Οι υποκλίσεις του κάθε κόμματος στην εκλογική πελατεία του δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Παραμένει όμως εντυπωσιακό όχι μόνο για την αντοχή του, αλλά και για τη μη ανανεούμενη λογική του. Παράδειγμα, το «πάγωμα» του λουκέτου για 19 τμήματα ΤΕΙ που αποφάσισε το υπουργείο Παιδείας («Κ» 11/01). Σύμφωνα με το ρεπορτάζ «η απόφαση υποκρύπτει και μικροκομματική στόχευση, αφού βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ πίεζαν για τη διάσωση των τμημάτων συντασσόμενοι με την πολιτική της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ για “κάθε χωριό και ΤΕΙ”».
Ουδείς αμφιβάλλει ότι η προσέλκυση ψηφοφόρων, σε καιρούς διχαστικούς και ευνοϊκούς για τους πιο κακόφωνους και θορυβώδεις δημαγωγούς, απαιτεί αυξημένα και ασκημένα ανακλαστικά, ιδιαίτερα επικοινωνιακά χαρίσματα, αντίληψη της πραγματικότητας. Αφηρημένα, όμως, όλα αυτά. Ενώ 19 ΤΕΙ που δεν κλείνουν παρά τον ανορθολογισμό της λειτουργίας τους ή η πρόσκληση στα γραφεία της Ν.Δ. ενός λαϊκού αοιδού με πρόσβαση στην «ευρεία βάση» ή οι ποικίλοι γάμοι στον χώρο της Κεντροαριστεράς (όχι από έρωτα, αλλά από μπακαλική μπαγιάτικου συνοικεσίου) έχουν αντίκτυπο, ανιχνεύονται στις δημοσκοπήσεις (;), ενδεχομένως να έχουν και μια καθησυχαστική αύρα μιας και αποτελούν απευθείας αναφορά στην εποχή τού «λεφτά υπάρχουν». Ας υπάρχει, εν ολίγοις, και μια σταθερά στους καιρούς που αλλάζουν όλα με ορμή. Εστω και αν η σταθερά είναι η ίδια τελετουργική υπόκλιση.
Ομως αν υποθέσουμε ότι η τάξη των πραγμάτων, όπως την ξέραμε, έχει καταρρεύσει, απαξιωθεί, πλήρως απομυθοποιηθεί, ό,τι έχει απομείνει δεν είναι παρά ρετάλια που υποδύονται τα τόπια ύφασμα. Δηλαδή, κανείς δεν μπορεί να περιγράψει με ακρίβεια τι φιλοξενούν τα ράφια. Μόνο υποθέσεις μπορεί να κάνει. Αρα τα ΤΕΙ που δεν κλείνουν ή ο αναγνωρίσιμος αοιδός με την «ευρεία βάση» μπορεί να αποδειχθούν μπούμερανγκ αντί για αποδοτικές κινήσεις. Μπορεί να λειτουργήσουν απωθητικά τόσο για «δεδομένους» όσο και για υποψήφιους ψηφοφόρους.
Πόση αντοχή έχουν οι συνηθισμένες πολιτικές σε ασυνήθιστους καιρούς; Πόσο ακόμη οι διορισμοί από υπουργούς της κυβέρνησης ή οι τοπικισμοί βουλευτών μπορούν να υποκαταστήσουν την έλλειψη πολιτικής ή να συγκινήσουν το ακροατήριο; Αναμενόμενες απαντήσεις κρύβουν, πλέον, οδυνηρές εκπλήξεις.