Εντατικές διαβουλεύσεις μεταξύ των θεσμών πραγματοποιούνται τις τελευταίες ημέρες σε μια προσπάθεια να διαμορφώσουν κοινή θέση για τα ανοικτά ζητήματα της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος. Την ίδια ώρα, όμως, το ευρωπαϊκό σκέλος της τρόικας έχει αρχίσει τη συγγραφή του κειμένου συμφωνίας, με την Αθήνα να περιμένει εναγωνίως να πάρει στα χέρια της το πόρισμα, ώστε να διαπιστώσει πού υπάρχουν συγκλίσεις και πού αποκλίσεις. Και όλα αυτά με τα χρονικά περιθώρια να έχουν πλέον στενέψει ασφυκτικά, δεδομένου ότι η όποια συμφωνία επιτευχθεί, θα πρέπει να παρουσιαστεί στο Euroworking Group (EWG) της 28ης Νοεμβρίου ή το αργότερο έως το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.
Στην κυβέρνηση, πάντως, επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι το χρονοδιάγραμμα μπορεί να τηρηθεί. Ωστόσο, όσο δεν έχουν δει τις προτάσεις των θεσμών για τα θέματα της αξιολόγησης και ιδίως για τα «αγκάθια» των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις και στην πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών, επικρατεί αγωνία. Η Αθήνα φοβάται το ενδεχόμενο οι θεσμοί να βρουν έναν κοινό τόπο μεταξύ τους, ο οποίος όμως θα είναι εις βάρος της Ελλάδας, υπό την έννοια ότι η κυβέρνηση πιθανόν να πρέπει να υλοποιήσει πιο σκληρές μεταρρυθμίσεις ή περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα.
Ο επικεφαλής του EWG κ. Τ. Βίζερ και πολύ καλός γνώστης της κατάστασης, δήλωσε χθες ότι Ελλάδα και θεσμοί συζητούν τις μεταρρυθμίσεις και εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για συζητήσεις τον Δεκέμβριο για την ελάφρυνση του χρέους. Μιλώντας στο Bloomberg, υποστήριξε πως «χρειάζεται να κάνεις μεταρρυθμίσεις και αυτό θα φέρει την ανάπτυξη και θα ξεκλειδώσει τα μέτρα για τα οποία στην πραγματικότητα έχουμε ήδη συμφωνήσει», συμπληρώνοντας ότι «είμαι πολύ αισιόδοξος ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα φτάσουμε εκεί και μετά θα είναι σχετικά ήπια η πλεύση για το υπόλοιπο του προγράμματος». Ο ίδιος εκτίμησε πως αν υπάρξει συμφωνία για τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, που περιλαμβάνουν και τα εργασιακά, «τότε όλες οι συζητήσεις για το χρέος μπορούν, ελπίζω, να ολοκληρωθούν». Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι οι συζητήσεις απαιτούν τη συμμετοχή του ΔΝΤ και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα επιτρέπει «οι συνάδελφοι του ΔΝΤ να είναι έτοιμοι να πάνε στο δ.σ. του Ταμείου και να τους προτείνουν να δώσουν ένα ακόμα πρόγραμμα στην Ελλάδα».
Για να συμβεί αυτό, όμως, το Ταμείο εγείρει σημαντικές απαιτήσεις, με τις οποίες προς το παρόν δεν φαίνεται να ταυτίζεται πλήρως το ευρωπαϊκό σκέλος της τρόικας. Συγκεκριμένα:
• Το ΔΝΤ ζητεί να αυξηθεί το όριο των ομαδικών απολύσεων στο 10% από 5% και να μην ανατραπεί καμία από τις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει στις εργασιακές σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Η Αθήνα διαφωνεί, ενώ η Κομισιόν δεν έχει πάρει ακόμη σαφή θέση.
• Στο σκέλος των δημοσιονομικών μεγεθών το Ταμείο εκτιμά ότι για να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ απαιτούνται νέα δημοσιονομικά μέτρα, ενώ Κομισιόν και κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι δεν χρειάζονται νέες παρεμβάσεις. Θεωρούν, δε, ότι το θέμα έχει κλείσει.
Ολα αυτά θα συζητηθούν πιθανότατα σήμερα, αύριο και τη Δευτέρα μεταξύ Αθήνας και δανειστών. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν και εξ αποστάσεως, ενώ αρμόδια στελέχη δεν απέκλειαν χθες και το ενδεχόμενο να συνεδριάσει εκτάκτως το EWG λίγο πριν από το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου για να εγκρίνει ενδεχόμενη συμφωνία των δύο πλευρών. Μία συμφωνία που πλέον θεωρείται πολύ πιθανό ότι θα περιλαμβάνει και την υλοποίηση προαπαιτούμενων μέτρων τους επόμενους έναν με δύο μήνες για να κλείσει η αξιολόγηση.