήνα. Η απόδοση παραμένει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, ωστόσο αυτό οφείλεται στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ. Η απότομη άνοδος της απόδοσης και η διαφορετική πορεία που ακολουθούν τους τελευταίους δύο μήνες τα ιταλικά και τα ισπανικά κρατικά ομόλογα αποτελούν σαφές σημάδι ότι οι επενδυτές ανησυχούν για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία.