Απειλές, ένταση, διαρροές με την απόφαση για τους «8»

Απειλές, ένταση, διαρροές με την απόφαση για τους «8»

3' 45" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σε ακόμη ένα «αγκάθι» στις παραδοσιακά δύσκολες ελληνοτουρκικές σχέσεις μετατρέπεται η απόφαση του Αρείου Πάγου να μην εκδώσει στην Τουρκία τους οκτώ στρατιωτικούς που διέφυγαν με ελικόπτερο και έφθασαν στην Αλεξανδρούπολη στις 16 Ιουλίου 2016, το πρωί, μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στη γειτονική χώρα. Η απόφαση του Αρείου Πάγου ουσιαστικά οδήγησε στο τέλος μιας εξάμηνης περιόδου έντονων παρασκηνιακών αλλά και δημόσιων τουρκικών πιέσεων προς την Ελλάδα, για ένα ζήτημα το οποίο ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει εξαρχής περιγράψει ως προσωπική του υπόθεση. Οι πρόσφατες διαρροές της εισαγγελίας της Κωνσταντινούπολης για σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών ανάμεσα σε τέσσερις από τους οκτώ φυγάδες με τους ανώτερους και ανώτατους αξιωματικούς οι οποίοι συντόνιζαν την επιχείρηση εναντίον του κ. Ερντογάν στη Μαρμαρίδα όπου παραθέριζε, είναι ενδεικτικές της σχεδόν εμμονικής αντιμετώπισης του συγκεκριμένου θέματος από την τουρκική προεδρία. Ακριβώς λόγω αυτής της εμμονής, η Αγκυρα θεωρεί ότι η απόφαση της ελληνικής Δικαιοσύνης είναι πολιτικά ποδηγετούμενη, με σκοπό να πλήξει τα τουρκικά συμφέροντα.

Η συνομιλία

Η προσωπική εμπλοκή του κ. Ερντογάν με το θέμα έχει φανεί σε όλες τις επαφές και επικοινωνίες που είχε με τον κ. Τσίπρα το τελευταίο εξάμηνο. Πολύ περισσότερο, το ζήτημα έχει περάσει και καταγραφεί ως υψίστης προτεραιότητας για τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, μετατρέποντας κάθε συνάντηση πολιτικών και αξιωματούχων σε πεδίο συζήτησης για τους οκτώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας πράγματι, μία ημέρα μετά την άφιξη των «οκτώ» στην Αλεξανδρούπολη, είπε στον κ. Ερντογάν ότι «σε λίγες ημέρες» η κατάσταση με τους φυγάδες θα έχει ξεκαθαρίσει. Η εκδοχή του κ. Ερντογάν είναι λίγο διαφορετική, καθώς ο πρόεδρος της Τουρκίας αντιλήφθηκε την επικοινωνία με τον Ελληνα πρωθυπουργό περίπου ως υπόσχεση, κάτι το οποίο του είχε μάλιστα επαναλάβει και στη συνάντηση που είχαν στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Σε κάθε περίπτωση, μετά το τελευταίο επεισόδιο, φαίνεται ότι κινδυνεύει να πληγεί –αν όχι να διακοπεί– και ο απευθείας δίαυλος που υπήρχε μεταξύ των κ. Τσίπρα και Ερντογάν.

Περίπου την ίδια άποψη περί «πολιτικής απόφασης» εκφράζει η Αγκυρα και για την άρνηση των ΗΠΑ να εκδώσουν τον ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν. Ανάλογες πιέσεις αναμένεται να αντιμετωπίσει η κ. Aγκελα Μέρκελ στην επίσκεψή της στην Aγκυρα, καθώς, όπως έγινε γνωστό χθες, τουλάχιστον 40 Tούρκοι αξιωματικοί έχουν ζητήσει άσυλο στη Γερμανία. Η ειδοποιός διαφορά είναι, βέβαια, ότι οι απειλές που έχει κατά καιρούς εκτοξεύσει η Αγκυρα προς την Ουάσιγκτον ή το Βερολίνο δεν μπορεί παρά να είναι, εκ των πραγμάτων, ρητορικές. Στην περίπτωση της Αθήνας, κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Η πρώτη απειλή εκτοξεύθηκε ήδη την Παρασκευή από τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος προανήγγειλε καταγγελία του διμερούς συμφώνου επαναπροώθησης μεταναστών και προσφύγων. Το διμερές σύμφωνο είναι, πρακτικά, ο μόνος τρόπος της ταχύτερης δυνατής επαναπροώθησης προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά προς την Τουρκία. Η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας είναι πολύ πιο χρονοβόρα, οπότε πρακτικά λειτουργεί παράλληλα, δίχως ιδιαίτερη συμβολή στην αποσυμφόρηση των νησιών.

Η Αγκυρα γνωρίζει πολύ καλά ότι η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να διαχειριστεί αποτελεσματικά πιθανή νέα αύξηση των προσφυγικών ροών και θα πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση.

Η απαίτηση

Σε αυτό το πλαίσιο θεωρείται δεδομένο ότι στην επόμενη συνεδρίαση των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ στα μέσα Φεβρουαρίου, η Αγκυρα θα θέσει μετ’ επιτάσεως αίτημα διακοπής της δράσης του στολίσκου της SNMG-2 στο Αιγαίο που έχει σκοπό την παρακολούθηση και καταγραφή των προσφυγικών ροών. Τη συγκεκριμένη προειδοποίηση έχει μεταφέρει αυτοπροσώπως ο κ. Ερντογάν προς τον γ.γ. της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ. Βέβαια, στην επόμενη νατοϊκή σύνοδο το βασικό ζήτημα θα είναι η συνολική στάση των ΗΠΑ έναντι της Συμμαχίας, ωστόσο οι Τούρκοι δεν πρόκειται να υποχωρήσουν από τη σαφή πρόθεσή τους να διακόψουν τη δράση του ΝΑΤΟ. Επ’ αυτού υφίσταται μια κρίσιμη λεπτομέρεια, η οποία δεν λειτουργεί προς όφελος των συγκεκριμένων τουρκικών σχεδιασμών. Εφόσον η Τουρκία προχωρήσει σε διακοπή του διμερούς συμφώνου επαναπροώθησης προσφύγων, τότε η κατάσταση στο Αιγαίο θα μεταβληθεί αμέσως επί τα χείρω, καθιστώντας τη συνέχιση της δράσης του ΝΑΤΟ, περίπου, αναπόφευκτη εξέλιξη.

Σε στρατιωτικό επίπεδο, οι αρμόδιοι δεν αναμένουν κάποια απότομη κίνηση. Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, παρά τις σταθερά επαναλαμβανόμενες υπερπτήσεις και εικονικές αερομαχίες, η κατάσταση στο Αιγαίο δεν είναι χειρότερη απ’ όσο πριν από ένα χρόνο. Σε ναυτικό επίπεδο, πέρα από τον «πόλεμο της τσιπούρας» ανάμεσα σε ελληνικά και τουρκικά αλιευτικά με την παρέμβαση σκαφών του λιμενικού και της ακτοφυλακής της γειτονικής χώρας, η κατάσταση είναι μάλλον ήρεμη.

Αν και από το τουρκικό ΥΠΕΞ σπεύδουν να επισημάνουν ότι το Κυπριακό δεν θα επηρεαστεί, είναι βέβαιο ότι το υφιστάμενο κλίμα δεν θα βοηθήσει ιδιαίτερα στην εποικοδομητική διεξαγωγή των συνομιλιών για τα ζητήματα εγγυήσεων και ασφάλειας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή