Στο ντοκιμαντέρ «Gimme Danger» ο Τζιμ Τζάρμους βυθίζεται στον θόρυβο του πανκ, αναζητώντας τις ρίζες του, τους Stooges, το συγκρότημα που ήταν δεκαετίες μπροστά από την εποχή του απ’ ό,τι έδειξε τελικά η Ιστορία. Κατά τον ίδιο, η ταινία είναι μια χειρονομία αγάπης προς τους Stooges και τον αρχηγό τους, τον Ιγκι Ποπ, που ασυγκράτητος κι αστείρευτος στα εβδομήντα του πλέον, συνεχίζει όχι μόνο να παράγει νέο υλικό, αλλά και να δίνει συναρπαστικές συναυλίες. Ο Ιγκι καθισμένος στην πολυθρόνα του μιλάει για την ιστορία της μπάντας που, παρότι άλλαξε τη ροή της ροκ μουσικής, για χρόνια ήταν γνωστή μόνο στους «μυημένους».
Οι Stooges δημιουργήθηκαν το 1967 στο Αν Αρμπορ του Μίσιγκαν. Ξεκίνησαν να πειραματίζονται με κιθάρες και ενισχυτές, αλλά και μπλέντερ, ηλεκτρικές σκούπες και άλλες συσκευές που είχαν θέση στην ορχήστρα. Η ένταση και η χροιά του ήχου ήταν γι’ αυτούς σαν το πολύτιμο υπέδαφος μιας ανεξερεύνητης περιοχής. Ο Ιγκι είχε πει κάποτε πως αν έχεις ζήσει στην περιοχή του Ντιτρόιτ και έχουν αποτυπωθεί στα ακουστικά σου τύμπανα ο θόρυβος και ο ρυθμός της αυτοκινητοβιομηχανίας, κατανοείς καλύτερα την ντόπια μουσική σκηνή εκείνης της εποχής.
Οι Stooges και ο Ιγκι, –που σόκαρε ή και τρόμαζε τον κόσμο όταν έβγαινε ημίγυμνος στη σκηνή, πηδούσε στο πλήθος ή αυτοτραυματιζόταν– δεν μιμήθηκαν κανέναν. Δεν ήταν βιρτουόζοι, αλλά αυθεντικοί εκφραστές ενός μουσικού ιδιώματος που άνοιγε νέους ορίζοντες. Ποτέ δεν θέλησαν να γίνουν αρεστοί και αυτό καθόρισε σε μεγάλο βαθμό το ύφος τους, αλλά και το ύφος του πανκ. Ο Ιγκι άλωσε τη σκηνή με τη θεατρικότητα ενός «πρωτόγονου» περφόρμερ, με ένα τελετουργικό «θυσίας», λύτρωσης και κάθαρσης. Ηταν ακραίος, όπως ακραίος είχε υπάρξει και ο Τζιμ Μόρισον, και δεν φοβήθηκε να ταυτιστεί με το κοινό (ή να του παραδοθεί ως βορά).
Αντιγράφω από το βιβλίο «Η ιστορία του punk» (συλλογή άρθρων από το περιοδικό Mojo, εκδόσεις Μεταίχμιο), «Το πανκ-ροκ έφτασε στο απόλυτο απόγειό του με τους εμπορικά αποτυχημένους MC5 (σ.σ. το συγκρότημα που υπέγραψε ταυτόχρονα με τους Stooges στη δισκογραφική εταιρεία Electra) και τους Iggy & The Stooges από το Μίσιγκαν. Και τα δύο αυτά συγκροτήματα ταξίδεψαν στο Λονδίνο στις αρχές του 1972, αλλά δεν προσείλκυσαν πολλούς οπαδούς. Κι όταν οι Stooges έδωσαν τη μοναδική τους συναυλία στην Αγγλία εκείνο το καλοκαίρι, έκοψαν λιγότερα από 100 εισιτήρια. Ωστόσο, η εμφάνισή τους ήταν ένα γεγονός ζωτικής σημασίας, μια στιγμή επιφοίτησης που μπόλιασε την ουσία του πανκ στη μετα-χίπικη, αποπροσανατολισμένη βρετανική νεανική κουλτούρα. Για τους πανκ καθαρολόγους, οι Stooges ήταν οι πρώτοι και οι καλύτεροι, επειδή η μουσική τους ήταν εξίσου βαθιά, σκοτεινή και βάναυσα ειλικρινής με αυτήν των κλασικών καλλιτεχνών των μπλουζ».
Στη συναυλία στο Λονδίνο ανάμεσα στους θεατές ήταν και ένας «απροσάρμοστος» νεαρός, ο Τζον Λάιντον, που λίγο μετά έγινε γνωστός ως Τζόνι Ρότεν. Εκείνο το βράδυ κανένας δεν κατάλαβε ότι οι Stooges ουσιαστικά παρέδωσαν τη σκυτάλη του πανκ στους «Sex Pistols».
Οι Stooges έσβησαν άδοξα μετά τρεις μόνο δίσκους, επέστρεψαν όμως στα μουσικά πράγματα τρεις δεκαετίες αργότερα, παίρνοντας δυναμικά την αναγνώριση που τους άξιζε. Δεν υπάρχει προηγούμενο ανάλογης επιστροφής και ανάκαμψης στην ιστορία της μουσικής.
«Η μουσική είναι ζωή και η ζωή δεν είναι μπίζνες», λέει κάποια στιγμή ο Ιγκι στο «Gimme Danger» (σε ένα στιγμιότυπο από το Rock and Roll Hall of Fame όπου βραβεύθηκαν ετεροχρονισμένα οι Stooges). To «νικήσαμε» (σ.σ. τη δισκογραφική βιομηχανία), με το οποίο ξεκίνησε η τελετή, ο Τζάρμους το άφησε επίτηδες εκτός. Επίσης, δεν νοιάστηκε για παρασκήνιο (ο Ιγκι είχε σοβαρό πρόβλημα με τα ναρκωτικά) ή σκάνδαλα της ιδιωτικής τους ζωής, ούτε θέλησε να πάρει τη γνώμη κορυφαίων μουσικών γι’ αυτούς, όπως ο Ντέιβιντ Μπάουι ή ο Τζον Κέιλ.
Για τους Stooges
Δείτε:
Το «Gimme Danger» αρχίζει με τη διάλυση των Stooges το 1974 και συνεχίζεται με τον Ιγκι Ποπ σήμερα να απαντάει σε ερωτήσεις του Τζιμ Τζάρμους γύρω από την μπάντα. (Αστυ, Πτι Παλαί)
Ακούστε:
• The Stooges, 1969. Το πρώτο L.P. του συγκροτήματος στο οποίο υπάρχει το «σήμα κατατεθέν» τους, το διάσημο κομμάτι «Ι Wanna Be Your Dog».
• The Fun House, 1970
• Raw Power, 1973. Κορυφαίο άλμπουμ των Stooges ηχογραφημένο στο Λονδίνο με παραγωγό τον Ντέιβιντ Μπάουι.
• The Weirdness, 2007
• Ready Τo Die, 2013