Αποκαλυπτικό είναι το δημοσίευμα της εφημερίδας της Κύπρου «Πολίτης» για το βράδυ των διαπραγματεύσεων και όσα ειπώθηκαν στην συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών, του Νίκου Αναστασιάδη και του Μουσταφά Ακιντζί.
«Ρε Μουσταφά, να σκεφτούμε τα παιδιά και τα εγγόνια μας», ήταν η δραματική έκκληση του Προέδρου Αναστασιάδη αποτύπωνε σε λέξεις την εικόνα ενός δακρυσμένου και βαθιά απογοητευμένου προσώπου. Το οποίο όμως στεκόταν απέναντι στο παγωμένο βλέμμα του Μουσταφά Ακιντζί.
«Απόψε χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν για τη λύση και την ειρήνη», επέμεινε ο Αναστασιάδης παραπέμποντας στη μεγάλη συγκέντρωση στο γήπεδο της Τσεντίνκαγια. Για να εισπράξει την κυνική απάντηση του Τουρκοκύπριου ηγέτη: «Σιγά τις χιλιάδες, μερικές εκατοντάδες ήταν».
Το γυαλί είχε πια ραγίσει. Εκείνη τη στιγμή δεν κατέρρεε μόνο η διαδικασία. Κατέρρεε και η ανθρώπινη σχέση που είχαν αναπτύξει αυτούς τους 18 μήνες οι δύο ηγέτες.
Κι όμως ο Αναστασιάδης έκανε μια ύστατη προσπάθεια η ώρα μία, ξημερώματα της Τρίτης. «Να σου κάτω μια τελευταία πρόταση, ρε Μουσταφά». Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης είχε ήδη σηκωθεί να φύγει. «Νίκο, τελειώσαμε. Είμαι κουρασμένος, πάω να κοιμηθώ. Χθες βράδυ δεν κοιμήθηκα καθόλου», απάντησε ο Μουσταφά Ακιντζί και μόνο από ευγένεια και μετά από παραινέσεις των υπολοίπων δέχθηκε να καθίσει και να ακούσει την πρόταση του Προέδρου την οποία όμως απέρριψε. «Ήταν ένας άλλος Ακιντζί. Καμία σχέση με αυτόν με τον οποίο διαπραγματευόμασταν τόσους μήνες. Συζητούσε με παγωμένο αίμα», ήταν το σχόλιο που ακούσαμε από ανθρώπους που ήταν μέσα στη διαπραγμάτευση.
Όταν πια όλα είχαν τελειώσει, στον χώρο του ξενοδοχείου των συνομιλιών κινούνταν δύο διαφορετικές φιγούρες. Του Προέδρου Αναστασιάδη που ήταν πραγματικό ράκος και του Μουσταφά Ακιντζί που έδειχνε ανακουφισμένος με το αποτέλεσμα.
Το ναυάγιο
Ενώ το πρωί της Δευτέρας φαινόταν να γίνεται μια ουσιαστική συζήτηση επί των κριτηρίων και παρά το γεγονός ότι δεν σημειωνόταν πρόοδος όλοι προσδοκούσαν σε κινήσεις της τελευταίας στιγμής, το βράδυ τα πράγματα έδειξαν νωρίς ότι οδηγούμαστε σε ναυάγιο.
Ο Μουσταφά Ακιντζί έμενε κολλημένος σε αριθμούς που δεν επέτρεπαν συμφωνία. Ενώ την περασμένη βδομάδα οι δύο πλευρές έφθασαν κοντά ως προς τον αριθμό προσφύγων που θα επιστρέψουν (74 χιλιάδες έλεγαν οι Τ/Κ, 90 χιλιάδες οι Ε/Κ), στο δεύτερο Μοντ Πελεράν ο Τουρκοκύπριος ηγέτης ήρθε με αρχική θέση 55 χιλιάδες! Μέσα από τη μακρά συζήτηση η διαφορά έφθασε στις 65 με 78 χιλιάδες. Μια διαφορά, δηλαδή, 13 χιλιάδων ανθρώπων ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αυτό αμέσως παρέπεμπε, σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έκανε η ελληνοκυπριακή αντιπροσωπεία, σε μη επιστροφή της Μόρφου. Μέχρι τα ξημερώματα δεν κατέστη δυνατή η σμίκρυνση αυτής της διαφοράς, με τον Μουσταφά Ακιντζί να μην μετακινείται ούτε κατά το ελάχιστο.