MOBY
Porcelain – Μια Αυτοβιογραφία
μτφρ.: Αφροδίτη Γεωργάλιου
εκδ. Ροπή, σελ. 432
Κάποτε ο Moby έπαιρνε σβάρνα τα κλαμπ της Νέας Υόρκης και άφηνε κασέτες με μείξεις τραγουδιών με την ελπίδα ότι κάποιος θα ξεχωρίσει κάτι σε αυτές και θα τον καλέσουν για κάποιο DJ set. «Αυτό ακριβώς ονειρευόμουν. Ηθελα να παίζω DJ στον κόσμο, σε σκοτεινές κατάμεστες αίθουσες στη Νέα Υόρκη, στην πραγματικότητα, όμως, ήμουν ένας περιθωριακός άστεγος εικοσιτριάχρονος που ασχολιόταν με την ηλεκτρονική μουσική, η μόνη δουλειά από την οποία πληρωνόταν ήταν να κάνει τον DJ κάθε Δευτέρα σε ένα μικρό μπαρ στο Πόρτσεστερ στη Νέα Υόρκη και κάθε Σάββατο σε μια λέσχη για όλες τις ηλικίες μέσα σε μια εκκλησία στο Γκρίνουιτς» γράφει στο πρώτο κεφάλαιο της αυτοβιογραφίας του με τίτλο «Porcelain».
Επίσης, εξηγεί πως για να κατέβει με το τρένο στη Νέα Υόρκη από το Στάμφορντ, συχνά έμενε κλεισμένος στις τουαλέτες για να μην πληρώσει το αντίτιμο του εισιτηρίου.
Στην αυτοβιογραφία του ο Moby πιάνει το νήμα από το 1989 και την προσπάθειά του να «χωθεί» στα νυχτερινά κλαμπ της χαοτικής μεγαλούπολης και το ξετυλίγει ώς το 1999, όταν ηχογραφήθηκε ο δίσκος του «Play». Αφηγείται αποσπάσματα από μια δεκαετία γεμάτη εντάσεις, προκλήσεις και σκαμπανεβάσματα για τον νεαρό τότε μουσικό. Μας γνωρίζει την φιλοσοφία των ρέιβ πάρτι και της ρέιβ κουλτούρας.
Και αποτυπώνει την ζωντάνια, το πάθος, τους ήχους, την τρέλα της ηλεκτρονικής σκηνής της Νέας Υόρκης. Οντας ο ίδιος εκεί, όχι απλώς ως μάρτυρας, αλλά ως ένας από τους μεγάλους εκφραστές και, τελικά, διαμορφωτές αυτού του χώρου.
Ο Moby πριν από λίγα χρόνια είχε βρεθεί σε ένα πάρτι στο Μπρούκλιν και ξεκίνησε να αφηγείται στους καλεσμένους ιστορίες από τη Νέα Υόρκη του 1989, τότε που ήταν ένας νεαρός παθιασμένος με τη μουσική και ζούσε παράνομα στο μικρό δωμάτιο ενός εγκαταλελειμμένου εργοστασίου του Στάμφορντ χωρίς τρεχούμενο νερό, όταν κάποιος από το ακροατήριο του πρότεινε να γράψει ένα βιβλίο με αυτές τις ιστορίες.
Αποσπάσματα ζωής
Η αρχική σκέψη του Moby ήταν να εξιστορήσει τις περιπλανήσεις του σε επαγγελματία συγγραφέα που θα αναλάμβανε να τις διαμορφώσει σε βιβλίο. Και τότε ο λογοτεχνικός του ατζέντης τού είπε: «Κατάγεσαι από τον Χέρμαν Μέλβιλ. Πρέπει, τουλάχιστον, να προσπαθήσεις να το γράψεις μόνος σου». Οπως και έκανε.
Το «Porcelain» συγκεντρώνει πολλά μικρά αποσπάσματα από τη ζωή του Αμερικανού μουσικού, τοποθετημένα με χρονική αλληλουχία. Αυτόνομα περιστατικά, που όπως διαδέχονται το ένα το άλλο, σκιαγραφούν τον χαρακτήρα και το περιβάλλον του συγγραφέα. Ο Moby αυτοπαρουσιάζεται συνεσταλμένος, συναισθηματικός και προπαντός ανήσυχος. Δείχνει ειλικρινής, η διάθεσή του είναι συχνά αυτοσαρκαστική και οι περιγραφές του ζωντανές.
Γινόμαστε μάρτυρες μιας δεκαετίας που τον στιγμάτισε, τόσο ως καλλιτέχνη όσο και ως άνθρωπο. Βλέπουμε πως σταδιακά και με πείσμα κατάφερε να δημιουργήσει τον δικό του μύθο και να γίνει περιζήτητος στα νυχτερινά μουσικά κλαμπ. Ωστόσο, ποτέ δεν έπαψε να νιώθει στη ρέιβ σκηνή της Νέας Υόρκης ως ξένος ανάμεσα σε ξένους:
«Ως νηφάλιος χριστιανός ήμουν αποκλεισμένος από τη γενική ακολασία, με δέχονταν, όμως, αναγνωρίζοντας ότι ήμουν απόβλητος όπως κι εκείνοι».
Τον παρατηρούμε να ερωτεύεται, να πληγώνεται, να κάνει εκκεντρικούς φίλους, να ηχογραφεί, να ψάχνει τον ήχο του. Το κομμάτι «Go» είναι η πρώτη του επιτυχία. Κατόπιν πόρτες ανοίγουν, ταξιδεύει για να παίζει τη μουσική του, τον καλούν σε εμφανίσεις στην Ευρώπη.
Πανκ καταβολές
Οντας αντιδραστικό πνεύμα και με πανκ καταβολές από την εφηβεία του, ηχογραφεί το «Animal Rights». Ο δίσκος αποτυγχάνει. Την ίδια περίοδο ο καρκίνος επιτίθεται στη μητέρα του. Η μητέρα του πεθαίνει. Η καριέρα του βρίσκεται σε ένα τέλμα. Ο Moby φλερτάρει με την κατάθλιψη. Νιώθει άδειος, σε απόγνωση. Υπό αυτές τις ψυχολογικές συνθήκες δουλεύει το υλικό του «Play».
Και σε ένα πολύ όμορφο τελευταίο κεφάλαιο, τον ακολουθούμε σε μια διαδρομή με το αυτοκίνητο στις γειτονιές όπου μεγάλωσε. Στο κασετόφωνο το ντέμο με τα κομμάτια του «Play» πριν πάρουν τον δρόμο για την τελική επεξεργασία – τα κομμάτια αυτά είναι το soundtrack τον αναμνήσεών του.
Γράφει: «Εξακολουθούσα να πιστεύω πως η μουσική καριέρα μου είχε τελειώσει, αλλά ίσως το “Play” να ήταν το κύκνειο άσμα μου πριν εξαφανιστώ στα σπλάγχνα της Νέας Αγγλίας για να διδάξω σε κοινοτικό κολέγιο και να πεθάνω πάνω σε έναν καναπέ». Ομως ο Moby δεν εξαφανίστηκε. Το «Play», αυτός ο σπουδαίος δίσκος, τον απογείωσε.