Στην τελική ευθεία είναι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης, τραπεζών και θεσμών για την οριστικοποίηση του νομοσχεδίου που θα διαγράφει τα χρέη επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματικών στο πλαίσιο της εξωδικαστικής διαδικασίας. Επειτα από δύο μήνες εξαντλητικών συζητήσεων των συναρμόδιων υπουργείων το νομοσχέδιο έχει σχεδόν οριστικοποιηθεί, ανοίγοντας τον δρόμο για την εξυγίανση επιχειρήσεων που έχουν οφειλές τόσο προς τις τράπεζες όσο και προς το Δημόσιο. Στόχος, να πάρει την τελική του μορφή εντός της επόμενης εβδομάδας, προκειμένου να κατατεθεί άμεσα στη Βουλή.
Το νομοσχέδιο θα προβλέπει την ενιαία αντιμετώπιση όλων των οφειλών που έχουν δημιουργηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, έως τον Ιούνιο του 2016 από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, διατύπωση που ανοίγει τον δρόμο για την ενιαία ρύθμιση της οφειλής με βάση τη λύση που θα δίνεται για τη βιωσιμότητα κάθε επιχείρησης μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού. Κατά τις διαπραγματεύσεις που έγιναν την εβδομάδα που μας πέρασε, επικράτησε η άποψη στον σχετικό νόμο να απαλειφθούν οι «κόκκινες γραμμές» σε σχέση με το αν το «κούρεμα» θα φθάνει τη βασική οφειλή ή τους παρακρατούμενους φόρους, όπως ο ΦΠΑ και ο ΦΜΥ. Κάτι τέτοιο θα υπονόμευε, σύμφωνα με την άποψη των θεσμών που επέμειναν σε αυτή τη θέση, τον βασικό στόχο της δραστικής αντιμετώπισης του προβλήματος, στον βαθμό που τα χρέη κάθε επιχείρησης προς το Δημόσιο μπορεί να είναι διαφορετικά, ανάλογα με τη φύση της δραστηριότητάς της, όπως π.χ. αν είναι εξαγωγική. Από την πλευρά του Δημοσίου, που καλείται να αναλάβει ένα σημαντικό μέρος του κόστους, η άσκηση που γίνεται είναι να μην υπονομευθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι, ενώ η πλευρά των τραπεζών τηρεί σκληρή γραμμή, αξιώνοντας τη συμμετοχή του Δημοσίου, προκειμένου να συναινέσει με τη σειρά της σε «κούρεμα» οφειλών. Με βάση τις τελευταίες πληροφορίες, το «κούρεμα» που θα προκύψει από τη ρύθμιση του χρέους θα εφαρμόζεται ενιαία για όλους τους πιστωτές, δηλαδή τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων θα έχει το «μαχαίρι» για το ποιες οφειλές θα κόψει ανάλογα με την επιχείρηση, γεγονός που θα της επιτρέπει να επιλέξει ανά περίπτωση αν το «κούρεμα» θα αφορά τα πρόστιμα, τις προσαυξήσεις, οφειλές από φόρους εισοδήματος ή ακόμα και από τους παρακρατούμενους φόρους.
Αναγκαία πάντα συνθήκη για να ξεκινήσει η διαδικασία, δηλαδή για να μπορέσει μια επιχείρηση να ενταχθεί στον νόμο και να υποβάλει αίτηση στην ειδική ιστοσελίδα που θα ετοιμάσει η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, είναι η βιωσιμότητά της. Αυτή θα ελεγχθεί από δείκτες που θα πιστοποιούν τη λειτουργική της κερδοφορία, δηλαδή ότι τα έσοδά της είναι μεγαλύτερα από τα έξοδα, πριν τον συνυπολογισμό τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA). Οι επιχειρήσεις αυτές μετά την υποβολή της αίτησης (σ.σ. το σύστημα δεν θα επιτρέπει καν την υποβολή αίτησης αν δεν έχουν θετικό EBITDA), θα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
• Αυτές των οποίων η εξέταση της ρύθμισης θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά και θα είναι μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες.
• Αυτές των οποίων η ρύθμιση θα συναποφασίζεται στο τραπέζι του Μεσολαβητή έπειτα από συναντήσεις και συμφωνία με όλους τους πιστωτές.
Στην πρώτη περίπτωση, η ηλεκτρονική διεκπεραίωση σημαίνει ότι κάθε πιστωτής θα μπορεί να κάνει τη δική του πρόταση για τη ρύθμιση του χρέους (συνήθως θα είναι αυτός στον οποίο η επιχείρηση χρωστά περισσότερα). Οι υπόλοιποι πιστωτές θα βλέπουν την πρόταση και θα μπορούν να την απορρίψουν ή να την αποδεχθούν επίσης με ηλεκτρονικό τρόπο. Εάν την αποδεχθεί το 60% των πιστωτών, η πρόταση θα εγκρίνεται και ο Μεσολαβητής θα αναλαμβάνει να την επικυρώσει στο Δικαστήριο. Στη δεύτερη περίπτωση, η διαπραγμάτευση θα γίνεται με τη φυσική παρουσία εκπροσώπων των πιστωτών και υπό την καθοδήγηση του Μεσολαβητή. Επειδή κατά κανόνα η διαδικασία αυτή θα αφορά μεγαλύτερες επιχειρήσεις, για τη διαμόρφωση της τελικής πρότασης θα απαιτείται η στοιχειοθέτησή της μέσα από μελέτη βιωσιμότητας που θα αναλαμβάνει να κάνει εξωτερικός σύμβουλος.