Aρνητικά αντέδρασε χθες η γερμανική κυβέρνηση στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ακολουθήσει η Ευρωζώνη ελαφρώς επεκτατική δημοσιονομική πολιτική το 2017. Υστερα από χρόνια αναιμικής ανάκαμψης και με την ανεργία να βρίσκεται στο 10%, η Κομισιόν, θορυβημένη εξαιτίας της ανόδου ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων, πρότεινε συνολικά η Ευρωζώνη να αυξήσει τις δημοσιονομικές της δαπάνες κατά 0,5% του ΑΕΠ.
Ωστόσο, η Γερμανία εξακολουθεί να επιδιώκει την επίτευξη δημοσιονομικού πλεονάσματος θέτοντας σε δεύτερη μοίρα την ευθύνη της έναντι της Ευρωζώνης, παρά τις επαναλαμβανόμενες συστάσεις όχι μόνο της Κομισιόν, αλλά και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
«Εχουμε αρνητική άποψη σχετικά με την ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποκαλούμενη δημοσιονομική στάση (που θα πρέπει να τηρήσει) η Ευρωζώνη», δήλωσε χθες εκπρόσωπος Τύπου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών προς το Reuters. «Στο πλαίσιο του υψηλού επιπέδου χρέους που εξακολουθεί να υπάρχει στην Ευρωπαϊκή Ενωση, θεωρούμε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα για (να ακολουθηθεί) επεκτατική δημοσιονομική πολιτική», αναφέρεται στη δήλωση του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών. «Δεν υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο ούτε στη Γερμανία στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων προκλήσεων» που αντιμετωπίζει η ίδια η Γερμανία, σύμφωνα με το Βερολίνο. Το τελευταίο επιχείρημα της γερμανικής κυβέρνησης κατά της προσπάθειας ενίσχυσης της οικονομίας μέσω και της δημοσιονομικής πολιτικής είναι πως δεν υπάρχει τέτοια ανάγκη επειδή συνεχίζεται η ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης.
Προτείνοντας την Τετάρτη η Κομισιόν στα κράτη-μέλη να ακολουθήσουν επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, ουσιαστικά εννοούσε τη Γερμανία και δευτερευόντως την Ολλανδία.
Αυτές είναι οι μοναδικές δύο χώρες της Ευρωζώνης που έχουν περιθώριο να αυξήσουν τις δημοσιονομικές τους δαπάνες. Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία έχουν δημοσιονομικό έλλειμμα πάνω από το 3% του ΑΕΠ και βάσει των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων είναι υποχρεωμένες να το μειώσουν τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο η κυβέρνηση Μέρκελ έχει θέσει στόχο να συνεχίσει να εμφανίζει ισοσκελισμένο ή πλεονασματικό προϋπολογισμό τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Αντιστροφή κλίματος
Η πρόταση της Κομισιόν για δημοσιονομική επέκταση αποτελεί μια τελευταία προσπάθεια να αντιστραφεί το αρνητικό κλίμα και η υποψία πως η Ε.Ε. ταυτίζεται πλέον μόνο με την πολιτική λιτότητας. Η επικράτηση των ευρωσκεπτικιστών στη Βρετανία και του κ. Τραμπ στις ΗΠΑ, με μηνύματα κατά της παγκοσμιοποίησης, του ελεύθερου εμπορίου και της συλλογικής δράσης στο πλαίσιο υπερεθνικών οργανισμών, θα μπορούσε να ενισχύσει συγγενείς πολιτικές δυνάμεις στις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις (ή δημοψήφισμα) σε Ιταλία, Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία. Η κ. Μέρκελ αντιμετωπίζει πιέσεις από τα δεξιά με τη δημοσκοπική άνοδο του ευρωσκεπτικιστικού, ξενοφοβικού, κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Ωστόσο αυτή δεν είναι δικαιολογία ώστε η Γερμανία να μην αναλαμβάνει την ευθύνη που της αναλογεί απέναντι στην Ευρωζώνη και να αρκείται απλώς να αντλεί οφέλη από την ύπαρξη του ευρώ και της ευρωπαϊκής κοινής αγοράς.
Το γερμανικό πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να ανέλθει στο 8,8% του ΑΕΠ το 2016 κατά ευθεία παράβαση των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε. για τέταρτο συναπτό έτος. Παραμένει μυστήριο γιατί η γερμανική κυβέρνηση αρνείται να ενισχύσει τις δημόσιες επενδύσεις στην ίδια τη χώρα τη στιγμή που η Γερμανία δανείζεται με αρνητικό ή ελάχιστα θετικό επιτόκιο για δέκα χρόνια.