Κλινικές μελέτες, έτοιμα άρθρα και καταθέσεις

Κλινικές μελέτες, έτοιμα άρθρα και καταθέσεις

3' 13" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οταν η Ελλάδα εισήλθε στην εποχή των μνημονίων, «πάγωσαν» και οι τιμολογήσεις νέων φαρμάκων, σε μια προσπάθεια να κρατηθεί συνολικά χαμηλή η φαρμακευτική δαπάνη. Μέχρι τότε οι τιμές ορίζονταν από επιτροπή του υπουργείου Εμπορίου, ενώ δεν υπήρχε ο παραμικρός έλεγχος στη συνταγογράφηση των επαγγελματιών Υγείας.

«Για να φαίνονται υψηλότερες οι πωλήσεις», λέει στην «Κ» πρώην εργαζόμενος στη Novartis που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του, «οι πωλητές, σε συνεργασία με τους φαρμακοποιούς, πείραζαν τα νούμερα του IMS (συστήματος καταγραφής πωλήσεων). Η Ελλάδα, με βάση τον πληθυσμό της, ήταν η 6η καλύτερη ευρωπαϊκή αγορά με υψηλές τιμές αναφοράς για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες».

Το 2010, με τη φαρμακευτική δαπάνη να έχει φθάσει στα 9 δισ., άρχισε η αντίστροφη μέτρηση. Με την υιοθέτηση αυστηρότερων κανόνων συμμόρφωσης, ένα μέρος των δαπανών προώθησης μεταφέρθηκε σε δαπάνες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (μέσω της οποίας, διαφημιστικές κατηύθυναν χρήματα σε «φορείς επίδρασης αποφάσεων» και τον Τύπο) και τις λεγόμενες κλινικές μελέτες. Αυτές αποτελούν μείζον ζήτημα της έρευνας των αμερικανικών αρχών για τη Novartis, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ».

Απουσία ελέγχου

Πέρυσι, συνολικά πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα κλινικές μελέτες για 153 ουσίες με προϋπολογισμό για τα νοσοκομεία περί τα 60 εκατ. Διαδοχικές κυβερνήσεις και ο ΕΟΦ δέχονται ότι στις μετεγκριτικές κλινικές μελέτες για ένα φάρμακο λείπει εντελώς ο μηχανισμός ελέγχου. «Σε αυτές ο γιατρός χρεώνει την εταιρεία ανά ασθενή, προκειμένου να τον “παρακολουθήσει” και το κράτος πληρώνει…», λέει στην «Κ» καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ.

Το 2012, ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Εταιρειών Ελλάδος (ΣΦΕΕ) άλλαξε τον κώδικα δεοντολογίας, κάνοντάς τον πιο αυστηρό. Ενα μέρος των δαπανών «προώθησης» πέρασε στα ιατρικά τμήματα των εταιρειών. Μέρος τους δινόταν για αυτές τις μελέτες, για τις οποίες ο ΣΦΕΕ αποφάσισε να δημιουργήσει το 2013 ηλεκτρονικό αρχείο ονόματι ΔΗΛΟΝ. Εκεί υποτίθεται ότι καταχωρίζονται τέτοιες μελέτες, αλλά μια ματιά στο αρχείο φθάνει για να αντιληφθεί κανείς ότι ακόμη και τα μέλη του ΣΦΕΕ δεν το παίρνουν στα σοβαρά, καθώς λείπουν ονόματα νοσοκομείων, ποσά αποζημιώσεων και ενεργά αρχεία των μελετών (η Novartis είναι μάλλον από τις καλές περιπτώσεις σε σύγκριση με άλλες εταιρείες). Πωλητές που μίλησαν στην «Κ» είπαν ότι οι μελέτες «της φάσης από 3 και πάνω (κάθε μελέτη μπορεί να έχει 4 και 5 φάσεις) προετοιμάζονται από ειδικές εταιρείες που πάνε τα χαρτιά έτοιμα στους νοσοκομειακούς γιατρούς…».

Η σημερινή διοίκηση του ΕΟΦ έχει αποφασίσει να βάλει τέρμα σε αυτό το καθεστώς, ενώ η πρόεδρος του οργανισμού Κατερίνα Αντωνίου σε κάθε ευκαιρία θέτει το ζήτημα του αριθμού των επιστημονικών εταιρειών στις οποίες κατευθύνονται επίσης χρήματα για την «προώθηση». Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το ζήτημα τέθηκε και στη συνεδρίαση της αρχής προσωπικών δεδομένων που συνεδρίασε για δεύτερη φορά σε ένα εξάμηνο σχετικά με το πλαίσιο της δημοσιοποίησης των ονομάτων γιατρών που έχουν παροχές για συμμετοχή σε συνέδρια από εταιρείες. Η εφευρετικότητα των πωλητών φθάνει στο σημείο, πάντως, να μοιράζουν και χρήματα προώθησης με τη μορφή πνευματικών δικαιωμάτων σε γιατρούς για επιστημονικά άρθρα, τα οποία στην πραγματικότητα έχουν γράψει οι γιατροί των εταιρειών και έχουν υπογράψει στη συνέχεια οι επαγγελματίες «στόχοι».

Μπροστά σε αυτά τα τεχνάσματα η έκθεση του ΣΕΕΥΠ για τη συμμετοχή υπαλλήλων του κράτους σε συνέδριο φαρμακοοικονομίας μοιάζει μάλλον ανώδυνη άσκηση. Παρ’ όλα αυτά, απεστάλη –όπως γράφει ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας Μάριος Σαλμάς στο βιβλίο του «Θέμα ιδεολογίας και όχι μόνο», που εξεδόθη το 2015– στο υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.

Οι καταγγελίες του κ. Σαλμά δεν αφορούν συγκεκριμένη εταιρεία και δεν αφορούν τη συγκεκριμένη εκδήλωση. Ο δεύτερος φάκελος –έστειλε δύο– αφορά ογκολογικά φάρμακα άλλης μεγάλης ελβετικής εταιρείας που έλειπαν από το φαρμακείο του νοσοκομείου. Ο κ. Σαλμάς γράφει στο βιβλίο του ότι στέλεχος του νοσοκομείου διατηρούσε πολλούς λογαριασμούς στους οποίους το διάστημα 2002-2008 γίνονταν «καταθέσεις μεγάλων χρηματικών ποσών από μεγάλες διεθνείς αλλά και ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες…».

Τον έλεγχο στην υπόθεση αυτή έκανε ο σημερινός πρόεδρος του ΣΕΕΥΠ Σταύρος Ευαγγελάτος. Οι δύο αυτοί φάκελοι διαδραμάτισαν ρόλο στις έρευνες των αμερικανικών αρχών που αφορούν όχι μόνον καινοτόμα αλλά και λιγότερο πρωτοποριακά φάρμακα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή