Η παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα έστω και ως τεχνικός σύμβουλος προβάλλει όλο και περισσότερο ως ένας πιθανός συμβιβασμός με την Ευρωζώνη, καθώς οι διαφωνίες μεταξύ των δύο παραμένουν αγεφύρωτες, όπως επιβεβαιώθηκε στο τελευταίο Euroworking Group.
Στην άποψη αυτή συγκλίνουν οι αρμόδιοι υπουργοί Οικονομικών αναγνωρίζοντας ότι το σενάριο που περιέγραψε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αν αποχωρήσει το ΔΝΤ, θα είναι καταστροφικό για τη χώρα. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Σόιμπλε σε συνέντευξή του στη Wall Street Journal προειδοποίησε ότι εάν το ΔΝΤ αποχωρήσει, αυτό θα σηματοδοτούσε τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος και την ανάγκη σύναψης νέας συμφωνίας. Αυτό με τη σειρά του θα οδηγούσε στην έναρξη μιας μακράς διαδικασίας διαπραγματεύσεων, με αβέβαιη έκβαση, η οποία στο μεταξύ θα έχει ανατρέψει μία ακόμη φορά την όποια πρόοδο επιτεύχθηκε μετά το παρ’ ολίγον Grexit του 2015.
Η άποψη περί διατήρησης του σημερινού καθεστώτος, με το Ταμείο να παραμένει στο πρόγραμμα αλλά χωρίς χρηματοδότηση, κερδίζει έδαφος. Στο EWG της περασμένης Πέμπτης, ο Γερμανός εκπρόσωπος επέμεινε στη διατήρηση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ επί πολλά χρόνια. Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος του Ταμείου κ. Ντέλια Βελκουλέσκου υποστήριξε ότι τα σημερινά μέτρα εξασφαλίζουν πλεόνασμα έως 1,5% και άρα η επίτευξη του στόχου απαιτεί πρόσθετα μέτρα. Επίσης, η κ. Βελκουλέσκου επέκρινε την Αθήνα για την επιλογή της να αποφασίσει μονομερώς και να χορηγήσει το επίδομα στους συνταξιούχους, υποστηρίζοντας ότι έπληξε την αξιοπιστία της χώρας.
Η Κομισιόν πάντως υπογράμμισε τη βεβαιότητά της ότι το 2016 έκλεισε με υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο όπως ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Χουλιαράκης θα διαμορφωθεί στο 1,2% του ΑΕΠ. Αρκετά κράτη-μέλη ζήτησαν από το ΔΝΤ να μην επιμείνει στην προληπτική θεσμοθέτηση μέτρων, αλλά απαίτησαν από την Αθήνα να αναλάβει να παρουσιάσει έναν αξιόπιστο και αυτόματο μηχανισμό κάλυψης των δημοσιονομικών αποκλίσεων. Ο μηχανισμός αυτός, σύμφωνα με τη δέσμευση που ανέλαβε ο κ. Χουλιαράκης, θα παρουσιαστεί στο Εurogroup της 26ης Ιανουαρίου.
Στις Βρυξέλλες απεύχονται το ενδεχόμενο να οδηγηθούν τα πράγματα σε αξιέξοδο και να ενεργοποιηθεί το σενάριο που περιέγραψε στις δηλώσεις του ο κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Πρόκειται για ένα καταστροφικό σενάριο για τη χώρα, η οποία θα έμπαινε σε μια νέο περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας, που θα είχε πολλαπλές αρνητικές συνέπειες. Είναι χαρακτηριστικό ότι και μόνο από την παράταση της αβεβαιότητας άμεσες συνέπειες θα είναι:
• Η διάψευση των ήδη φιλόδοξων στόχων για ανάπτυξη. Στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι ακόμη κι αν όλα πάνε σύμφωνα με το πρόγραμμα, για να επιβεβαιωθεί ο προβλεπόμενος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα χρειαστούν «αναπτυξιακά» αντίμετρα για να αντισταθμιστούν οι μεγάλες επιβαρύνσεις από φόρους και εισφορές στους ελεύθερους επαγγελματίες και στην οικονομία γενικότερα.
• Η ανάγκη για πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, εάν τελικώς η ανάπτυξη είναι μικρότερη από αυτή που έχει υπολογιστεί.
Ηδη με το υφιστάμενο μακροοικονομικό σενάριο υπάρχει δημοσιονομικό κενό που οι Ευρωπαίοι εκτιμούν σε 500 εκατ. ευρώ το 2018 και το ενδεχόμενο να ληφθούν πρόσθετα μέτρα είναι κοινωνικά και πολιτικά ανέφικτο.
• Το «πάγωμα» κάθε επενδυτικού σχεδίου, είτε αφορά στις αποκρατικοποιήσεις είτε στις ιδιωτικές επενδύσεις. Με δεδομένο μάλιστα ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων παρουσιάζει σημαντικές καθυστερήσεις και τα έσοδα εμφανίζουν σημαντική απόκλιση, η αβεβαιότητα θα απομακρύνει κάθε προοπτική υλοποίησής του.
• Το «πάγωμα» της διαδικασίας διευθέτησης του χρέους, που, σε συνδυασμό με την απομάκρυνση της προοπτικής ένταξης των ελληνικών ομολόγων στο QE, εξανεμίζει τις πιθανότητες να αρχίσει άμεσα η σταδιακή επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές.