Είναι πολλές οι αφορμές που διαχρονικά δίνει το σινεμά για ένα ταξίδι στην Αιώνια Πόλη. Η κλασική ταινία του Γουίλιαμ Γουάιλερ, ωστόσο, τα έχει όλα: πριγκιπική γοητεία, περιπέτεια, αξιοθέατα, χιούμορ και φυσικά ειδύλλιο.
Ο γκριζομάλλης κύριος με το άψογα ραμμένο σκούρο κοστούμι έκανε μια επιτηδευμένη, μεγαλοπρεπή κίνηση, χαρίζοντάς μου ένα μελαγχολικό χαμόγελο. «Ακριβώς εδώ ήταν που στάθηκε το 1952», είπε και έδειξε ένα συγκεκριμένο σημείο στο πάτωμα. Ακόμα κι αν είχε ήδη γεννηθεί το 1952, πρέπει να ήταν πολύ μικρός. Παρ’ όλα αυτά, όπως κάθε ξεναγός στο Palazzo Colonna, του αρέσει να δείχνει στους επισκέπτες το σημείο όπου στάθηκε «εκείνη».
Η ταινία «Διακοπές στη Ρώμη» ήταν η πρώτη αμερικανική παραγωγή που γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στην Ιταλία και «εκείνη» ήταν η Οντρεϊ Χέπμπορν. Στη ρομαντική κομεντί που της χάρισε τον πρώτο πρωταγωνιστικό της ρόλο υποδύεται μια πριγκίπισσα που το σκάει από το δωμάτιό της και περνά μία υπέροχη μέρα στη Ρώμη συντροφιά με έναν δημοσιογράφο, ο οποίος από την πλευρά του θεωρεί ότι έβγαλε «λαβράκι». Ο δημοσιογράφος ήταν ο Γκρέγκορι Πεκ, οπότε δεν πήρε και πολύ μέχρι να εξελιχθεί το ειδύλλιο.
Η ταινία βγήκε στις αίθουσες το 1953, αλλά οι ξεναγοί έχουν δίκιο όταν αναφέρουν ότι «εκείνη στάθηκε εδώ το 1952», διότι αυτή ήταν η χρονιά που γυρίστηκε το φιλμ. Πλησίασα στο σημείο όπου είχε σταθεί η Χέπμπορν στην τελευταία σκηνή της ταινίας, όταν η πριγκίπισσα ετοιμαζόταν να αποχαιρετήσει τη Ρώμη, τον Πεκ και ένα δωμάτιο με αληθινούς δημοσιογράφους που «στρατολογήθηκαν» για να γεμίσουν τη συνέντευξη Τύπου. Δεν ήμουν όμως καθόλου προετοιμασμένη για την ευτυχία που θα με πλημμύριζε όταν θα βρισκόμουν εκεί, περιτριγυρισμένη από κινηματογραφικές αναμνήσεις που έμοιαζαν πέρα για πέρα αληθινές.
Ηταν η πρώτη μου επίσκεψη στη Ρώμη. Πολλοί φίλοι με προειδοποίησαν ότι δεν θα προλάβω να δω την πόλη μέσα σε τρεις μέρες, αλλά μια και τα πράγματα –στο σινεμά– εξελίχθηκαν αρκετά καλά για την πριγκίπισσα Αννα, αποφάσισα –στην αληθινή ζωή– να την ακολουθήσω στα μέρη όπου είχε πάει πριν από 64 χρόνια. Εκείνη είχε στη διάθεσή της μία μέρα, έναν πολύ καλό ξεναγό ονόματι Τζο Μπράντλεϊ (τον Γκρέγκορι Πεκ) και μια βέσπα. Εγώ είχα τρεις μέρες και τα… πόδια μου. Ομως πολλά απ’ τα αξιοθέατα που είχαν επισκεφτεί οι δυο τους ήταν ήδη εκατοντάδων, αν όχι χιλιάδων, ετών. Υπέθεσα λοιπόν ότι θα βρίσκονταν ακόμα εκεί όπου τα… άφησαν.
Mου άρεσε η περιήγησή τους στην πόλη, γιατί ήταν μια μείξη από μνημεία, γαστρονομία, βόλτα στα μαγαζιά και χορό, με τον Μπράντλεϊ να κυνηγά τη μεγάλη είδηση και να φωτογραφίζει εντυπωσιακά ενσταντανέ από τη μια, και την Αννα από την άλλη να θέλει να «περάσει καλά – ίσως και λίγο συναρπαστικά». Το Palazzo Colonna ήταν σαφώς η πιο επίσημη απ’ όλες τις τοποθεσίες της ταινίας. Στη δική μου περιπλάνηση, όμως, ήθελα οπωσδήποτε να συμπεριλάβω και το Κάστρο του Αγίου Αγγέλου, όπου εκτυλίχθηκε η πιο αλλόκοτη σκηνή του φιλμ: με το ασυγκράτητο πλήθος, τη μουσική κάτω από τα αστέρια, την πριγκίπισσα να αμύνεται με μια κιθάρα, το εκτός προγράμματος βραδινό μπάνιο και –μια και μιλάμε για Χόλιγουντ– τα ίχνη ενός φευγαλέου έρωτα. Είδα την ταινία ξανά προτού αναχωρήσω για τη Ρώμη, συμβουλεύτηκα το κινηματογραφικό σάιτ imdb.com και σημείωσα πάνω στον χάρτη τις διαδρομές του ταξιδιού μου.
Ρωμαϊκή Αγορά
Η Αννα το έσκασε από την πρεσβεία της χώρας της, έπειτα από μία ακόμα βαρετή βραδιά με γραφειοκρατική δουλειά και γάλα με κράκερ για βραδινό. Δραπέτευσε με ένα φορτηγό και ο Μπράντλεϊ τη βρήκε να κοιμάται σε ένα παγκάκι μπροστά από την Αψίδα του Σεπτίμιου Σεβήρου. Πληροφοριακά, η τοποθεσία βρίσκεται βορειοδυτικά της Ρωμαϊκής Αγοράς, για όσους θέλουν να έρθουν μέχρι εδώ και να δουν τα αρχαία ερείπια – κάτι που η πριγκίπισσα και ο δημοσιογράφος δεν έκαναν. Σε ό,τι με αφορά, όμως, είχα και τον χρόνο και τη λιακάδα με το μέρος μου. Ετσι περιπλανήθηκα στην τεράστια έκταση της Αγοράς, θαυμάζοντας τον Ναό του Κρόνου και τα άλλα σπουδαία μνημεία που βρίσκονται εκεί. Και φυσικά, ακούμπησα κι εγώ στον τοίχο όπου η Χέπμπορν έκανε ότι κοιμάται – αν και μάλλον στη δική μου περίπτωση όχι με τόση επιτυχία ώστε να με ανακαλύψει ένας Γκρέγκορι Πεκ.
Κολοσσαίο
Στις προ εικονικής πραγματικότητας εποχές, οι πραγματικοί άντρες πάλευαν μέχρι τελικής πτώσεως. Αυτό είναι το μέρος όπου το έκαναν. Στο «Διακοπές στη Ρώμη», το μεγαλύτερο αμφιθέατρο του ρωμαϊκού κόσμου είχε ελάχιστους, σε στρατηγικά σημεία τοποθετημένους, τουρίστες όταν ο ξεναγός εξηγούσε στην Αννα και στον Μπράντλεϊ τη 2.000 ετών ιστορία του.
Οι καιροί όμως έχουν αλλάξει. Παρότι η χωρητικότητα του Κολοσσαίου ξεπερνά τους 50.000 θεατές, σήμερα δεν γίνεται να βρίσκονται μέσα ταυτόχρονα πάνω από από 3.000 επισκέπτες. Ωστόσο, μη σας αποθαρρύνει η ουρά που μάλλον θα συναντήσετε. Λανθασμένα πίστευα ότι η βόλτα μου στο Κολοσσαίο θα είναι σύντομη σε διάρκεια και ότι μετά, όπως συμβαίνει στις ταινίες, θα μεταφερόμουν ως διά μαγείας στην επόμενη σκηνή. Ομως όσο το περπατούσα τόσο περισσότερο ήθελα να συνεχίσω να το κάνω, προσπαθώντας να συλλάβω στον μέγιστο βαθμό τη μεγαλοπρέπεια αυτού του επιβλητικού αλλά και βίαιου, δεδομένης της ιστορίας του, μέρους.
Πάνθεον
Αν ήσασταν πριγκίπισσα το 1953, θα συνοδεύατε το γεύμα σας με σαμπάνια. Δυστυχώς, το G. Rocca Café, που βλέπουμε στην ταινία κοντά στο Πάνθεον, δεν υπάρχει πια. Αντ’ αυτού σας περιμένουν δύο λιγότερο λαμπερές, αλλά ικανοποιητικές επιλογές. Το L’Antica Salumeria, στην Piazza della Rotonda 4, θα σας υποδέχτεί με κέρασμα πορκέτα (ψητό χοιρινό), ενώ μέσα σερβίρει ποικιλία από σάντουιτς και antipasti. Στην άλλη πλευρά της πλατείας, στο Tazza d’Oro, στη via degli Orfani 84, δοκιμάστε τη σπεσιαλιτέ granita di caffè con panna, δηλαδή εσπρέσο με θρυμματισμένο πάγο και κρέμα. Η Αννα δεν είχε ενδώσει στη γοητεία του Πάνθεον και ακολούθησα το παράδειγμά της: Κάθισα σε ένα καφέ και άρχισα να παρατηρώ τον κόσμο που περνούσε από μπροστά μου. Υπάρχει καλύτερος τρόπος να γνωρίσεις μια πόλη;
Σκαλινάτα
Εδώ ο Τζο βρήκε την Αννα να τρώει το παγωτό σοκολάτα που είχε αγοράσει από έναν πλανόδιο στην Piazza di Spagna. Εκείνη είπε ψέματα ότι το είχε σκάσει από το σχολείο και αυτός προσφέρθηκε να τη βοηθήσει να περάσει μια διασκεδαστική μέρα. Τα 135 σκαλοπάτια κατασκευάστηκαν μεταξύ του 1723 και του 1725 και ενώνουν την Piazza di Spagna με την Piazza Trinità dei Monti. Σήμερα, οι πλανόδιοι πωλητές της Σκαλινάτα πουλούν στους τουρίστες σέλφι στικ. Παγωτά δεν θα βρείτε ούτε για δείγμα.
Palazzo Colonna
Ο Γουίλιαμ Γουάιλερ γύρισε το «Διακοπές στη Ρώμη» ασπρόμαυρο για λόγους οικονομίας. Αυτό, λοιπόν, που εντυπωσιάζει στη μεγάλη αίθουσα του Palazzo Colonna είναι οι γεμάτοι χρώμα τοίχοι και οι πίνακες που τους καλύπτουν. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα και μεγαλύτερα ιδιωτικά ανάκτορα της Ρώμης. Η κατασκευή του άρχισε τον 14ο αιώνα και συνεχίστηκε για άλλους 5. Μέλη της οικογένειας ζουν ακόμη εδώ. Οι φιλότεχνοι στριμώχνονται στις ξεναγήσεις του Σαββάτου, αλλά μπορείτε να περιηγηθείτε και μόνοι σας, χωρίς οδηγό (την ίδια μέρα, από τις 9 π.μ. έως τη 1.15 μ.μ.). Εδώ κάπου τελειώνει και η ιστορία. Η πριγκίπισσα συνειδητοποιεί ότι ο Τζο είναι δημοσιογράφος και οι δυο τους αρχίζουν έναν έντονο –και πολύ δικό τους– διάλογο, κατανοητό μόνο από τους ίδιους (και… φυσικά από το κοινό της ταινίας).