Λιγότερο από τρεις μήνες μετά την καθαίρεση της αριστερής προέδρου Ντίλμα Ρούσεφ, η Βραζιλία αντιμετωπίζει εκ νέου το φάντασμα της κοινωνικής αναταραχής και της πολιτικής αποσταθεροποίησης λόγω των μέτρων λιτότητας που προωθεί η κυβέρνηση του μεταβατικού προέδρου Μισέλ Τέμερ και της ενδημικής διαφθοράς που μαστίζει τη χώρα.
Δεκάδες δεξιοί διαδηλωτές κατάφεραν να διεισδύσουν στο κτίριο του κοινοβουλίου στην πρωτεύουσα Μπραζίλια, στη διάρκεια μιας ημέρας δράσης εναντίον της λιτότητας, που έβγαλε στον δρόμο χιλιάδες πολίτες σε διάφορες πόλεις της χώρας. Προτού συλληφθούν από τις δυνάμεις ασφαλείας, οι εξοργισμένοι διαδηλωτές έσπαζαν τζάμια στο κτίριο του κοινοβουλίου και φώναζαν συνθήματα εναντίον της διαφθοράς των πολιτικών και υπέρ της ανάληψης της εξουσίας από τον στρατό. Αν και το κοινοβούλιο ήταν σχεδόν άδειο εκείνη τη στιγμή, το διάβημα των δεξιών διαδηλωτών, που έψαλαν τον εθνικό ύμνο και φώναζαν φιλοχουντικά συνθήματα, μεταδόθηκε σε ζωντανή σύνδεση από τη δημόσια τηλεόραση και προκάλεσε αίσθηση στην κοινή γνώμη. Η Βραζιλία είχε κυβερνηθεί από στρατιωτικό καθεστώς την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, από το 1964 μέχρι το 1985.
Στο Ρίο ντε Τζανέιρο
Ιδιαίτερα τεταμένη ήταν, την ίδια ώρα, η κατάσταση στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, το Ρίο ντε Τζανέιρο. Μόλις τρεις μήνες μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η πόλη έχει ουσιαστικά πτωχεύσει και τα μέτρα λιτότητας που προωθούν οι τοπικές αρχές έχουν προκαλέσει σφοδρή κοινωνική αναταραχή. Χιλιάδες πολίτες, με πρωταγωνιστές τους δασκάλους και τους (εκτός υπηρεσίας) αστυνομικούς, πολιόρκησαν το κτίριο της τοπικής βουλής, στο κέντρο της πόλης, με συνθήματα εναντίον των περικοπών στον πολιτειακό προϋπολογισμό που προωθεί ο κυβερνήτης, Φερνάντο Πεζάο. «Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση», ήταν το κεντρικό σύνθημα των διαδηλωτών. Αστυνομικοί των ειδικών δυνάμεων αντιμετώπισαν τους… συναδέλφους τους και τους λοιπούς διαδηλωτές με κροτίδες, δακρυγόνα και κανόνια νερού, προκειμένου να αποτρέψουν εισβολή στο πολιτειακό κτίριο.
Χθες, ο πρώην κυβερνήτης του Ρίο ντε Τζανέιρο, Σέρτζιο Καμπράλ, συνελήφθη στο πλαίσιο της δικαστικής διερεύνησης για τα σκάνδαλα που συγκλόνισαν την πόλη, πολλά από τα οποία συνδέονται με τα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων. Οι ομοσπονδιακές αρχές κατηγορούν τον Καμπράλ ότι ηγείτο εγκληματικής οργάνωσης η οποία εισέπραξε μίζες της τάξης των 60 εκατ. ευρώ από κατασκευαστικές εταιρείες ώστε να τους αναθέσει μεγάλα έργα. Μεταξύ άλλων, γίνεται λόγος για την ανανέωση του εμβληματικού σταδίου Μαρακανά, όπου έλαβε χώρα και ο τελικός του Παγκοσμίου Kυπέλλου του 2014, και για την κατασκευή μεγάλων οδικών αρτηριών, στην πορεία προς την Ολυμπιάδα.
Λίγο πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, η τοπική κυβέρνηση του Ρίο ντε Τζανέιρο κήρυξε «οικονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» για να εξασφαλίσει από τις ομοσπονδιακές αρχές την πληρωμή των δημοσίων υπαλλήλων. Ωστόσο οι μισθοί των τελευταίων καταβάλλονται με καθυστέρηση μηνών, ενώ σχολεία και νοσοκομεία βρίσκονται σε κατάσταση αποδιάρθρωσης. Ο συλληφθείς Σέρτζιο Καμπράλ είναι εξέχον στέλεχος του κεντροδεξιού Κόμματος Δημοκρατικού Κινήματος (PMDB) στο οποίο ανήκει και ο Μισέλ Τέμερ. Ο τελευταίος ανέλαβε την προεδρία χωρίς να έχει εκλεγεί από τον λαό, ύστερα από την καθαίρεση της Ντίλμα Ρούσεφ με απόφαση της Γερουσίας.