Οραμα που γίνεται κοινός τόπος

Οραμα που γίνεται κοινός τόπος

2' 14" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Π​​αραμονές Πρωτοχρονιάς, ο κύριος Γκρι διάβασε ένα άρθρο του Αυστραλού Cathal O’ Connell στο σάιτ CosmosMagazine. Αφορούσε εφευρέσεις οι δημιουργοί των οποίων διάβαζαν λογοτεχνία. Ενα παράδειγμα: στο μυθιστόρημα «Ροβήρος ο Κατακτητής» (1886) του Ιουλίου Βερν, το ιπτάμενο όχημα «Αλμπατρος» ενέπνευσε τον 12χρονο Ρώσο Ιγκόρ Σικόρσκι να σχεδιάσει το πρώτο ελικόπτερο. Αφού μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1919, εξαιτίας του ρωσικού εμφυλίου, ίδρυσε και δική του αεροπορική εταιρεία, χρηματοδοτούμενος από τον μέγα συνθέτη Σεργκέι Ραχμάνινοφ. Τον τελικό τύπο ελικοπτέρου, έτσι όπως τον μάθαμε αργότερα, τον σχεδίασε το 1939.

Δεύτερο παράδειγμα, πάλι από τον Ιούλιο Βερν: το υποβρύχιο. Μολονότι καθώς γράφονταν οι «Είκοσι χιλιάδες λεύγες» ορισμένοι πρώτοι τύποι υποβρυχίων είχαν δοκιμαστεί, ήταν ο Αμερικανός Σάιμον Λέικ, μετά την ανάγνωση του βιβλίου, που σχεδίασε το πρώτο υποβρύχιο για ανοιχτές θάλασσες. Το 1898 η εφεύρεσή του διέσχισε κάπου χίλια χιλιόμετρα, από τη Βιρτζίνια στο Νιου Τσέρσεϊ. Ο Λέικ έλαβε μάλιστα και επιστολή συγχαρητηρίων από το ίνδαλμά του: τον Ιούλιο Βερν. «Ο υπέροχος “Ναυτίλος” του, που τόσο κινδύνευσε από το γιγάντιο καλαμάρι στις “Λεύγες”, έφερε μέσα του το μέλλον», λέει ο κύριος Γκρι.

Εχει όμως και συνέχεια: ο φυσικός Ρόμπερτ Γκόνταρντ, ο Αμερικανός που σχεδίασε τον πρώτο πύραυλο με υγρά καύσιμα, εντυπωσιάστηκε όταν διάβασε στον «Πόλεμο των Κόσμων» του Τζ. Χ. Ουέλς ότι οι Αρειανοί έστειλαν κάψουλες στη Γη με τεράστια κανόνια από τον Αρη. Ο Γκόνταρντ αποφάσισε να εξελίξει τον σχεδιασμό των πρώιμων πυραυλικών μηχανισμών. Τα κατάφερε – αν και στην αρχή αντιμετωπίστηκε ως γραφικός, ακόμη και από τους New York Times…

Αλλες φορές τα πράγματα έγιναν περισσότερο συνδυαστικά: ο Ουέλς, αφού διάβασε για τα πειράματα της Μαρί Κιουρί και των άλλων φυσικών της τρομερής εκείνης γενιάς, παραμονές του 1914 οραματίστηκε στο μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε εκείνη τη χρονιά, «The World Set Free», πώς η πυρηνική ισχύς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε έναν παγκόσμιο πόλεμο. Το 1932, ο Ουγγροεβραίος φυσικός Λίο Ζίλαρντ, που ζούσε στο Βερολίνο, διάβασε αυτό το βιβλίο του Ουέλς και τον σημάδεψε. Στο μεταξύ όμως, έπρεπε να ξεπεράσει ορισμένα προβλήματα επιβίωσης: ένα χρόνο μετά, ως γνωστόν, ο Χίτλερ ήρθε στην εξουσία. Ο Ζίλαρντ πρόλαβε και διέφυγε στην Αγγλία και από εκεί στην Αμερική. Το 1939, έγραψε την επιστολή που υπέγραψε ο καλός του φίλος Αλμπερτ Αϊνστάιν μέσω της οποίας προειδοποιούσε τον πρόεδρο Ρούζβελτ για τον κίνδυνο της ατομικής ενέργειας αν τυχόν έπεφτε σε λάθος χέρια. Κάπως έτσι, γεννήθηκε το ατομικό Πρόγραμμα Μανχάταν.

«Πάντοτε ενθουσιάζομαι όταν με διάφορους τρόπους η τέχνη συναντά την επιστήμη», σχολιάζει ο κύριος Γκρι. «Και νομίζω ταιριάζει και στους πρωτοπόρους καλλιτέχνες και στους πρωτοπόρους επιστήμονες το σχόλιο του Ρόμπερτ Γκόνταρντ όταν οι New York Times τον θεώρησαν γραφικό: “Κάθε όραμα είναι κωμικό μέχρις ότου το κάνει κάποιος πραγματικότητα για πρώτη φορά: από κει και πέρα, γίνεται κοινός τόπος”».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή