Κανείς δεν θα ήθελε το ελικόπτερο με τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς να έχει προσγειωθεί στην Αλεξανδρούπολη. Υποθέτω ότι έπειτα από όσα συνέβησαν εν τω μεταξύ, ούτε οι ίδιοι. Θα προτιμούσαν να έχουν φτάσει ώς τη Γερμανία ή την Ισπανία, όμως η αυτονομία πτήσης του ελικοπτέρου τους οδήγησε στα μέρη μας. Ας είμεθα ρεαλιστές και ας μη βαυκαλιζόμεθα. Αν ήρθαν στην Ελλάδα δεν είναι επειδή πίστευαν ότι πρόκειται για κράτος δικαίου ή γιατί «έχουν εμπιστοσύνη στην ελληνική δικαιοσύνη», όπως ως γνωστόν δηλώνουν ότι έχουν όλοι οι πολίτες του ευλογημένου τούτου τόπου. Η μόνη σχέση της σημερινής Ελλάδας με την Αθήνα του Θησέα που δέχθηκε τις ικεσίες των Αργείων γυναικών μετά την εκστρατεία των Επτά στη Θήβα είναι το όνομα. Ούτε τη δύναμη διαθέτει, όπως η τότε Αθήνα, για να πολεμήσει τη Θήβα και να διεκδικήσει τις σορούς των νεκρών που ζητούσαν οι γυναίκες. Ούτε το φρόνημα διαθέτει ούτε τον Ευριπίδη για να το καταγράψει. Η Ελλάδα είναι μια μικρή φοβισμένη χώρα που τρέμει στην ιδέα ότι ανά πάσα στιγμή η γείτων μπορεί να ανοίξει τους κρουνούς και να την πλημμυρίσει με πληθυσμούς μεταναστών.
Το δυστύχημα με τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς είναι ότι είναι αξιωματικοί. Αν ήσαν ποιητές, δημοσιογράφοι ή πανεπιστημιακοί, η διαχείριση θα ήταν διαφορετική. Αν ήσαν διάσημοι θα γράφονταν άρθρα σε μεγάλες ευρωπαϊκές εφημερίδες, θα υπογράφονταν διακηρύξεις συμπαράστασης. Πολύ ευκολότερα υπερασπίζεσαι την ασυλία ενός άοπλου που διώκεται για τα φρονήματά του. Αυτή είναι η διπλωματική πλευρά του ζητήματος. Θα ήταν και αυτή απλούστερη, αν δεν συνδυαζόταν με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα. Πώς παραδίδεις οκτώ ηττημένους ανθρώπους να δικαστούν σε μια χώρα όπου 300 δικηγόροι και 3.000 δικαστές έχουν κρατηθεί ή συλληφθεί μετά τις 15 Ιουλίου; Χώρια οι πανεπιστημιακοί, χώρια οι δημοσιογράφοι. Μπορεί η επίσημη Ελλάδα να συγχαίρει τον κ. Ερντογάν επειδή απέτρεψε το πραξικόπημα, όμως ο πήχυς της δημοκρατίας στη γείτονα έχει πέσει χαμηλά.
Τους οκτώ αξιωματικούς τούς προστατεύει ο κλοιός της δημοσιότητας που τους περιβάλλει. Πόσοι άλλοι έχουν επιστρέψει νύχτα στην Τουρκία από την οποία προσπάθησαν να αποδράσουν; Αγνωστο αν οι φήμες είναι φήμες ή ανταποκρίνονται στη σκοτεινή πλευρά της πραγματικότητας. Το δίλημμα της ελληνικής πολιτείας είναι τραγικό, με την κυριολεξία του όρου. Ή δέχεται ότι η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα, βάσει των ευρωπαϊκών συνθηκών, οπότε μπορεί να στέλνει πίσω πρόσφυγες και μετανάστες, και μαζί και τους οκτώ για να δικαστούν. Ή δεν το δέχεται, οπότε δεν μπορεί να στέλνει πίσω τους μετανάστες που περνούν τα σύνορά της. Η Ελλάδα δέχεται ότι οι οκτώ είναι πραξικοπηματίες; Είναι σαν να τους έχει δικάσει ήδη. Αν όχι, έχει εμπιστοσύνη ότι μπορούν να δικαστούν με όρους δικαιοσύνης που είναι αποδεκτοί στην Ευρώπη; Και πώς είναι δυνατόν να αγνοηθεί η απειλή περί επαναφοράς της θανατικής ποινής;
Οπως κάθε τραγικό δίλημμα, η υπόθεση των οκτώ έχει και την ηθική της πλευρά. Ο κ. Τσίπρας δεν διέψευσε τον κ. Ερντογάν όταν είπε ότι του υποσχέθηκε τον «επαναπατρισμό» των οκτώ. Πόσο επηρέασε αυτό τους δικαστές; Η πτωχή Ελλάς καλείται να υπερασπιστεί τη δημοκρατική της ηθική. Η έκδοση των οκτώ θα σηματοδοτήσει μία ακόμη ήττα της δημοκρατίας μας από τον ίδιο της τον εαυτό.