Οι κομβικού χαρακτήρα διαπραγματεύσεις της Γενεύης για το Κυπριακό επισκιάζουν τις εξελίξεις στο μέτωπο της διαπραγμάτευσης για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Η προσεχής Πέμπτη, 12 Ιανουαρίου, εξελίσσεται σε κρίσιμη ημερομηνία και στα δύο μέτωπα. Στη Γενεύη θα διαφανεί εάν και κατά πόσον οι συνθήκες είναι ώριμες για εξελίξεις που θα αλλάξουν άρδην το τοπίο όσον αφορά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Την ίδια ημέρα η Αθήνα θα έχει στραμμένη την προσοχή της στη συνεδρίαση του Euroworking Group, στις αποφάσεις του οποίου εναποθέτει τις ελπίδες της για υπέρβαση της στασιμότητας που διατρέχει τη διαπραγματευτική διαδικασία εδώ και μερικές εβδομάδες.
Στην κυβέρνηση περιμένουν από το EWG να επικυρώσει κατ’ αρχήν την αποδέσμευση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, η υλοποίηση των οποίων ετέθη υπό αναστολή μετά την εξαγγελία μονομερώς παροχών από την υπεραπόδοση των εσόδων, για τη διόρθωση της οποίας απαιτήθηκε η επιστολή Τσακαλώτου προς τους θεσμούς. Το δεύτερο σημείο, που για την κυβερνητική ηγεσία έχει κρισιμότερη σημασία, είναι να εξασφαλίσει από τη συνεδρίαση της Πέμπτης μια θετική αποτίμηση των προοπτικών της διαπραγμάτευσης, η οποία θα καθιστούσε εφικτή την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα για την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, ο στόχος αυτός δείχνει εξαιρετικά αβέβαιος στη δεδομένη συγκυρία. Η κυβέρνηση επιμένει να εκπέμπει προς τους εταίρους το μήνυμα ότι η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει γρήγορα, προκειμένου να διατηρηθεί η θετική δυναμική της οικονομίας. Μένει να φανεί εάν η άλλη πλευρά συμμερίζεται αυτή την αντίληψη. Μεγάλος γρίφος παραμένει το θέμα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, με τις συνακόλουθες επιπτώσεις στη διαπραγμάτευση, όσον αφορά την επέκταση των μέτρων για μετά το 2018. Και, βεβαίως, παραμένει η διαφορά στα εργασιακά, όπου, παρά την αισιοδοξία της Αθήνας ότι οι δύο πλευρές είναι κοντά, δεν έχει καταστεί εφικτό μέχρι τώρα να γεφυρωθεί το χάσμα. Αλλωστε, στην κυβέρνηση επενδύουν στο συγκεκριμένο ζήτημα σε πολιτική λύση και παραπέμπουν στο ευρωπαϊκό κεκτημένο από το οποίο δεν μπορεί να διαφοροποιείται η χώρα μας.
Η Αγκελα Μέρκελ
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον δεν πέρασε απαρατήρητη χθεσινή τοποθέτηση της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, η οποία ανέφερε ότι τα μέλη της Ευρωζώνης θα πρέπει να τηρούν τους κοινά συμφωνηθέντες κανόνες, καθώς κάθε άλλη συμπεριφορά εμπεριέχει κινδύνους. Η προειδοποίηση της καγκελαρίου έγινε στο πλαίσιο ομιλίας της σε εκδήλωση στη Γερμανική Ενωση Υπαλλήλων στην Κολωνία, με την κ. Μέρκελ να παραπέμπει στην τελευταία οικονομική κρίση και να προσθέτει ότι οι κοινοί κανόνες θεσπίστηκαν για μια αξιόπιστη Ευρώπη, η οποία θα τηρεί όντως τους κανόνες αυτούς.
Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος θα επιδιώξει να εξασφαλίσει συμμάχους και υποστήριξη για την επιτάχυνση των διαδικασιών ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης. Οι αποφάσεις, ωστόσο, ειδικά σε σχέση με το ΔΝΤ, δεν αφορούν μόνο τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και συνδέονται και με τα νέα δεδομένα που διαμορφώνει η αλλαγή αμερικανικής ηγεσίας και η στάση που θα υιοθετήσει η διακυβέρνηση Τραμπ έναντι της εμπλοκής του Ταμείου στην Ευρώπη.
Πάντως, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το χρονοδιάγραμμα που κατ’ αρχήν είχε θέσει η κυβέρνηση για ολοκλήρωση της αξιολόγησης πριν από το τέλος Ιανουαρίου δεν δείχνει να έχει πιθανότητες εκπλήρωσης. Ο στόχος πλέον μετατίθεται για τον Φεβρουάριο, ενώ όσο καθυστερεί η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης τόσο ενισχύεται η ανησυχία για αύξηση της πιθανότητας ενός νέου μνημονίου αλλά και για κυριαρχία κλίματος αυτοτροφοδοτούμενης αβεβαιότητας για την οικονομία. Παράγοντες, που κάθε άλλο παρά θα ενισχύσουν τη διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης.