Ο Μπομπ Μακέιμπ έχει λειτουργήσει για τη χώρα μας ως «αυτόπτης μάρτυρας» των αλλαγών που συντελέστηκαν κατά τις τελευταίες έξι δεκαετίες. Ο γνωστός Αμερικανός φωτογράφος πρωτοήρθε στα μέσα του ’50 με μια Rolleiflex κρεμασμένη στον λαιμό για ένα δεκαήμερο ταξίδι που ήταν τόσο καθοριστικό για τη ζωή του, ώστε ακόμη να μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στη Νέα Υόρκη, την Αθήνα και την Πάτμο. Οι λήψεις του από την Ελλάδα μιας άλλης εποχής μάς δίνουν μια ευκαιρία αυτοκριτικής και αναστοχασμού για το τι αφήσαμε πίσω μας και προς τα πού θα έπρεπε να κινηθούμε.
Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου τυχαίο που ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Νίκος Σταμπολίδης αποφάσισε να συμπεριλάβει τις φωτογραφίες του στο πλαίσιο της επικείμενης έκθεσης «Κυκλαδική κοινωνία 5.000 χρόνια πριν», που ανοίγει στις αρχές Δεκεμβρίου, θέλοντας να δώσει μια διαφωτιστική διάσταση για τη ζωή στις Κυκλάδες, υπό την έννοια ότι ακόμη και τη δεκαετία του 1950 η καθημερινότητα των ανθρώπων στα νησιά δεν ήταν και τόσο διαφορετική από την αρχαιότητα.
Ομοιότητες
Θα αναρωτηθείτε τι κοινό μπορεί να έχει ένας Κυκλαδίτης σε έναν νεολιθικό οικισμό με εκείνον που έζησε στο αρχιπέλαγος τη δεκαετία του ’50. «Και όμως», λέει ο Μακέιμπ, «όταν εγώ πάτησα το πόδι μου στο Αιγαίο, το 1954, βρήκα χωριά που δεν είχαν ηλεκτρισμό, τρεχούμενο νερό, τηλεπικοινωνίες, αυτοκίνητα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις η μόνη ακτοπλοϊκή σύνδεση ήταν τα καΐκια. Οι άνθρωποι ζούσαν πλήρως εναρμονισμένοι με το φυσικό περιβάλλον, έχοντας συνείδηση χρηστής διαχείρισης των πόρων. Τα πράγματα άλλαξαν άρδην όταν έφθασε ο μαζικός τουρισμός», μας εξηγεί.
Η έκθεσή του έχει τίτλο «Αναμνήσεις και μνημεία του Αιγαίου» στο Μέγαρο Σταθάτου, αλλά και στη νέα πτέρυγα και θα έχει δύο ενότητες. Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζει πτυχές της ζωής στο Αιγαίο τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, πριν από την έλευση της τεχνολογικής προόδου. Οι 40 φωτογραφίες αυτής της ενότητας καλύπτουν τέσσερα θέματα: γιορτές, γυναικείες ασχολίες, ανδρικές ασχολίες και εργασία στη θάλασσα.
33 φωτογραφίες
Η δεύτερη ενότητα, με 33 φωτογραφίες, παρουσιάζει παραθαλάσσιους αρχαιολογικούς χώρους. Οι περισσότερες είναι βγαλμένες το 1954 και το 1955, όταν οι χώροι αυτοί ελάχιστα είχαν αλλάξει σε σχέση με τις περιγραφές των περιηγητών που επισκέφθηκαν την Ελλάδα τον 19ο αιώνα. Τα πιο πολλά από τα σημεία αυτά έχουν μακρά ιστορία, κάποια ως θρησκευτικοί χώροι, άλλα ως εμπορικά κέντρα και άλλα για τη στρατηγική τους σημασία. Με την ευαίσθητη ματιά του, ο Μακέιμπ κατέγραψε μοναδικές εικόνες όπου ο ανθρώπινος μόχθος και η συνύπαρξη με το υδάτινο στοιχείο αντανακλούν όντως μια πραγματικότητα που έχει χαθεί για πάντα.
Η έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 8/12 (Νεοφύτου Δούκα 4).