Εχουμε συνηθίσει να τα αντιμετωπίζουμε ως «σύμβολα» του τεχνολογικού μέλλοντος, όμως τα πρώτα ρομπότ γεννήθηκαν, τουλάχιστον σε επίπεδο ιδεών, πριν από αρκετούς αιώνες: η Κρήτη είχε τον Τάλο, η αρχαία Κίνα αυτόματα που πετούσαν ή έπαιζαν μουσική και η εβραϊκή μυθολογία τα πήλινα γκόλεμ, ενώ ο Λεονάρντο ντα Βίντσι σχεδίαζε μηχανικά ανθρωποειδή από τα τέλη του 15ου αιώνα. Το νέο αφιέρωμα του Science Museum του Λονδίνου εστιάζει αποκλειστικά στα λειτουργικά ρομπότ, αλλά και πάλι τα πάνω από 100 εκθέματά του αφηγούνται μία ιστορία σχεδόν 500 χρόνων, από τους «μηχανικούς μοναχούς» της δεκαετίας του 1560 έως τα υπερσύγχρονα androids, που πιθανότατα δεν θα αργήσουν να περάσουν σε στάδιο μαζικής παραγωγής.
Το ταξίδι στον χρόνο έχει ως αφετηρία έναν πρόδρομο των ρομπότ, έναν αστρολάβο κατασκευασμένο στη Γαλλία γύρω στο 1300 – το παλαιότερο αστρονομικό όργανο που έχει βρεθεί στη Δυτική Ευρώπη. Ακολουθεί ο περίφημος «μοναχός», ο οποίος εξακολουθεί να κουνά τα χέρια και το στόμα του σε μία σιωπηλή προσευχή, και ο μοναδικός στον κόσμο Ασημένιος Κύκνος, το αυτόματο με τον μηχανισμό ρολογιού που εντυπωσιάζει το κοινό εδώ και σχεδόν 255 χρόνια. Και καθώς τα ρομπότ έγιναν πραγματικά της μόδας τον 20ό αιώνα, όταν ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά, η έκθεση περιλαμβάνει τον κάποτε διάσημο Cygan, που εμφανιζόταν σε εκδηλώσεις και εξώφυλλα περιοδικών από τη δεκαετία του ’50, καθώς και ένα αντίγραφο του Ερικ, του πρώτου βρετανικού ρομπότ.
Οι λάτρεις της σύγχρονης τεχνολογίας δεν θα απογοητευτούν, αφού η έκθεση ολοκληρώνεται με μία επιλογή ρομπότ που όχι μόνο έχουν ανθρωπόμορφη εμφάνιση, αλλά μπορούν και να επικοινωνήσουν με τον επισκέπτη: ανάμεσά τους ο Inhka, πρώην ρεσεψιονίστ στο King’s College του Λονδίνου, ο Zeno R25, που μιμείται τις εκφράσεις του συνομιλητή του, η ROSA, η οποία παρακολουθεί τους περαστικούς και η χαριτωμένη Kodomoroid, που εκφωνεί ένα σύντομο δελτίο ειδήσεων κάθε 20 λεπτά. Ακόμα, ο Νάο, που δεν διστάζει να καθίσει όταν η ορθοστασία τον κουράζει, προσπαθεί να εξηγήσει στους κοινούς θνητούς πώς λαμβάνει αποφάσεις και η πολύγλωσση RoboThespian κάνει φωνητικές ασκήσεις λίγο προτού καθηλώσει το κοινό με τη θεατρική ερμηνεία της. Το μηχανικό, πιστό ομοίωμα μωρού, που αναπνέει, φτερνίζεται και κουνά τα χέρια του, προκαλεί μάλλον ανάμεικτα συναισθήματα. Στην πραγματικότητα, τα ανθρωποειδή πρωταγωνιστούν σε τόσα έργα επιστημονικής φαντασίας, ακριβώς επειδή μας ασκούν ακαταμάχητη γοητεία, ενώ ταυτόχρονα μας γεμίζουν ανησυχία.
Η έκθεση φιλοξενείται στο Science Museum ώς τις 3 Σεπτεμβρίου.