Ο Τραμπ ως χειρονομία

2' 56" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η τέχνη με προετοίμασε για να γίνω πατέρας. Και αυτό είναι ένα πολιτικό σχόλιο. Εξηγούμαι: εννοείται ότι η μύηση στην τέχνη και στην ιστορία των ιδεών δεν αποτελεί προϋπόθεση για να γίνει κάποιος πατέρας. Δηλώνω απλώς πώς λειτούργησε σε εμένα προσωπικά. Ετσι κι αλλιώς, στο βάθος, όλοι είμαστε λίγο – πολύ μυημένοι στην τέχνη. Δεν χρειάζεται να είσαι ούτε ειδικός ούτε «κουλτουριάρης». Ο καθένας από εμάς έχει αγαπήσει ένα τραγούδι, έχει συγκινηθεί με μια ταινία, έχει ενθουσιαστεί με ένα βιβλίο, λογοτεχνικό ή μη. Χωρίς να το αντιληφθούμε, κάθε μικρή, ελάχιστη επίδραση από ένα έργο τέχνης και σκέψης, μεγάλο ή μικρό, διαχρονικό ή εφήμερο, «υψηλό» ή ποπ, είναι ένα αποτύπωμα πάνω στον εσωτερικό χάρτη της ευαισθησίας μας· σμιλεύει τη σκέψη μας, την αντίληψή μας για τον εαυτό μας και τον κόσμο. Βεβαίως, η τέχνη και ο στοχασμός δεν αρκούν για να σε κάνουν άνθρωπο: οι ναζί άκουγαν Σούμπερτ αλλά έκαιγαν ανθρώπους.

Ας μην πιάσουμε όμως ψυχοπαθολογίες, συλλογικές ή ατομικές· ας αφήσουμε για λίγο τις ειδικές εκείνες περιπτώσεις όπου ακόμα και ένας φιλήσυχος φαινομενικά άνθρωπος μπορεί να γίνει τέρας. Ούτε η τέχνη θα τον σταματήσει έναν τέτοιο άνθρωπο. Οταν όμως κάποιος που δεν κινδυνεύει από μετάλλαξη, νανουρίζει το παιδί του με ένα τραγούδι ή με ένα παραμύθι (ή και το παιδί κάποιου άλλου), ακόμα και παντελώς άσχετος να είναι με τα λεγόμενα «πολιτιστικά», έστω και για λίγο, περνάει σε μιαν άλλη σφαίρα ύπαρξης, κι ας μην το καταλαβαίνει.

Η προσωπική μου εμπειρία υπαγορεύει πώς ένα τραγούδι του Ντέιβιντ Μπόουι, μια ταινία του Κιούμπρικ, η Μεγάλη Λειτουργία του Μότσαρτ, ο Οιδίπους και ο Πρόσπερο, το «Danny Boy» του Μπιλ Εβανς, ένα διήγημα του Βιζυηνού, ένα χειμαρρώδες ποίημα του Ουίτμαν, μια θαλασσογραφία του Τέρνερ ή ένα κερί του Μποκόρου, ένα γυμνό του Ρόρρη, μια χορογραφία του Τζιν Κέλι, τα «Σημειωματάρια» του Καμί, «Η ιστορία των δύο πόλεων» του Ντίκενς, ο «Χορός με τη σκιά μου» του Χατζιδάκι, ο Ιούλιος Βερν και ο Τζόζεφ Κόνραντ, ο Γκράχαμ Γκριν και ο Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ, η «Κίχλη» του Σεφέρη, οι συμφωνίες του Μπραμς, η «Απασιονάτα» του Μπετόβεν, ο Κουπρέν και ο Σκαρλάτι, οι χελώνες του Δαρβίνου, τα τηλεσκόπια του Γαλιλαίου, οι απορίες του Νεύτωνα, οι θεωρίες του Αϊνστάιν κι ένα σωρό ακόμα μείζονα και ελάσσονα ίχνη της ανθρώπινης ευφυΐας, όλα με μύησαν σταδιακά σε αυτή την αίσθηση –φευγαλέα μα διαπεραστική, οριστική–, ότι το θαύμα δεν έχει ανάγκη από καμία υπερφυσική δύναμη για να συντελεστεί, ότι ο χρόνος δεν είναι μόνον συντελεστής φθοράς αλλά παράγοντας διάρκειας. Είναι αυτή η μοναδική εμπειρία ενός θαύματος, καθ’ όλα πραγματικού, που είναι η γέννηση και το μεγάλωμα ενός παιδιού –κάθε παιδιού, κάθε χρώματος και φυλής–, και που εν σπέρματι είχα ψυλλιαστεί χάρη στις αφηγήσεις, στον στοχασμό, στο παιχνίδι της επινόησης και της μνήμης.

Είπα στην αρχή πως αυτό είναι ένα πολιτικό σχόλιο. Γιατί; Διότι έχω την αίσθηση πως όλο αυτό είναι κάτι που ένας οπαδός του Ντόναλντ Τραμπ δεν θα καταλάβει ποτέ. Ή απλώς δεν θα παραδεχθεί ποτέ· δεν θα καταδεχθεί να περιπέσει σε τέτοιες περιττές, ανούσιες ευαισθησίες. Και, λέγοντας «Τραμπ» εδώ, δεν εννοώ κατ’ ανάγκην το συγκεκριμένο πρόσωπο αλλά και άλλα παρόμοια, εκτός Αμερικής. Σκέφτομαι τους «συγγενείς του»: έξαλλους Ελληνες υπουργούς, Γάλλους εθνικιστές, πληθωρικούς Ιταλούς, Αγγλους αντιευρωπαϊστές, άξεστους Ρώσους. Ο Τραμπ είναι παντού, έχει σουξέ. Τον σκέφτομαι λοιπόν ως τρόπο σκέψης, χειρονομία. Αν ένας Ομπάμα είναι «λίγος» και θέλουμε κάποιον «πολύ» γι’ αυτό τον κόσμο, τότε ο κόσμος έχει πρόβλημα. Οταν δεν έχει ανάγκη από τέχνες και πατέρες αλλά από λυσσασμένα σκυλιά που αφρίζουν, we are in a world of shit. Το αφήνω αμετάφραστο κι όποιος κατάλαβε, κατάλαβε.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή