Με «δύο συν ένα» σενάρια στο τραπέζι βρίσκεται ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στον απόηχο του Eurogroup της περασμένης Πέμπτης, κατά το οποίο όχι μόνον δεν επιβεβαιώθηκαν οι ελπίδες της Αθήνας για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων με τους εκπροσώπους των δανειστών, αλλά ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έγινε αποδέκτης συντονισμένων πιέσεων για άμεση θεσμοθέτηση μέτρων τα οποία θα τεθούν σε εφαρμογή το 2019.
Επί της ουσίας, ο κ. Τσίπρας καλείται μέσα στο επόμενο δεκαήμερο, καθώς ο χρόνος μετράει αντίστροφα προς το Eurogroup – ορόσημο της 20ής Φεβρουαρίου, να επιλέξει μεταξύ της υποχώρησης έναντι μέρους τουλάχιστον των απαιτήσεων των δανειστών που θα οδηγούσε σε άμεσο συμβιβασμό, της παράτασης των συνομιλιών μέχρι και μετά τον Μάρτιο και της λύσης των πρόωρων εκλογών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός δεν έχει λάβει τις τελικές του αποφάσεις για τον δρόμο που θα ακολουθήσει, καθώς εκτιμά πως επί του παρόντος δεν υπάρχει σαφής εικόνα για το νέο «παζλ» των πολιτικοοικονομικών σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Ντόναλντ Τραμπ, μέρος των οποίων αποτελεί και το ΔΝΤ. Κατά τις ίδιες πηγές, ο κ. Τσίπρας θα αναμείνει την τοποθέτηση, στις 7 Φεβρουαρίου, του νέου εκπροσώπου των ΗΠΑ στο ΔΝΤ, καθώς δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση να δεσμευθεί δημοσίως σε παραχωρήσεις, που όμως τελικά δεν θα κριθούν επαρκείς για την άρση του υφιστάμενου αδιεξόδου με την τρόικα, ενώ παράλληλα στο Μέγαρο Μαξίμου κυριαρχεί η πεποίθηση ότι το Ταμείο θα αποχωρήσει εντέλει από το ελληνικό πρόγραμμα.
Πάντως, όπως προαναφέρθηκε, το πρώτο σενάριο που επεξεργάζεται ο κ. Τσίπρας εμπεριέχει στον πυρήνα του έναν επώδυνο συμβιβασμό. Οπως αφήνουν να εννοηθεί συνομιλητές του πρωθυπουργού, η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποδεχθεί να νομοθετήσει τώρα τη μείωση του αφορολογήτου για το 2019, υπό την προϋπόθεση ότι ενδεχόμενες περικοπές στις συντάξεις δεν θα θεσμοθετηθούν άμεσα, αλλά θα περιγράφονται στον ενισχυμένο «κόφτη», τον οποίο έχει ήδη προτείνει ως μέρος της πιθανής λύσης ο κ. Τσακαλώτος. Σημειώνεται ότι, εάν το αφορολόγητο μειωθεί στις 5.000 ευρώ, όπως έχει ζητήσει το Ταμείο, μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον έσοδα της τάξης των 2,8 δισ., καλύπτοντας σχεδόν στο σύνολό του το δημοσιονομικό κενό που ισχυρίζεται το ΔΝΤ ότι θα υπάρξει μετά τη λήξη του προγράμματος.
Το δεύτερο σενάριο προβλέπει η κυβέρνηση να επιλέξει παράταση της υφιστάμενης εκκρεμότητας, καθώς δεν βρίσκεται αντιμέτωπη, μέχρι τον Ιούλιο, με λήξεις μεγάλων ομολόγων, ενώ έχει τα ταμειακά διαθέσιμα, ώστε να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της για μισθούς και συντάξεις τους επόμενους μήνες. Επί της ουσίας, σ’ αυτή την περίπτωση οι διαπραγματεύσεις θα «παγώσουν» στην παρούσα φάση, το Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου θα παρέλθει άκαρπο και η κυβέρνηση θα αναμείνει την επανεκκίνηση των συνομιλιών μετά τις ολλανδικές εκλογές, «επενδύοντας» σε χαλάρωση της στάσης του Βερολίνου, που, όπως λέγεται, δεν θα επιθυμεί μια μεγάλη εστία αναταράξεων στην Ευρωζώνη με τον χρόνο προς τις γερμανικές κάλπες να μετράει αντίστροφα. Πάντως, η συγκεκριμένη στρατηγική είναι εκ των πραγμάτων «υψηλού ρίσκου», αφού το ελληνικό ζήτημα μπορεί να παραμείνει σε εκκρεμότητα μέχρι και τον Ιούνιο: Η ελληνική οικονομία θα εισέλθει σε περίοδο νέας αβεβαιότητας, η χώρα θα χάσει και πάλι το τρένο της ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ενώ ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει πως το Βερολίνο δεν πρόκειται να εξωθήσει, στο μεσοδιάστημα, τη σύγκρουση με την Αθήνα στα άκρα.
Τέλος, το τρίτο σενάριο προβλέπει ο πρωθυπουργός να επιλέξει τον δρόμο της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες όχι ως πρώτη επιλογή, αλλά εξ ανάγκης. Και τούτο, διότι η προληπτική ψήφιση μέτρων για το αφορολόγητο και για νέες μειώσεις στις συντάξεις όχι μόνον εκφράζονται φόβοι ότι θα οδηγούσε σε περαιτέρω δημοσκοπική πτώση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πιθανότατα δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από την κοινοβουλευτική ομάδα του κ. Τσίπρα, οπότε η κυβέρνηση «θα πέσει εκ των έσω». Είναι ενδεικτικό ότι κορυφαία κυβερνητικά και κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που μέχρι τώρα απέρριπταν με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών πλέον δεν τις αποκλείουν, παρότι επιμένουν πως δεν αποτελούν το plan A για το Μέγαρο Μαξίμου.
Σημειώνεται πως ιδιαίτερα αυξημένες θεωρούνται οι πιθανότητες προσφυγής στις κάλπες από τον πρωθυπουργό και στο επιτελείο του προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος τις τελευταίες ημέρες κλιμακώνει τις επιθέσεις του κατά του κ. Τσίπρα. Στη Ν.Δ. χαρακτηρίζουν τις πρόωρες εκλογές κίνηση «ηρωικής εξόδου» από τον πρωθυπουργό, καθώς, όπως υποστηρίζουν, η διαφορά μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ συνεχώς διευρύνεται. Μάλιστα, σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, συνομιλητές του κ. Μητσοτάκη χαρακτηρίζουν ρεαλιστικό τον στόχο της αυτοδυναμίας, εάν το ΠΑΣΟΚ επιμείνει στη θέση ότι μετά την εκλογική αναμέτρηση θα πρέπει να σχηματιστεί κυβέρνηση των «φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων» με τη συμμετοχή και του ΣΥΡΙΖΑ.