Ρεπορτάζ: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΑΚΑΟΥΝΑΚΗ
Την περασμένη Τρίτη το πρωί, έσπασαν έξω από το κρατητήριο ένα ρόδι. Τους είχαν πει για το έθιμο της Πρωτοχρονιάς, αλλά εκείνοι προτίμησαν να το φυλάξουν για το πρωινό της πρώτης τους δίκης στον Αρειο Πάγο. «Σε αυτά τα δικαστήρια θα κριθούν οι ζωές μας, αλλά και των οικογενειών μας», λένε στην «Κ» oι οκτώ Τούρκοι αξιωματικοί που κατηγορούνται ως πραξικοπηματίες.
Τους τελευταίους έξι μήνες, η καθημερινότητά τους έχει μπει σε μια ασυνήθιστη ρουτίνα. Κρατούμενοι στο αστυνομικό τμήμα των Αχαρνών, ξυπνούν νωρίς το πρωί, προαυλίζονται για δύο ώρες, μετά πάλι πίσω στον χώρο κράτησης – δύο δωμάτια με οκτώ χτιστά κρεβάτια και παράθυρα σαν φεγγίτες που βλέπουν πίσω από τα κάγκελα το ερειπωμένο Ολυμπιακό Χωριό.
Για να περάσει η ώρα και να ξεχαστούν, διαβάζουν βιβλία, κάποιος έχει αναλάβει και κρατάει ένα ομαδικό ημερολόγιο, παίζουν σκάκι και μουσική με έναν μπαγλαμά – ένας άλλος έπαιζε βιολί, αλλά μόλις του ήρθε στο μυαλό η σκηνή του «Τιτανικού», όπου το πλοίο βυθίζεται και ο βιολιστής συνεχίζει να παίζει, αποφάσισε πως δεν θα το ξαναπιάσει μέχρι να βγει η απόφαση.
Το κακό, λένε εξομολογητικά, είναι πως τέσσερις ξανάρχισαν το κάπνισμα και βέβαια πως όσο και να προσπαθούν να το αποφύγουν, η συζήτηση αναπόφευκτα πάντα επιστρέφει στην κατάσταση στη χώρα τους και στη δικαστική τους υπόθεση.
Οι δικηγόροι
«Δεν υπάρχει τίποτα το ενοχοποιητικό για εμάς», επιμένουν, και οι δικηγόροι τους συμφωνούν. Πρόκειται για πιλότους έρευνας και διάσωσης και εκείνο το βράδυ βρίσκονταν εκτός υπηρεσίας. «Οταν μας ειδοποίησαν, κάποιοι τρώγαμε βραδινό με τις οικογένειές μας, άλλοι παίζαμε με τα παιδιά μας». Το επείγον δεν τους παραξένεψε. Λόγω των συχνών τρομοκρατικών επιθέσεων στην Κωνσταντινούπολη, συχνά τους καλούσαν να συνδράμουν εκτάκτως στη διάσωση τραυματιών. Ετσι, στις 9.35 το βράδυ επιβιβάστηκαν στα ελικόπτερα και ξεκίνησαν για το σημείο που τους είχαν υποδείξει. Εκεί όμως δέχτηκαν πυρά και έντρομοι αποχώρησαν. Προσγειώθηκαν σε μια στρατιωτική βάση και τότε κατάλαβαν πως γινόταν πραξικόπημα.
Η τουρκική πλευρά δεν αμφισβητεί πως το ελικόπτερο ήταν διασωστικό ούτε πως και οι ίδιοι ήταν άοπλοι. Το μοναδικό ενοχοποιητικό στοιχείο ήταν μια σειρά κλήσεων κατά τη διάρκεια της νύχτας, κάτι που από την πρώτη στιγμή είχαν πει και οι ίδιοι στις καταθέσεις τους:
«Καλέσαμε τους διοικητές μας, μας διέταξαν να μη μετακινηθούμε και έτσι κάναμε».
Η ώρα της απόφασης
Οταν, το χάραμα, αστυνομικοί και πολίτες άρχισαν να πυροβολούν προς το μέρος τους και να προσπαθούν να μπουν μέσα στη βάση, εκείνοι πανικοβλήθηκαν. Τηλεφώνησαν ξανά και ξανά στους διοικητές τους, αλλά πλέον ήταν αδύνατον να τους βρουν. Την απόφαση να έρθουν στην Ελλάδα την πήραν αφού είδαν στο Ιντερνετ εικόνες στρατιωτικών να έχουν περικυκλωθεί από εξαγριωμένους άνδρες, να τους μαστιγώνουν, να τους αποκεφαλίζουν και στη συνέχεια να τους πετούν από τη γέφυρα του Βοσπόρου.
Εκείνη τη στιγμή, οι οκτώ από τους εννέα αξιωματικούς ένιωσαν πως δεν θα μπορούσαν να πείσουν κανέναν για την αθωότητά τους. Ο ένατος ήταν αισιόδοξος. Θεωρούσε πως θα επιστρέψει στη βάση, θα εξηγήσει την κατάσταση και δεν θα έχει πρόβλημα (σήμερα βρίσκεται στη φυλακή). Ηταν 11 το πρωί όταν τελικά οι οκτώ επιβιβάστηκαν ξανά στο ελικόπτερο. Μία ώρα και ένα τέταρτο αργότερα, προσγειώθηκαν στην Αλεξανδρούπολη.
«Εκείνη την ημέρα άλλαξε μια για πάντα η ζωή μας. Υπάρχει πλέον το πριν και το μετά. Εάν κάνεις αναζήτηση με το όνομά μας στο Ιντερνετ, πριν από τις 15 Ιουλίου θα βρεις άρθρα στα οποία είμαστε “ήρωες” λόγω των νατοϊκών αποστολών διάσωσης στο Αφγανιστάν και στη Βοσνία. Μετά τις 15 Ιουλίου γίναμε οι προδότες που θέλαμε να δολοφονήσουμε τον Ερντογάν, να επιτεθούμε στο νησάκι Ιμραλί όπου κρατείται ο Οτσαλάν, να μεταφέρουμε Αμερικανό πράκτορα της CIA στην Ελλάδα και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς».
Φόβος για όσους έμειναν
Μιλούν σχεδόν καθημερινά με τις οικογένειές τους. Στα παιδιά τους όμως δεν λένε την αλήθεια, τους έχουν πει πως βρίσκονται στο εξωτερικό για άσκηση του ΝΑΤΟ και πως σύντομα θα επιστρέψουν. Αν και τα μεγαλύτερα κάτι έχουν καταλάβει.
Σχεδόν όλες οι σύζυγοί τους που εργάζονταν και πολλοί συγγενείς πρώτου βαθμού έχουν απολυθεί από τις δουλειές τους – κάποιοι από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Είναι σαφές πως θα είναι πολύ δύσκολο να ξαναβρούν δουλειά. Δύο παιδιά τα απέβαλαν και με δυσκολία βρήκαν άλλο σχολείο για να συνεχίσουν τη χρονιά. Οι τραπεζικοί λογαριασμοί τους έχουν παγώσει, τα διαβατήριά τους έχουν κατασχεθεί.
Η μεγαλύτερη όμως αγωνία των οκτώ αξιωματικών είναι πως μπορεί να συλληφθούν και οι γυναίκες τους, και αυτό, γιατί πριν από μερικές ημέρες αυτό συνέβη με τη σύζυγο καλού τους φίλου στρατιωτικού. Χωρίς καμία εξήγηση για τον λόγο, προφυλακίστηκε και ακόμα κανείς δεν έχει καταφέρει να την επισκεφθεί στη φυλακή.
Το «εξπρές»
«Ζούμε μια νέα εκδοχή του “Εξπρές του μεσονυκτίου”, τώρα όμως θα λέγεται “Η πτήση του μεσονυκτίου”», λέει ένας από τους πιλότους και όλοι γελούν. Προσπαθούν με αστεία να δίνουν κουράγιο ο ένας στον άλλον. Σε αυτό βοηθούν και οι αξιωματικοί του χώρου κράτησης, που από την πρώτη στιγμή τούς φέρθηκαν με σεβασμό και καλοσύνη.
Πριν από μερικές ημέρες, ένας από αυτούς τούς πήγε ένα πάκο με φωτοτυπίες. «Ισως σας βοηθήσουν στο δικαστήριο», τους είπε. Ηταν δημοσιεύματα για την άγρια επίθεση που υπέστη ο Τούρκος σχεδιαστής μόδας Μπαρμπαρός Σανσάλ εξαιτίας μιας δήλωσης που έκανε.
Εχουν συγκινηθεί από τις πρωτοβουλίες συμπαράστασης πολλών Ελλήνων για την υπόθεσή τους. «Μας έχετε κάνει να νιώθουμε λιγότερο μόνοι και απελπισμένοι αυτή τη σκοτεινή περίοδο», λένε. Προσπαθούν να κάνουν όνειρα για την «επόμενη ημέρα» κοντά στους δικούς τους, σαν και πρώτα.
«Μια μέρα, ποιος ξέρει, θα βρεθούμε πίσω στα σπίτια μας, οι γυναίκες μας θα κλαίνε. Ελπίδα! Μια μέρα θα χαμογελάμε. Τα δάκρυα, ποιος ξέρει, μπορεί και να γίνουν ουράνια τόξα, θα αγκαλιάσω τα παιδιά μου», έχει γράψει ένας από τους αξιωματικούς με μολύβι στον τοίχο δίπλα από το μαξιλάρι του.
Ενας άλλος έχει ζωγραφίσει τα δύο του παιδιά. Ο νεαρός αυτός άνδρας, που περιμένει σε δύο μήνες το τρίτο του αγόρι, για μεγάλο διάστημα δεν είχε στα χέρια του φωτογραφίες των παιδιών του. Μια μέρα λοιπόν πήρε μολύβι και χαρτί και άρχισε να τα ζωγραφίζει από μνήμης, έτσι ανακάλυψε πως έχει ένα κρυφό ταλέντο. Στον τοίχο έχει σχεδιάσει και ένα ημερολόγιο. Ξεκινάει από τον περασμένο Ιούλιο και φτάνει μέχρι και τις 23 Ιανουαρίου, οπότε αναμένεται να βγει η απόφαση για την έκδοσή τους.
Βίντεο: Ο φόβος της απέλασης