Συνέντευξη στον Γιώργο Μακρή
«Με το Μνημόνιο αποτρέψαμε το Grexit και προστατέψαμε τις ενισχύσεις προς τους αγρότες», επισημαίνει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Βαγγέλης Αποστόλου, σε συνέντευξή του στο «Αgricola» και υποστηρίζει ότι μέσα από την επώδυνη ωρίμασή του, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σε θέση να δίνει μάχες από καλύτερη θέση για τον αγροτικό χώρο.
Απευθυνόμενος στους αγρότες που βρίσκονται στην τελική ευθεία για τις εξαγγελθείσες κινητοποιήσεις τους, ο κ. Ε. Αποστόλου, αφού μιλάει για «ιδιαίτερη μεταχείρισή» τους, τους προτρέπει «να δουν τι συμβαίνει δίπλα τους στην κοινωνία» και δηλώνει με νόημα: «Δεν πας σε μπλόκα για το ακατάσχετο».
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα θα βρεθεί κατηγορούμενη στην Ε.Ε. αν κλείσει το τελωνείο του Προμαχώνα, όπως συνέβη πέρυσι, και θέτει το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί η κυβέρνηση:
– Αφήνει ανοιχτό το να γίνουν πιο ελαστικά τα τεκμήρια για τους αγρότες ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, καθώς και να διευκολυνθούν στο να αποπληρώσουν τις εισφορές τους στα ασφαλιστικά ταμεία.
– Παραπέμπει στους θεσμούς για το ενδεχόμενο αύξησης του ακατάσχετου λογαριασμού των αγροτών.
– Ξεκαθαρίζει ότι δεν μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις όπως κατάργηση του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο ή ρύθμιση των «κόκκινων δανείων» των αγροτών με πιο ευνοϊκούς όρους.
– Οι αγρότες ετοιμάζονται για κινητοποιήσεις, κύριε Αποστόλου. Ποιο είναι το μήνυμα που τους στέλνετε;
– Δεν λέω ότι οι Έλληνες αγρότες δεν έχουν προβλήματα. Προβλήματα έχουν και οι Ευρωπαίοι αγρότες, όπως πολλαπλάσια προβλήματα έχει συνολικά η ελληνική κοινωνία από την κρίση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι διασφαλίσαμε τα 3,5 δισ. ευρώ κοινοτικούς πόρους –ουσιαστικά, είναι οι μόνοι πόροι που έχουμε κάθε χρόνο για τον αγροτικό χώρο– κι από εκεί και πέρα προσπαθούμε μέσα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτό που έγινε με την καθιέρωση του αφορολόγητου, που ξεκινά από 8.600 και φτάνει μέχρι 9.500 ευρώ, αν ληφθεί υπόψη ότι τουλάχιστον οι μισές επιδοτήσεις δεν υπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημα, είναι μια μεγάλη θετική διαφοροποίηση για τους αγρότες, τη στιγμή που η κοινωνία δέχεται πλήγματα. Και τη στιγμή που οι υπόλοιπες επιχειρηματικού χαρακτήρα δραστηριότητες φορολογούνται από το πρώτο ευρώ… Δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε αυτό… Από εκεί και πέρα, είναι δικαίωμά τους ο τρόπος που θα επιλέξουν για τις κινητοποιήσεις τους. Εμείς δεν υπάρχει περίπτωση να τους φερθούμε όπως τους φέρθηκαν άλλοι παλιότερα και σήμερα τρέχουν από πίσω τους.
– Εσείς μπορείτε να ζήσετε με 8.500-9.000 ευρώ τον χρόνο, όπως σας λένε οι αγρότες;
– Ένα αφορολόγητο 9.000 ευρώ σημαίνει καθαρό μηνιαίο εισόδημα 800 ευρώ. Εγώ δεν σας λέω ότι ζει κάποιος καλά με αυτά τα χρήματα, αλλά ας δούμε δίπλα στην ελληνική κοινωνία τι συμβαίνει, όταν έχουμε 1,5 εκατομμύριο ανέργους, όταν έχουμε κατώτατο μισθό που φτάνει τα 586 ευρώ…
– Αντιλαμβάνεσθε ότι στους αγρότες έχουν πέσει ταυτόχρονα πάρα πολλές υποχρεώσεις, όπως φορολογικές, ασφαλιστικές, ΕΛΓΑ…
– Το θέμα είναι ότι τα βάζουν όλα μαζί, ενώ δεν είναι έτσι. Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, με βάση τα εισοδήματα που έχουν δηλωθεί, δείχνουν ότι η πλειονότητα, πάνω από το 90-95% των αγροτών, δεν θα πληρώσει ούτε ένα ευρώ φόρο. Άρα, το 2017 η προκαταβολή 75% που είχε πληρώσει πέρυσι θα του επιστραφεί. Οι αγρότες που δηλώνουν εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ είτε δεν θα πληρώσουν καθόλου, που σημαίνει ότι θα τους επιστραφεί η προκαταβολή, είτε θα πληρώσουν κάτι, αλλά οπωσδήποτε λιγότερο απ’ αυτό που πλήρωναν την προηγούμενη χρονιά. Συνεπώς, πρόκειται για φορολογική ελάφρυνση, όχι επιβάρυνση.
– Οι αγρότες αντιτείνουν ότι τους «πιάνουν» τα τεκμήρια και ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει αφορολόγητο.
– Ένας που έχει τεκμήριο 12.000 ευρώ μέχρι τις 9.000-9.500 ισχύει το αφορολόγητο, άρα καλείται να φορολογηθεί με 22% για το εναπομείναν ποσό των 2.000-2.500 ευρώ, μιλάμε δηλαδή για φόρο 400-500 ευρώ. Και αυτός με το τεκμήριο θα πληρώσει λιγότερα από την προηγούμενη χρονιά. Κοιτάζουμε, όμως, και κάτι άλλο. Τα στοιχεία του τεκμηρίου είναι τρία: σπίτι, αυτοκίνητο, εισόδημα. Επειδή στις ορεινές-μειονεκτικές περιοχές το τεκμήριο της κατοικίας «τσιμπάει» διότι τα σπίτια είναι μεγάλα, παρότι μπορεί να είναι παλιά και μικρής αξίας, εξετάζουμε το ενδεχόμενο να ισχύσει το τεκμήριο μέχρι τα 80 τ.μ., πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα έχουν επιπτώσεις οι κάτοικοι αυτών των περιοχών από το τεκμήριο. Θα προσπαθήσουμε να μειώσουμε το τεκμήριο μέχρι το αφορολόγητο για το σύνολο των αγροτών. Δεν έχουν τελειώσει αυτά τα θέματα, αλλά θεωρώ ότι δεν θα έχουμε πρόβλημα να τα περάσουμε.
– Ασφαλιστικό. Οι αγρότες επισημαίνουν ότι οι εισφορές είναι αυξημένες από φέτος, λόγω του ότι υπολογίζονται ως ποσοστό επί του εισοδήματος (14%), υποχρεώνονται να τις καταβάλλουν σε μηνιαία βάση και όχι σε δύο εξαμηνιαίες δόσεις, όπως ίσχυε μέχρι τώρα, ενώ φέτος θα πρέπει να πληρώσουν και τις εισφορές του 2017, και τις εισφορές του 2016.
– Το μεγαλύτερο πρόβλημά τους αυτή την ώρα είναι η εισφορά του 2016, που ήταν όντως αυξημένη. Είμαστε σε συνεννόηση με το υπουργείο Εργασίας, ώστε να μετατεθεί η πληρωμή των ασφαλιστικών υποχρεώσεων των αγροτών του 2016 για το δεύτερο εξάμηνο 2017, όταν για την πλειονότητα των αγροτών η επιστροφή φόρου που θα πάρουν θα μπορέσει να καλύψει τις εκκρεμότητες από το 2016. Θέλουμε, όμως, ένα ασφάλιστρο που να μπορεί να υπηρετηθεί. Ήδη από το 2017 έχουμε μείωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, από το 2018-20 οι αυξήσεις είναι πολύ μικρές, που σημαίνει ότι ο αγρότης μπορεί να ανταποκριθεί. Πρέπει, όμως, να σημειώσουμε τη θετική αντιμετώπιση που είχαν οι αγρότες και σε αυτό το θέμα: υπάρχει η πρόβλεψη της μεταβατικότητας, υπάρχει και η πρόβλεψη να θεωρηθεί ως κατώτατο ασφαλιστέο εισόδημα το 70% και όχι το 100% του μισθού του ανειδίκευτου εργάτη. Με βάση το εισόδημα που δηλώνεται, το 80-85% των αγροτών θα έχει το ελάχιστο ασφάλιστρο. Υπάρχει δηλαδή και εδώ ιδιαίτερη μεταχείριση των αγροτών.
– Στον δημόσιο λόγο σας εστιάζετε στους αγρότες με χαμηλά εισοδήματα. Υπάρχουν όμως και δυναμικοί-παραγωγικοί αγρότες που έχουν καθαρό εισόδημα, για παράδειγμα, 30.000 ευρώ ετησίως και περισσότερα. Αυτούς δεν τους «τιμωρείτε» με τις ασφαλιστικές και φορολογικές επιβαρύνσεις;
– Οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα, άρα μειώνουν τον φόρο. Από εκεί και μετά, όταν μια τέτοια ρύθμιση ισχύει για το σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας, οι αγρότες δεν μπορούν να εξαιρεθούν, μπορούν όμως να τύχουν μιας ιδιαίτερης μεταχείρισης, όπως σας εξήγησα.
– Οι αγρότες θέτουν με έμφαση και το ζήτημα αφενός της πρόσβασης με πολύ μεγάλη δυσκολία σε τραπεζικό δανεισμό και αφετέρου των κατασχέσεων για «κόκκινα» δάνεια αλλά και για ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Δημόσιο, τράπεζες και ταμεία.
– Υπάρχει ένα πρόβλημα υπερχρέωσης γενικότερα στην οικονομία. Αυτό το πρόβλημα στον αγροτικό χώρο έρχεται από πολύ παλιά. Τα χρέη που υπάρχουν από τον συνεταιριστικό χώρο φτάνουν τα 3 δισ. ευρώ. Δεν μπορούμε να πούμε ότι εξετάζουμε τα «κόκκινα» δάνεια του αγροτικού χώρου χωριστά από την υπόλοιπη παραγωγική δραστηριότητα. Εμάς μας ενδιαφέρει να φτάσουμε σε μια ρύθμιση που θα ελαφραίνει το χρέος με μια λογική που αφενός μεν θα επιτρέπει στον αγροτικό χώρο να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που θα μείνουν, αφετέρου δε θα επιτρέπει στο τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει. Χρειάζεται μια χρυσή τομή. Πολύ σημαντικό είναι επίσης να υπερασπιστούμε την περιουσία που έχουν οι αγρότες και οι συνεταιρισμοί, η οποία δεν πρέπει να φύγει από τον αγροτικό χώρο και να περάσει στα «κοράκια» των αγορών. Επειδή, όμως, ο αγροτικός χώρος αντιμετωπίζει και πρόβλημα ρευστότητας, κάναμε κίνηση –δεν ήταν εύκολη– για την καθιέρωση της κάρτας του αγρότη με πιστωτική εγγύηση σε πρώτη φάση το 80% της βασικής ενίσχυσης. Υπογράψαμε ήδη μνημόνιο συνεργασίας με την Εθνική, την Eurobank, την Alpha, ενώ ενδιαφέρον υπάρχει και από άλλες τράπεζες, μεταξύ των οποίων και οι συνεταιριστικές. Στόχος είναι να μεταφέρουμε ένα κομμάτι των ενισχύσεων 6-8 μήνες πιο μπροστά, για να υπάρχει όλη τη χρονιά δυνατότητα ρευστότητας με βάση τις ενισχύσεις και ταυτόχρονα να υπάρξει ένα επιτόκιο που δεν θα είναι τοκογλυφικό. Ένα επιτόκιο όπως αυτό που συζητείται, της τάξης του 4%, είναι μεγάλη επιτυχία για τον αγροτικό χώρο. Οι αγρότες βάζουν βέβαια ζητήματα, όπως τι θα γίνει με τα ανοιχτά δάνεια, όμως εμείς δεν μπορούμε να λύσουμε με την κάρτα του αγρότη όλα τα ζητήματα υπερχρέωσης που έχουν. Δεν έχουμε άλλη δυνατότητα αυτή την ώρα. Κάποια στιγμή η κάρτα του αγρότη μπορεί να συμπεριλάβει όλες τις ενισχύσεις, μπορούμε να φτάσουμε μέχρι του σημείου οι ενισχύσεις να δίνονται απευθείας στον αγρότη μέσω κάρτας, καταργώντας την όποια τραπεζική παρέμβαση μεταξύ Ε.Ε. και αγρότη. Αυτό σημαίνει ότι οι ενισχύσεις θα καταβάλλονται ουσιαστικά στον αγρότη με το που καταθέτει τη δήλωση ΟΣΔΕ και θα μπορεί να τις χρησιμοποιεί μ’ ένα μικρό επιτόκιο μέχρι την πληρωμή τους.
– Για το ακατάσχετο τι σχεδιάζετε;
– Το ακατάσχετο 1.250 ευρώ ισχύει για όλους. Θα πρέπει οι αγρότες να τρέξουν στις τράπεζες να δηλώσουν τον ακατάσχετο λογαριασμό, γιατί πάνω από το 90% δεν τον έχει δηλώσει.
– Λένε, όμως, ότι το ακατάσχετο των 1.250 ευρώ είναι πολύ χαμηλό γι’ αυτούς…
– Το ακατάσχετο το διασφαλίζεις για να έχεις χρήματα στην έσχατη ανάγκη, στις δύσκολες στιγμές. Δεν μπορεί να λένε ότι, επειδή δεν μπορώ να τα έχω όλα, επειδή χρωστάω περισσότερα, δεν πηγαίνω να διασφαλίσω ούτε το ελάχιστο. Για τη διεύρυνση του ακατάσχετου εμείς κάναμε προσπάθεια, αλλά πρέπει να εγκριθεί από τους θεσμούς. Συνεπώς, ξεφεύγει από τις δικές μου αρμοδιότητες, είναι θέμα που αφορά τον υπουργό Οικονομικών, είναι θέμα που αφορά τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
«Casus belli για την Ε.Ε. αν κλείσει το τελωνείο στον Προμαχώνα»
– Αν δεχτούμε την επιχειρηματολογία που αναπτύσσετε, γιατί τότε οι αγρότες κατεβαίνουν σε κινητοποιήσεις; Θεωρείτε ότι αυτές είναι υποκινούμενες;
– Δεν θα πω ότι έχουν πάρει οι αγροτικές κινητοποιήσεις εθιμικό χαρακτήρα. Όμως ο τρόπος που επιχειρείται να γίνονται κάθε χρόνο συγκεκριμένες κινητοποιήσεις με συγκεκριμένες διαδικασίες είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν γίνεται ουσιαστική συζήτηση. Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, να πούμε ότι πάμε σε μπλόκα γιατί δεν εξασφαλίσαμε το ακατάσχετο. Όταν πηγαίνεις για κινητοποιήσεις τόσο δυνατές, θα πρέπει να δεις και τι συμβαίνει δίπλα στην κοινωνία. Να δεις ότι το αγροτικό εισόδημα παρουσιάζει αύξηση το 2015 και 2016 σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ενώ αντίστοιχα σε άλλες χώρες της Ε.Ε. έχει μείωση. Άρα, έχεις αύξηση στο εισόδημα, έχεις αύξηση στις εξαγωγές και δίπλα έχεις μια κοινωνία που έχει μεγάλο πρόβλημα και από πλευράς εισοδήματος. και από πλευράς απασχόλησης. Δεν είσαι κάτι το ξεχωριστό… Ο ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, δεν είναι εναντίον των κινητοποιήσεων. Κάναμε ένα βήμα στη λογική και οι κινητοποιήσεις να έχουν την κοινωνική συναίνεση, να μη δημιουργούν δηλαδή προβλήματα στην υπόλοιπη κοινωνία.
– Να μην κλείνουν τους δρόμους λέτε;
– Πόσω μάλλον όταν δημιουργούνται προβλήματα και με ξένες χώρες.
– Εννοείτε τα τελωνεία;
– Εκεί είναι πρόβλημα. Με ενημέρωσαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι, αν κλείσει ο Προμαχώνας, η Ελλάδα θα βρεθεί κατηγορουμένη. Πέρυσι έγινε ολόκληρη συζήτηση γι’ αυτό το θέμα και, όπως αντιλαμβάνεσθε, η συζήτηση θα επανέλθει.
– Υπάρχει δηλαδή κίνδυνος να επιβληθεί πρόστιμο;
– Δεν λέω ότι σώνει και καλά θα μπει πρόστιμο, αλλά ότι θα ξεκινήσει η διαδικασία παραπομπής της χώρας είναι βέβαιο. Αν ο αγρότης δεν γίνει επιχειρηματίας, είναι δύσκολο να είναι ανταγωνιστικός
– Από τον ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά, όμως, άλλα εισέπραττε ο απλός αγρότης: έβλεπε στήριξη στο κίνημα «Δεν πληρώνω», άκουγε για κατάργηση του μνημονίου με έναν νόμο και ένα άρθρο και άρα ότι θα υπάρξουν προϋποθέσεις στήριξής του…
– Κοιτάξτε, ωριμάσαμε, και μάλιστα επώδυνα. Αναγκαστήκαμε να προχωρήσουμε σε ένα μνημόνιο, αλλά γιατί το κάναμε; Για να μην έχουμε τα χειρότερα. Για ένα μείζον καλό… Γιατί θέλαμε να προστατέψουμε τη χώρα μας να μη βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση (όπως επιδίωκαν οι συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης – τώρα αυτό το ξέρουν όλοι), πράγμα που θα είχε ολέθριες συνέπειες και ιδιαίτερα στον αγροτικό χώρο, που παίρνει, όπως σας είπα, 3,5 δισ. ευρώ κοινοτικές ενισχύσεις τον χρόνο και είναι τα μόνα κονδύλια που έχουμε για να τον στηρίξουμε… Με κατηγορούν προσωπικά ότι πριν το δημοψήφισμα είχα βγάλει δελτίο Τύπου και μιλούσα για τα μέτρα-ταφόπλακα στον αγροτικό χώρο που θα περνούσαν αν έβγαινε το «ναι» στο δημοψήφισμα. Όντως, το πιστεύω και σήμερα. Αν σε αυτά τα μέτρα που μας ζητούσαν συμφωνούσαμε, θα ήταν ταφόπλακα. Πήγαμε στο δημοψήφισμα, πήραμε το «όχι» και το αξιοποιήσαμε στη διαπραγμάτευση. Για παράδειγμα, εκεί που μας ζητούσαν φορολογία 26% από το πρώτο ευρώ, φτάσαμε σήμερα σε συντελεστή 22% όταν ξεπερνάς το αφορολόγητο των 9.500-10.000 ευρώ. Είναι τεράστια η διαφορά. Ωριμάσαμε και μέσα από την ωρίμαση δίνουμε καλύτερα τις μάχες για τον αγροτικό χώρο.
– Οι αγρότες σάς προσάπτουν ότι δεν τηρήσατε ούτε αυτά που ο ίδιος ο πρωθυπουργός τούς είπε πέρυσι στις συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου.
– Αυτά που είπαμε πέρυσι τα έχουμε υλοποιήσει πλην ίσως δύο-τριών θεμάτων που έχουν σχέση με τους ίδιους τους αγρότες. Για παράδειγμα, όταν δεν μπαίνουν στη διαδικασία τήρησης βιβλίων εσόδων-εξόδων, δεν μπορεί να γίνει συμψηφισμός του ΦΠΑ που έχουν πληρώσει. Είναι συνεπώς θέματα που αφορούν στη δική τους λειτουργία. Τα υπόλοιπα τα έχουμε τακτοποιήσει. Υποχρεωτικά η χώρα προέλευσης στα γαλακτοκομικά προϊόντα
– Οι αγρότες διαμαρτύρονται έντονα για την κατάσταση στην αγορά. Το είπατε, άλλωστε, και ο ίδιος στη Βουλή: «Γάλα πέντε ημερών και πληρώνεται με επιταγή 10 μηνών».
– Πήραμε τέλος Δεκεμβρίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την έγκριση για την υποχρεωτική αναγραφή στα γαλακτοκομικά προϊόντα της χώρας προέλευσης της πρώτης ύλης, του γάλακτος, άρα στηρίζουμε την κτηνοτροφία και ο καταναλωτής θα γνωρίζει τι αγοράζει. Στην ίδια ρύθμιση θα ενσωματώσουμε Οδηγία της Ε.Ε. που αναφέρεται ιδιαίτερα στα νωπά προϊόντα, με τις πληρωμές να μην υπερβαίνουν τις 60 ημέρες.
– Αυτό πώς μπορεί να επιβληθεί στην αγορά;
– Είναι μια παρέμβαση την οποία εμείς θα νομοθετήσουμε. Όπως αντιλαμβάνεσθε, για να επιβληθεί αυτό στην αγορά, σύμμαχός μας πρέπει να είναι και ο ίδιος ο αγρότης και ο κτηνοτρόφος. «Ούτε να καταργήσουμε τον ΕΦΚ στο πετρέλαιο μπορούμε ούτε να απαγορεύσουμε τις εισαγωγές σόγιας»
– Οι αγρότες θέτουν με έμφαση και το υψηλό κόστος παραγωγής. Τι παρεμβάσεις κάνατε για να το ελαφρύνετε και έτσι να τους στηρίξετε;
-Βεβαίως κάνουμε παρεμβάσεις τόσο στην ενέργεια, που είναι το 60% του κόστους παραγωγής στη φυτική παραγωγή, όσο και στις ζωοτροφές, που είναι το 70-75% του κόστους στη ζωική. Και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μέσα από συμπράξεις και σχέδια βελτίωσης που μπορούμε να εντάξουμε στο ΠΑΑ που αυτή την ώρα «τρέχει». Να πούμε ότι καταργούμε τον ΕΦΚ στο πετρέλαιο; Δεν μπορούμε, γιατί υπάρχει συγκεκριμένη θεσμική υποχρέωση. Όπως δεν μπορούμε στο θέμα των ζωοτροφών να πάρουμε αποφάσεις του τύπου «μειώνουμε τις εισαγωγές σόγιας». Στον συγκεκριμένο τομέα έχουμε κάνει άλλη κίνηση, με τη στροφή της φυτικής προς τη στήριξη της ζωικής παραγωγής με τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, με τις οποίες πριμοδοτούμε την καλλιέργεια ζωοτροφών. Επίσης, το κόστος παραγωγής μπορεί να μειωθεί όταν οι αγρότες συνειδητοποιήσουν πως τηρώντας βιβλία εσόδων-εξόδων μπορούν πάρα πολλές δαπάνες που πληρώνουν να τις εντάξουν. Είναι αδιανόητο να πληρώνεις 24% ΦΠΑ και αυτό να μην μπορείς να το καταχωρίσεις στις δαπάνες σου για να το συμψηφίσεις. Ή να απασχολείς οικονομικούς μετανάστες και να μη χρησιμοποιείς το εργόσημο, που είναι μια μεγάλη παρέμβαση και θέλουμε να φτάσει μέχρι και τα μέλη της οικογένειας να το χρησιμοποιούν, για να αποτυπώσουμε πραγματικά το κόστος εργασίας στον αγροτικό χώρο. Δεν υπάρχουν άλλες δυνατότητες παρεμβάσεων.